Halk Hikayeleri

Yanıt Açıklaması: Halk hikâyelerinin ilk örnekleri XVI. yüzyılın sonlarında görülmeye başlanmıştır. Yaşamış ve yaşadığı sanılan âşıkların hayat hikâyeleri bu türün ortaya çıkmasında etkili olmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: A^şık Garip’te Hazreti Hızır’ın atının ayağının altından alınan toprağın göze sürülmesi tedavide etkili olmuştur. Doğru cevap C’dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bade: Rüyada içildikten sonra insanlara şiir söyleme yeteneğini kazandıran manevî bir içki. Âşıkların bir kısmı bunu ‘dolu’ olarak adlandırır.

Yanıt Açıklaması: Bozlak: Türk halk müziğinde bir uzun hava çeşididir. Orta Anadolu’da abdalların, Çukurova’da daha çok Avşarların söyledikleri ezgilerdir.

Yanıt Açıklaması: Meddah ve âşıkların anlattığı metinlerde Köroğlu’nun keleşleri (delileri, koçakları, batırları, yiğitleri) sıkıştıklarında, yardımlarına Köroğlu yetişir. Ancak Köroğlu karşısındaki güç ile baş edemeyeceğini çok iyi bilmektedir, bu sebepten farklı kıyafetlere girme ihtiyacını duyar ve böylece de koçaklarını daha kolay kurtarma fırsatını elde eder. “E” şıkkı dışındakiler Köroğlu’nun bu amaca hizmet eden büründüğü kıyafetlerdir.

Yanıt Açıklaması: Motif: Hikâye etmenin en küçük unsuruna verilen ad.

Yanıt Açıklaması: Kirmanşah hika^yesinin kaynağı Binbir Gece Masaları’dır. Hika^yede geçen yer adları (Yemen, Kaf Dağı) masal ülkesidir. Yine masal kahramanları arasında olan Ağ Dev Mahperi’yi Kaf Dağı’na kaçırmış ve mağarasına hapsetmiştir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Tayyarzade, Cevri Çelebi, Sansar Mustafa, Hançerli Hanım, Tıf­lî ile İki Biraderlerin Hikâyesi adlarıyla bilinen hikâyelerin tamamı IV. Murat döneminde İstanbul’da oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatının en önemli eserlerinden birisi 12 hikâyeyi içine alan Dede Korkut Kitabı’dır.

Yanıt Açıklaması: Hikâyelerin geçtiği coğrafi alan Hazar Denizi’nin doğusu ve batısıdır. Doğusunda geçen yerler arasında Kazılık Dağı, Ala Dağ, vb. yerler ilk aklımıza gelenlerdir. Hazar Denizi’nin batısında ise bu bölge Azerbaycan ve Türkiye’nin Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Bu geniş coğrafya adı konulmasa da bir Oğuz ülkesidir. Dede Korkut, Oğuzların akıl hocasıdır. O, Oğuz kavminin sorunlarını çözer, yeni doğan çocuklara ad verir, evlenmek isteyenleri evlendirir. O aynı zamanda kopuzun bulucusu ve ozanların piridir. Her hikâyenin sonunda yapılan şenliklerde kopuz çalar, destanlar söyler.

Yanıt Açıklaması: Köroğlu Türk kaynaklı halk hikâyelerindendir.

Yanıt Açıklaması: Yaralı Mahmut Hikayesinin doğuş yeri olarak Doğu Anadolu Bölgesi gösterilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İlk meddah I. Bayezid’in sarayında bulunan Kör Hasan’dır.

Yanıt Açıklaması: Hikâye, daha çok masallarda rastladığımız geceleyin ortaya çıkarıldığı zaman etrafı aydınlatan “çamçırak” taşlarının Bağdat’tan alınarak İstanbul’a getirilmesi konusu etrafında oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Âşık Laçin Aladağlı’nın anlattığı hikâyelerde aynı kalıp ifadeyi bulmaktayız. Örnek olması açısından Kirmanşah Hikâyesi’nde tespit ettiğimiz kısmı aşağıya alıyoruz: “At ayağı külünk, aşıh dili yürük, tez vurur, tez ulaştırır. İşte Kirman az zaman sonra Horasan’a gelir.” (Alptekin 1999: 284).

Yanıt Açıklaması: Ettore Rossi

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet’ten sonra Türkiye’de sözlü kültürün derlenmesine başlanıldıktan sonra, Doğu Anadolu Bölgesi’nden ilk hikâye metinleri ve hikâye anlatıcıları hakkında da bilgi toplanarak, ilkel de olsa, koruma altına alınmaya çalışılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dede Korkut hikâyelerinde iki yüzlülük yoktur. Bütün beyler ve kadınlar merttirler. Yalan söylemezler, hikâyelerin tek yalancısı Yalancıoğlu Yaltacuk ise konu gereği Bamsı Beyrek hikâyesinde karşımıza çıkar.