Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 2

Yanıt Açıklaması: Şiirlerinde hem aruzu hem de hece ölçüsünü kullanan şair, Abdülhalim Memduh'tur. Doğru cevap: C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yâd-ı Mâzî kitabı Menemenlizâde Mehmet Tâhir'e aittir.

Yanıt Açıklaması: Nabizâde Nâzım, ilk dönemdeki romantik eserlerinden sonra ön sözünde realizmin savunmasını yaptığı ve kendisinin “roman” şeklinde nitelendirdiği “Karabibik” (1307/1891) adlı uzun hikâyesini teorik bilgiye dayandırarak realistnatüralist anlayışla kaleme alır. Yazar, konusunu basit tutarak yaşanan hayatın gerçekliğine bağlı kalmaya çalışır.  O, bu eserini Emile Zola’nın Fransız köylüsünün yaşayışını dikkatlere sunan Toprak romanından esinlenerek yazar. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sami Paşazade Sezai

Yanıt Açıklaması: Abdülhak Hamit 1875 yılında Paris Sefareti ikinci kâtipliğine tayin edilir. Bu dönemde Osmanlı’da çok ciddi siyasi çalkantılar yaşanırken Hâmit olan biteni dışarıdan izler. Paris yılları mizaç itibariyle zevk ve heves adamı olarak bilinen Hâmit’in, alafranga hayatı bütün aşırılıklarıyla yaşadığı dönemdir. Divaneliklerim Yahut Belde (1885) adlı eseri burada yaşadığı “divane” hayattan izler taşır.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatının ilk kadın yazarlarından olan ve "Hayal ve Hakikat" romanını kaleme alan romancımız Fatma Âliye Hanım'dır.

Yanıt Açıklaması: Ara Nesil edebiyatçılarının eserlerinde ele aldıkları toplumsal konular: Türk milletinin kültür, eğitim, çalışma sorunları, fakirler, hasta çocuklar, eğitimsiz, çaresiz insanlar, Türk tarihi, Türk sultanları, vatan sevgisi, köylülerin, çobanların hayatı gibi unsurlardır. Ama bazı toplumsal konulara çok fazla girmemişlerdir. Mesela onların döneminde 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) vardır. Önemli bir olaydır, milletimizi ve devletimizi oldukça da etkilemiştir. Yine bu dönemde Meclis-i Mebusan adlı ilk millet meclisimiz kapandı, ilk anayasamız olan Kanun-ı Esasî askıya alındı. Bu gibi toplumsal olaylar, Ara Nesil yazarlarında pek fazla ele alınıp işlenmez. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir kısım Ara Nesil şair ve yazarları, genel anlamda edebiyata sanatsal ve estetik açıdan yaklaşırlar. Teknik ve estetik özellikleri bakımından güzel bir edebiyat eseri vermeyi daha önemli bulurlar. Ara Nesil yazarlarına göre edebiyatçılar, Türk dili ve imlasını düzeltip geliştirmeli, inceliklerini ortaya koyarak zengin, işlek ve güzel bir Türkçe ile eser vermelidirler. Ancak verdikleri ürünlere baktığımızda kuramsal olarak ortaya koydukları ilkeleri tam olarak uygulayamadıklarını görüyoruz. Bazı ürünlerinde Türkçeyi kısmen sadeleştirmeye çalışmışlardır ama zaman zaman ağır, ağdalı Osmanlı Türkçesine yer vermişlerdir. Ayrıca bir cümlenin ikiden fazla mısraya taşması uygulaması olan anjambman (ulantı) da Servet-i Fünun şairlerinden önce Ara Nesil şairleri tarafından başlatıldı. Ara Nesil şairleri resimlerin, tabloların altına o resme uygun içerikte şiir yazma uygulamasına da önem vermişlerdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat edebiyatının en önemli tiyatro eseri "Vatan Yahut Silistre" dir. Yazarı Namık Kemal'dir. Bu oyunun sahnelenmesinden sonra padişah, Namık Kemal'i sürgün ederek cezalandırmıştır. Doğru yanıt: B'dir.

Yanıt Açıklaması: Vatan Yahut Silistre , Namık Kemal’in yazdığı ve sahnelediği ilk oyunudur.

Yanıt Açıklaması: Sami Paşazâde Sezai, “Pandomima” isimli hikâyesini Küçük Şeyler adlı kitabında yayımlar. “Pandomima” dışında kitapta, biri tercüme (Alphonse Daudet’ten yaptığı ‘Arlezyalı’ isimli tercüme), birisi de mensur hikâye olmak üzere toplam altı hikâye daha bulunmaktadır. Sanatçının bu eseri 1891 yılında yayımlanmıştır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Dönemi’nde ve sonrasında Türk edebiyatı, Tanzimat edebiyatından, radikal Batıcı Servet-i Fünun topluluğundan ve yeniliklere yüz vermeyen, geleneksel eski edebiyat taraftarlarından ibaret değildir. Bu arada hem geleneksel edebiyat hem de Batılı yeni edebiyat anlayışını birlikte yürüten, geleneksel ve modern unsurları bir arada kullanan hem eski hem de yeni edebiyattan hem Doğu hem Batı edebiyatından yararlanan; yani ne tamamen eski ne de tamamen yeni taraftarı olan, orta yolu seçen, ılımlı bir edebiyatçılar grubu vardır. Bunlar, “Mutavassıtîn”, “Ilımlılar”, “Ara Nesil”, “Servet-i Fünun Dışı Türk Edebiyatı”, “Küçük ve Günlük Hassasiyetler Devri”, “Aktarıcı Nesil”, “Arayışlar Devri” gibi adlar altında da değerlendirilmektedir. Biz bunlardan “Ara Nesil” tabirini tercih ediyoruz. “Mutavassitîn” ve “mutavassıta erbâbı” terimleri, Ahmet Rasim tarafından kullanılmıştır. Süleyman Nesib de düşüş ve çöküş dönemi ile yenilik dönemi arasında kalmak isteyen kişileri “mutavassıtîn” olarak niteliyor.

Yanıt Açıklaması: Ara Nesil şairleri, kendi aralarında her anlamda tam bir uyum ve birliktelik hâlindedirler.

Yanıt Açıklaması: Sami Paşazâde Sezai'nin, Küçük Şeyle r’de yer alan en konusu esaret olan en uzun hikaye “Düğün”dür.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A dır. Abdülhak Hâmit’in yazdığı ilk tiyatro eseri Macera-yı Aşk'tır.

Yanıt Açıklaması: Ara nesil edebî dönemin öne çıkan sanatkârlarının büyük çoğunluğu şiir alanında eser vermişken az sayıda sanatkârının şiirin yanında hikâyeye ve romana yöneldiğini, bu alanda eser verdiğini görürüz. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: “Pandomima” , kısa ve etki birliği yüksek bir hikâye kurgusuna sahiptir. Hikâyede kişi kad­rosu sınırlı tutulmuş, merkeze Paskal adında bir palyaço yerleştirilmiştir. Olay, basit ve sadedir. Kurgu, tanrısal bakış açısına sahip bir anlatıcı tarafın­dan düzenlenmiştir. Her şeyi bilen ve gören yazar ile hikâye kişisi Paskal’ın dünyalarının farklı olması, hatta bir tezat hâlinde bulunması metinde iki paralel çizgiyi bize vermekte, sonda yaşanan sürpriz bu iki gerçekliğin çarpışmasından doğmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Nigâr Binti Osman: Yazın Boğaziçi’ndeki sayfiyesi, kışın Nişantaşı’ndaki konağı döneminin önde gelen sanat, bilim, düşünce ve politika adamlarının buluştuğu bir yer olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Araba Sevdası romanını, Tanzimat Dönemi yazarı Recaizâde Mahmut Ekrem yazmıştır. Doğru yanıt: E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk kadın yazarları içinde ilk romancılardan biri olan, aynı zamanda eserlerinin bir kısmı Batı dillerine ve Arapçaya çevrilen Fatma A^liye Hanım (1862-1936), Mera^m (1307) adıyla George Ohnet’nin Volonte´ romanını Fransızcadan Türkçeye çevirmiştir. Doğru cevap E'dir.