Final Sınavı - VIII-XIII. Yüzyıllar Türk Edebiyatı

Soru 1:

Fars edebiyatının ünlü şairlerinden Nizamî’nin 12. yüzyılda yazdığı aynı adı taşıyan eserinden Harezm Türkçesine tercüme edilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüsrev ü Şîrîn B) Mukaddimetü’l-Edeb C) Kısasü’l-Enbiyâ D) Nehcü’l-Ferâdîs E) Mu’înü’l-Mürîd

Soru 2:

Fuad Köprülü aşağıdakilerden hangisini Anadolu'da, XIII. yüzyılda yazılmış ilk Türkçe eser olarak kabul eder?

A) Battal-nâme B) Çarh-nâme C) Dânişmend-nâme D) Mantıku’t-tayr E) Salsal-nâme

Soru 3:

I. Evhadüddin-i Kirmanî II. Sadreddin-i Konevî III. Kemaleddin bin Adim Mevlana yukarıda verilenlerden hangisinden ya da hangilerinden ders almıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 4:

Anadolu’ya gelen ilim adamları ve geldikleri şehir eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Necmeddin-i Kübra’nın öğrencilerinden Necmeddin-i Daye Sivas’a B) Baba İlyas-ı Horasanî Amasya’ya C) Hacı Bektaş-ı Velî Ankara’ya D) Ahi Evren Kayseri’ye E) Mevlana Celaleddin-i Rumî’nin babası Bahaeddin Veled Karaman’a

Soru 5:

Kutadgu Bilig, hangi şair tarafından kaleme alınmıştır?

A) Balasagunlu Yusuf Has Hacib B) Fahreddin Behramşah C) Ravendî D) Mahmud Gaznevî E) İbn Bibi

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Fakih'in eserlerinden biridir?

A) Divan-ı Kebir B) Risaletü'n Nushiye C) Yusuf u Züleyha D) Çarh-nâme E) Divan

Soru 7:

Aşağıdaki kişilerden hangisi Mevlana'nın oğludur?

A) Yunus Emre B) Gülşehrî C) Âşık Paşa D) Sultan Veled E) Şeyyad Hamza

Soru 8:

Mısraların ortada ve sonda kafiyelenerek bir beytin dört mısra haline getirilmesi hangi mutasavvıf şahsiyet ile başlamıştır?

A) Mevlana Celaleddin-i Rumî B) Nedim C) Şeyh Galip D) Nef'i E) Nabi

Soru 9:

Kaşgarlı Mahmudun Türklerin Küçet boyundan bahsederken bu türk boyunun Harezm bölgesinde oturduğunu ifade ettiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cümcüme-name. B) Divan-ı Lügatı Türk. C) Mirac-name. D) Hüsrev-ü Şirin. E) Muinül mürid.

Soru 10:

I. Dâsitân-ı Cümcüme II. Mukaddimetü’l-edeb III. Hüsrev ü Şirin Yukarıda verilen eserlerden hangisi ya da hangileri Harezm Türkçesi ile yazılan eserlere örnek gösterilebilir?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I, II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılar ile ilgili doğru bir yargı değildir?

A) Karahanlıların idare edildiği asıl merkez Semerkand'dır. B) İkinci Türk-İslam devletidir. C) Kâşgar, Balasagun, Özkend ve Semerkand önemli merkezleridir. D) IX. yüzyılın ortalarından XIII. yüzyılın ilk onlu yıllarına kadar hüküm sürmüştür. E) Hem Doğu hem de Batı Türkistan'da egemenlik kurmuşlardır.

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Necmeddin-i Razî, Mevlana’nın babası Bahaeddin-i Veled ve onun halifesi Seyyid Burhaneddin tarafından yayılan tasavvufi düşünce akımıdır?

A) Kübrevilik B) Sühreverdilik C) Vahdet-i Vücud D) Senkretik E) Maturidilik

Soru 13:

I. Afganistan II. Suriye III. Irak IV. Türkistan Yukarıda adı geçen ülkelerin hangisinden XII.-XIII. yüzyıllarda Anadolu'ya alimler gelmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) I, III ve III E) II, III ve IV

Soru 14:

Harezm bölgesine ait metinlerde yoğunluk bakımından aşağıdakilerden hangisi öne çıkmaktadır?

A) Karahanlı türkçesi. B) Oğuz türkçesi. C) Kıpçak türkçesi. D) Kanglı türkçesi. E) Çağatay türkçesi.

Soru 15:

"Ahmed Fakih’in ikinci eseridir. Aslı Londra, British Museum’da olan bu eser Hasibe Mazıoğlu tarafından bulunmuş ve yayımlanmıştır. Tek nüsha olan eser 347 beyitlik küçük bir mesnevidir. Çarh-nâme gibi mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün vezni ile yazılan bu eserde hece vezni ile yazılmış dörtlükler de bulunmaktadır. Yapı bakımından Kutadgu Bilig ile benzerlik gösteren eser, Türk edebiyatında yazılmış ikinci Türkçe mesnevidir." Yukarıda özellikleri verilen Ahmet Fakih'in eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çarh-nâme B) Divan-ı Kebir C) Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-şerîfe D) Mesnevi E) Risaletü'n Nushiye

Soru 16:

“Senin yüzünde kendi yüzümü görmek mümkün. Kemiğin içinden iliğini görmek mümkün. Karanlıkta seni görmek o kadar kolay ki, hatta lütfundan dolayı bedeninde canını görmek mümkün.” Yukarıda alıntılanan rubai, hangi şaire aittir?

A) Tiflisli Hubeyş bin İbrahim B) Evhadüddin-i Kirmanî C) Mevlana Celaleddin Rumî D) Yunus Emre E) Fahreddin-i Irakî

Soru 17:

Oğuz Türkçesinin XI. yüzyılın ikinci yarısındaki dil yapısı hakkında en sağlıklı bilgiyi veren eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Behçetü’l-hadâyık B) Dîvanü Lügati’t-Türk C) Mecmû’atü’n-nezâ’ir D) Kıssa-i Yûsuf E) Bezm ü Rezm

Soru 18:

Türkçe yazanların hor görülmesinden dolayı şair ve yazarların Türkçe eser yazmaktan utanıp çekinmeleri ile karşılaşıldığı bir dönemde “şimden girü hiç kimesne kapuda ve divanda ve mecâlis ve seyrânda Türkî dilinden gayrı dil söylemeyeler”sözünü söyleyerek Türkçeye destek veren kimdir?

A) I. Gıyaseddin Keyhusrev B) Ahi Evren C) Necmeddin-i Kübra D) Karamanoğlu Mehmed Bey E) II. Keyhüsrev

Soru 19:

I. Dinî-tasavvufî konuları didaktik tarzda işleyen manzum bir eserdir. II. Kutadgu Bilig ve Atebetü’l-Hakâyık’ın da vezni olan fe’ûlün fe’ûlün fe’ûlün fe’ûl kalıbıyla yazılmıştır. III. Müellif, eserde kendisini İslâm olarak adlandırmaktadır. Yukarıda özellikleri sayılan eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mu’înü’l-Mürîd B) Cevâhirü’l-Esrâr C) Menbau'l-Ebhar D) Nehcü’l-ferâdîs E) Mi’rac-nâme

Soru 20:

Tarihsel Türk dilinin Dîvânu Lügâti’t-Türk’ten sonra kaleme alınmış ikinci büyük sözlüğü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dâsitân-ı Cümcüme B) Mi’rac-nâme C) Muhabbet-nâme D) Mu’înü’l-mürîd E) Mukaddimetü’l-edeb