Seçmeli Ara Sınav - Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1

Soru 1:

"Hâtimetü’l-eş’âr" adlı tezkire için aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen bilgi doğrudur?

A) Mehmed Tevfik tarafından hazırlanan eser, 1595 yılından 1859 yılına kadaryetişen 542 şairin hayatı hakkında bilgiler vermektedir. B) Çaylak Tevfik olarak da bilinen Mehmed Tevfik tarafından kaleme alınan tezkire,Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan 1873 yılına kadar yetişen şairleri bir araya getirmek amacıyla hazırlanmış ancak yarım kalmış bir eserdir. C) Şefkat-ı Bağdâdî tarafından kaleme alınan eser antolojik mahiyettedir.1730’dan 1814 yılına kadar geçen dönemde yaşayan 125 şair alfabetik sırayla kısaca tanıtılmıştır. D) Fatîn Efendi tarafından hazırlanan tezkirenin 1853 yılında tamamlandığı bilinmektedir. Eserde Sâlim Tezkiresi’nin bıraktığı 1721 yılından 1853 yılına kadar yetişen 672 şair hakkında bilgiler verilmiştir. Şinasi Fatîn Tezkîresi’ni 1863 yılında bazı değişiklikler yaparak özellikle dil açısından süslü ve ağır bölümlerini sadeleştirerek yayımlamıştır. E) Ârif Hikmet Bey’in kendi adıyla anılan bu eserde 1592-1837 yılları arasındayetişen 203 şairin hayatı anlatılmış ve şiirlerinden örnekler verilmiştir.

Soru 2:

Tercüman-ı Ahval Gazetesi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Devletten yardım almadan çıkarılan ilk özel gazetedir. B) Agah Efendi ve İbrahim Şinasi birlikte çıkarmışlardır. C) İmzalı başyazı geleneğini ilk başlatan gazetedir. D) Haberlerde tarafsızlık ilkesini savunmuştur. E) Edebi eser yayıncılığı diğer gazetelere göre zayıf kalmıştır.

Soru 3:

Batılı eserlerden Türkçeye yapılan ilk kitap şeklinde çeviri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sefiller B) Télémaque C) Hikâye-i Robinson D) Muhaverat-ı Hikemiye E) İhtiyar Onbaşı

Soru 4:

Kimin deyişiyle “Vezn ü kafiye derecesinde kalan mübtedîlere (acemîlere) nâzım ve edebiyatta mütâlâât-ı amîka (derin incelemelere) ile hüsn-i selîkaya (güzel söyleyip yazma yeteneğine) mâlik olan müntehîlere (ustalara) şâir” denir?

A) Arif Hikmet’in B) Namık Kemal’in C) Ziya Paşa’nın D) Şinasi’nin E) Mustafa Galib’in

Soru 5:

Muhammesin özel bir biçimi olan, Türk edebiyatında pek az kullanılan ancak yalnız 18. yy. şairi Şeyh Galib’in çok önem verdiği nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel B) Kaside C) Tardiye D) Rubai E) Müstezat

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi İbra^him Müteferrika’nın kurduğu matbaada basılan kitapların konu alanlarından biri olarak kabul edilemez ?

A) Tarih B) Coğrafya C) Dil D) Din E) Askerlik

Soru 7:

XVIII. asrın sonundan itibaren Osmanlı’nın Batılılaşma adına askerlik, maarif, teknoloji, basın, kıyafet gibi pek çok hususta yaşadığı yeniliğin ilk örneği aşağıdaki seçeneklerden hangisinde gerçekleştirilmiştir?

A) Bosna B) Mısır C) Selanik D) İstanbul E) Ankara

Soru 8:

Aşağıdaki gazetelerden hangisi ilk özel gazete olmanın yanında dilin sadeleşmesi, Batı tarzı edebiyat metinlerini yayımlaması bakımından önem taşımaktadır?

A) Ceride-i Havadis B) Tercüman-ı Ahval C) Takvim-i Vekayi D) Tasvir-i Efkâr E) Muhbir

Soru 9:

Batılı eserlerden Türkçeye yapılan ilk -kitap şeklinde çeviri hangisidir?

A) Tercüme-i Manzume B) Télémaque C) Muhaverat-ı Hikemiye D) Sefiller E) Souvenir

Soru 10:

Türk ilminin yeni ıstılahlarını yapan, Doğu ve Batı dillerini bilen, fizik, kimya, balistik ve istihkâm ilimlerinde ihtisas yapan, bu alanlardaki telif ve tercüme eserleriyle tanınan ve 1836 yılında ölen yazar kimdir?

A) Hoca Tahsin Efendi B) Hoca İshak Efendi C) Namık Kemal D) Şinasi E) Tevfik Fikret

Soru 11:

Osmanlı Türkçesinin Eski Anadolu Türkçesinin yerini almaya başladığı XV. yüzyılın ikinci yarısı ve XVI. yüzyılın başlarında bazı şairler tarafından bilinçli bir şekilde başlatılan dilin sadeliğini koruma hareketine ne ad verilir?

A) Sadeleşme B) Turancılık C) Tanzimat edebiyatı D) Yeni Lisan E) Türkî-i Basit

Soru 12:

Şiirde teşbih yoluyla kurulmuş bir imgenin arkasında saklanan anonim sembol aşağıdakilerden hangisidir?

A) Berceste B) İstiare C) Teşbih D) Mazmun E) Vezin

Soru 13:

Aşağıdakilerin hangisinde "müceddidler"den söz edilmektedir?

A) Avrupai edebiyat kültürü ile doğrudan ilişki kurmayı başarmış ve roman, tiyatro gibi formlar yanında, şiirin yeni konu ve söyleyişlerini denemişlerdir. B) Avrupai edebiyat kültürü ile dolaylı olarak ilişki kurmayı başarmış ve roman, tiyatro gibi formlar yanında, şiirin yeni konu ve söyleyişlerini denemişlerdir. C) Tercüme ve uyarlamalar yoluyla şiire yeni bir mecra açma gayretini edebî kültür adına bir tehdit olarak görmüşlerdir. D) Batılılaşma gayretlerine koşut olarak beliren ve bir Doğu-Batı sentezinden yana olan edebiyatçılardır. E) Yerlileşme gayretlerine koşut olarak beliren ve bir Doğu-Batı sentezinden yana olan edebiyatçılardır.

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde matbaanın geç kabul edilmesinin sebeplerinden değildir ?

A) Devlet yönetiminin basın yoluyla doğabilecek muhalefetten çekinmesi B) Osmanlı'nın 15-17. yy'larda parlak dönemlerini yaşamasına rağmen matbaanın önemini kavramakta gecikmesi C) Osmanlı Devleti'nde kitabın yazı, cilt, minyatür ve tezhibiyle değerli bir el sanatı olarak görülmesi D) Ülkede okur-yazar oranının düşük olması E) Osmanlı Devleti'nin yeniliklere sıcak bakmaması

Soru 15:

Tarihsel açıdan Osmanlı Devleti’nin hangi antlaşmasından sonra Batı medeniyeti ve kültürü karşısında bugünü bile etkileyen gerileme sürecine girmiştir?

A) Karlofça Anlaşması B) Sevr Anlaşması C) Mondros Anlaşması D) Küçük Kaynarca Anlaşması E) İstanbul Anlaşması

Soru 16:

Teodar Kasap tarafından Diyojen’in kapatılması üzerine onun yerine çıkarılan bir mizah dergisidir. 1876-1877 yılları arasında yayımlanır. Basın hürriyetini eleştirmek için eli kolu bağlı bir kişinin karikatürünü yayımlaması üzerine II. Abdulhamit’in tepkisini çeker. Bunun üzerine Teodar Kasap, yargılanır ve üç yıl hapse mahkûm edilir. Yukarıda hakkında bilgi verilen dergi hangisidir?

A) Mecmua-i Ulûm B) Mecmua-i Ebuzziya C) Hadîka D) Hayal E) Dağarcık

Soru 17:

Batılı eserlerden Türkçeye yapılan kitap şeklinde ilk çeviri hangi eser için yapılmıştır?

A) Télémaque B) Souvenir C) Emile D) Les Burgraves E) Don Quichotte

Soru 18:

Hangisi ikinci el bir tercüme örneğidir?

A) Télémaque B) Muhaverat-ı Hikemiye C) Endülüs Tarihi D) Tercüme-i Manzume E) Hikâye-i Robinson

Soru 19:

Aşağıdakilerin hangisi/leri Tanzimat döneminde gazetenin önemlerindendir? I. Yazı dilinin sade ve anlaşılır hale gelmesine katkıda bulunmuştur II. Yeni edebi türlerin ve edebi ürünlerin yayınlanmasına katkı sağlamıştır III. Genç aydınların yetişmesinde görev üstlenmiştir IV. Güncel olay ve gelişmeleri takip ettiğinden haber kaynağıdır

A) Yalnız I B) I-III C) I-III-IV D) I-II-III-IV E) III-IV

Soru 20:

"Şiirde benzetme yoluyla kurulmuş bir imgenin arkasında saklanan anonim sembol, allegori" ifadesi aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımıdır?

A) Saf şiir B) Sade şiir C) Mazmun D) Aruz E) Hece