Yeni Türk Edebiyatına Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Şiirin her kıtasında kullanılan (- -) iki çizgi, duvara asılı tabloları simgelemekte, böylelikle bir resim sergisini anlatan bir şiir, yapı itibarıyla bir resim sergisine dönüşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Mektubun bir anlatım tekniği olarak kullanıldığı ilk Türk romanı Ahmet Mithat'ın Felsefe-i Zenan adlı eseridir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E dir. Kendi yaşamı ve kendi iç hesaplaşması anıların odak noktası değildir.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatında portre türü metinlere Yahya Kemal’in Siyasi ve Edebi Portreler, Cemal Özyaşamöyküsü, Yaşamöyküsü, Anı Süreya’nın 99 Yüz, Çetin Altan’ın Bir Avuç İnsan, Haldun Taner’in Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil adlı eserleri örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Tiyatro türleri kendi içlerinde farklı alt türlere ayrılsalar da temelde iki türe dayanmaktadırlar. Bunlar Tragedya (trajedi) ve komedya (komedi)'dir.

Yanıt Açıklaması: Okurun, okuyacağı kitabın türü, içeriğiyle ilgili az çok bilgi sahibi olduğu ilk aşamadan sonra, esas metne girilir. Metnin girişi yani romanın ilk cümleleri, okuru içerik ve sunum hakkında bir fikir sahibi yapan en kritik bölümüdür. Bu kısma “incipit” denir.

Yanıt Açıklaması: Klasik tiyatro dört perde değil, beş perdedir. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt Açıklaması: Montaigne’in Denemeler’i yazdığı dönem ve edebî çevresi MÖ değil, MS yaşamıştır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Feride, bu anlatının “özne”sidir. “Nesne”si âşık olduğu Kâmran’dır. Feride’yi bu nesneye “gönderen” ise aşk duygusudur. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Tiyatro türü ile ilgili ilk bilgiler için Antik Yunan’a kadar uzanmak gerekir. Bu konuda ilk sistemli düşünce içeren eser olarak Aristoteles’in Poetika’sını görmekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Mekânların içerik yönden önemi ise bir İstanbul kızı olan Feride’nin gezdiği yerlerde Anadolu’nun çeşitli cepheleriyle karşılaşmasını sağlamasıdır. Romanda şehir olarak mekânlar yalnızca baş harfleriyle verilerek gizlenmiştir. Şehirlerle ilgili geniş¸ tasvirlere rastlanmaz. Romanda daha çok Feride’nin bakış¸ açısından dış¸ dünyanın duygusal tasvirlerine rastlanır. Olumsuzluklar hep mekân değişikliğiyle şekillenir.

Yanıt Açıklaması: Her üretimde iki taraf vardır: Üreten ve tüketen. Sanatta üreten, yaratandır; tüketen ise ürünün hem alıcısı hem de kendi dünyasında ürünü yeniden yaratandır. Her iki taraf için de estetik zevk ve estetik haz esastır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C, Victor Hugo’dur.

Yanıt Açıklaması: Kızıl Ço­cuğa Mektuplar adlı  Peyami Safa’ya ait bir eserdir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Tragedya türünün özellikleri ile ilgili olarak III numaralı ifade yanlış bilgi içermektedir. Bu nedenle bu ifadenin yer almadığı seçenek olan C seçeneği doğru yanıttır. Aristoteles’e göre tragedya, yaşamı taklit eder, fakat yaşamın genel, tipik ve evrensel yanını, akla uygun ve olası olanı ele alır. Ayrıca yaşamı olduğu gibi değil, olması gerektiği gibi yani düzeltip yetkinleştirerek yansıtır.

Yanıt Açıklaması: Divan edebiyatında genellikle eserlerin yazılma nedeninin belirtildiği başlangıç kısmı olan ön sözüne dibace denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ’da tiyatronun gelişimi sekteye uğrar. Bu dönemde kilise, tiyatroya karşı suçlayıcı bir tavır sergiler. Genel kanı, trajik sahne oyunlarının ayartıcı olduğu, ruhu tuzağa düşürüp yozlaştırdığı, bazı heyecanları bastıracak yerde beslediği, dolayısıyla sakıncalı olduğu yönündedir. Bu dönemdeki anlayışa göre tiyatro, gerçek olmayana yer verdiği ve kutsal ruha, ahlaka aykırı düştüğü için de tehlikelidir.

Yanıt Açıklaması: Bir metin çözümlemesinde ilk yapılacak olan metin türünü belirlemektir. Reşat Nuri Güntekin’in Çalıkuşu romanı genel metin sınıflamasında betimleyici, bilgilendirici, açıklayıcı, kanıtlayıcı gibi metin türleri arasında öykülemeci, yani anlatı metinleri kategorisine girer.

Yanıt Açıklaması: Namık Kemal, tenkit sözünü “kritik” yerine kullanmanın doğru olmadığını belirtir, “muâheze” ile tercüme etmeyi tercih eder. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Günlük hayattan kesitleri ve kahramanların duygu durumlarını ön plana alan öykü türüne durum öyküsü adı verilir.