Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1

Yanıt Açıklaması: Bir dilden bir dile harfi harfine yapılan çevirideki güçlükten söz eden Ahmet Midhat “mealen tercüme”, kendi ifadesiyle “tadilen tercüme”den yanadır. Önemli olan muhtevayı okuyucuya yabancı gelmeyen bir sentaksa oturtarak aktarmaktır. Tercümede eserdeki maksadı anlamak ve o maksadı kendi dilinde ifade etmek yolunu seçen Ahmet Midhat’ın çevirileri bir nevi “adapte metin” özelliği taşımaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: yüzyılın ilk sefaretname müellifi Abdurrahim Muhib Efendi’dir. Fransa elçiliği sırasındaki izlenimlerini Küçük Sefaretnâme ve Büyük Sefaretnâme olarak adlandırdığı iki ayrı kitapta anlatmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1887-1895 yılları arasında çoğu nesir olarak Batı dillerinden çevrilen şiirler, Servet-i Fünun üslubunun şekillenmesinde etkili olur ve bir “mensur şiir” cereyanı oluşturur

Yanıt Açıklaması: Mustafa Refik tarafından 1862’de yayımlanan Mirat, ilk resimli dergi olma özelliğini taşır.

Yanıt Açıklaması: Hacimli olan divanı Dîvân-ı Belâgatunvân- ı Aynî adıyla basılmıştır. III. Selim’in katli dolayısıyla tercî-i bend şeklinde yazdığı mersiye, dönemine göre bu türün başarılı örneklerinden sayılır. Divanıyla birlikte basılan Sâkînâme ise içinde yer yer değişik nazım şekilleri kullanılmakla beraber 1500 beyitlik bir mesnevidir. Manzum bir sözlük olan Dürrü’n-Nizam Nazmü’l-cevahir’in ilk şeklidir. Nusretnâme ise Aynî’nin yeniçeriliğin kaldırılmasıyla ilgili olarak mesnevi şeklinde kaleme aldığı eseridir.

Yanıt Açıklaması: Kânî, yaşadığı dönemin İstanbul’unun güzellikleri yanında şehrin problemlerini ve sosyal meselelerini de şiirlerinde zaman zaman işlemiştir. İstanbul’da yaşam standardının bugün olduğu gibi o dönem içinde de yüksek olduğu, kira sorunlarının dile getirildiği beyitlerinden anlaşılmaktadır. Şair, kira verecek gücü olmayan sefil ve perişan hâlde binlerce kişinin bulunduğu İstanbul’da, devlet kademelerinde çalışan birilerinin himayesi olmadan İstanbul’da yaşamanın zorluğuna dikkat çekmiştir. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Hece vezniyle yazılmış bir de gazeli olan Faik, hece veznini aydın edebiyatçılara tanıtmaya karar verip ?Ahmed Cevdet Paşa’nın teşvikiyle? "Türkçe Aruz" adındaki kitabını kaleme alır.

Yanıt Açıklaması: Şiirde teşbih yoluyla kurulmuş bir imgenin arkasında saklanan anonim sembol, allegoriye mazmun adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İbrâhim Müteferrika’nın kurduğu matbaada tarih, coğrafya, dil ve askerlikle ilgili kitaplar basılır. Önceleri kitaplar 1000-1200 adet basılırken daha sonra bu sayı 500’e düşer. Bunda basılan kitapların satılamaması etkili olur. O, bastığı kitapların büyük bir kısmına ekler ve açıklamalar koyar, kimilerini harita ve notlarla zenginleştirir

Yanıt Açıklaması: Kalsik anlayışın kurallarının yumuşadığı barok devrede şiir de bu döneme ait gelişmelerden etkilenmiştir. Sanatçının şahsiyeti ön plana çıkmış ve bireysel olana yöneliş başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen özelliklere sahip olan dergi Diyojen’dir.

Yanıt Açıklaması: Türk şiirinin tarihsel gelişiminde Batı edebiyatlarının etkisinin başladığı dönem olarak kabul edilen 19. yüzyılın ikinci yarısı, Türk şiirinin daha sonra göstereceği gelişimin de kaynağıdır. Bu dönemde Türk şiirinde görülen değişimin ve yenileşmenin kökenlerini sadece Batı düşüncesinden ve sanatından gelen etkilerde aramak bütüncül bir yaklaşım değildir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Tanpınar, Mustafa Galib’ten bahsederken “Onun şiirinde eskilerin zevk düşüklüklerine pek az rastlanır” demiştir ve örnek olarak da “ciğer-kebab” imgesini göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Dünyadaki her devletin etrafında dönüp durduğu en büyük mesele millettir. Ama milletin gücü devlete bağlı değildir.

Yanıt Açıklaması: Encümen, 1861 baharından itibaren, sadece bir sene kadar devam edebilmiş olsa da gerek müdavimleri gerekse destekçileriyle edebiyat tarihimizde küçük fakat önemli bir bölüm işgal etmeye hak kazanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Edebî yenilik, eskinin içinden ve ondan farklı olarak çıkabilirken modern edebiyat ?diğer bütün asri ürünler gibi? ithal ve taklit edilmek zorundadır. İşte bu sebepledir ki yeni yeni kıpırdanmakta olan ithal ve taklit esaslı modern edebiyata mukabil, Encümen-i Şuarâ’nın yerli bir yenileşmeyi savunup sürdürmeye çalıştığı fark edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Hayal, Teodar Kasap tarafından Diyojen’in kapatılması üzerine onun yerine çıkarılan bir mizah dergisidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yusuf Kamil ve Ahmed Vefik Paşalar iki devlet adamı olup batılı eserlerden ilk kitap şeklindeki çeviriyi yapmışlardır. Reşid Paşa dönemin sadrazamlarındandır. Atıf Efendi de reisülkittab yani dışişleri bakanıdır.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Dönemi’nde çevrilecek metinlerin seçimi ve tercümeleri aşamasında değişim ve yenileşme ihtiyacına cevap verebilmeleri “bilgi aktarımı” ve toplumun yapısına ve geleneklerine uygunluğu, bir diğer ifade ile “kabul edilebilirlik” ilkesi temel ilkeler olarak saptanmaktadır. Yeni bir medeniyet ve dünya görüşü ile karşılaşma dönemi olan Tanzimat yılları ve edebiyatta yenileşmeyi hedefleyen Servet-i Fünun dönemlerinde tercümeler, Türk edebiyatına Batı kültürünün eserlerini, edebî türlerini ve imaj dünyasını tanıtan; okuru yeni hayat biçimleri ve kavramlarla tanıştıran kaynaklardır.

Yanıt Açıklaması: Recaizâde Ekrem Tanzimat Dönemi ikinci kuşak çevirmenleri arasında yer almaktadır. Diğer seçeneklerdekiler birinci kuşak çevirmenlerdir.