Yeni Türk Edebiyatına Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Behçet Necatigil’in “Sergi İzlenimleri” başlıklı şiiri hem içeriği hem de biçimi bakımından modern Türk şiirinin kavranması güç şiirlerinden biridir. Bu zorluk birkaç nedenden kaynaklanır: Günlük yaşamda az kullanılan sözcüklerin seçimi, Necatigil’in şiirlerinde sık sık başvurduğu iki kısa çizginin bu şiirde dört kez kullanılması ve dizeler arasında anlam bağlantılarının eksik bırakılması, bu eserin yorumlanmasını güçleştiren etmenler olarak sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: "Natüralist Tiyatro" nun savunucusu olan oyun yazarı "Emile Zola" dır.

Yanıt Açıklaması: Lüleburgaz

Yanıt Açıklaması: Klasik dönemde Antik Yunan ve Latin kuramcılarından hareketle öne sürülen biçim kurallarını şöyle sıralamak mümkündür: • Arılık, yalınlık, • Belli uzunluk, tamamlanmışlık, • Organik bütünlük, • İnandırıcılık, tutarlılıktır, • Üç Birlik: Eylemde, zamanda ve yerde birlik, • Beş perde, • Üç oyun kişisi, • Kanlı olayların sahnede gösterilmemesi.

Yanıt Açıklaması: Tiyatro hakkındaki ilk kuramsal bilgileri veren Aristoteles, Poetika adlı eserinde tragedyayı şöyle tanımlar: “Tragedya, ahlaksal bakımdan ağırbaşlı, başı ve sonu olan, belli bir uzunluğu bulunan bir eylemin taklididir; sanatça güzelleştirilmiş bir dili vardır; içine aldığı her bölüm için özel araçlar kullanır; eylemde bulunan kişilerce temsil edilir. Bu bakımdan tragedya, salt bir öykü (mythos) değildir. Tragedyanın ödevi, uyandırdığı acıma ve korku duygularıyla ruhu tutkulardan temizlemektir (katharsis).”

Yanıt Açıklaması: Salah Birsel'in zaman zaman okurunu zorlayan bir dili vardır. Ancak dili keyifli, ironiktir. Dil oyunlarıyla da göze çarpar. Bu nedenle doğruı yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Popüler özyaşamöyküleri, bir alandaki (sahne, televizyon, sinema, spor vs.) tanınırlığından yola çıkan kişilerce yazılmış özyaşamöyküleridir. Yazanın estetik, toplumsal ya da eğitimsel bir kaygısı yoktur; onu seven ve daha yakından tanımak isteyen hayran kitlesinin beğeni ve beklentilerini karşılamak üzere kaleme alınmış metinlerdir.

Yanıt Açıklaması: Tek Adam biyografi örneğidir.

Yanıt Açıklaması: İç konuşmayı ilk olarak Édouard du Jardin Les Lauriers sont coupés (Kesik Defneler, 1887) romanında kullanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Klasik Türk edebiyatında yaşantıya dayalı bir tür olarak sergüzeştnameler, bir bölümü kurmaca da olsa sanatçının başından geçen ya da tanık olduğu olayları kendi bakış açısından aktardığı manzum anlatılardır ve hem yazıldıkları döneme dair taşıdıkları ipuçları hem de yansıttıkları sivil tarih bilgisi açısından son derece değerlidir.

Yanıt Açıklaması: Öyküde zamana ilişkin bazı ayrıntılara yer verilmiştir. Anlatıcı kahraman satır arasında tarihi “bin dokuz yüz kırk altı mayısı” olarak verir. Bu öykü- nün genel çerçevesidir. Bir de kapının saatinin on ikiyi geçtiği gibi belirgin bir ayrıntıyı da ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Çalıkuşu başlığı, romanın baş kahramanı Feride’nin takma adı olarak onun kişiliğiyle ilgili metaforik bir göndermedir. Romanın tematik özünün kahramanın yolculuğu ve kişiliğinin gelişimine odaklı olduğundan başlığın kahramanla ilgili olması doğaldır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sembolist dönemde, sanatın asıl amacı güzellik yaratmak ve estetik zevk vermektir. Bu, onun en yüce görevidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatı tarihi, sözlü kültür ürünlerimizle başlar. Orhon Yazıtları, İlk yazılı ürünümüzdür. Türk edebiyatı tarihi açısından en önemli kaynaklarımızdan olan tezkireler, şairlerin veya belirli bir alandaki kişilerin hayatı, sanatı, eserleri hakkında kısa bilgiler veren bir yanıyla ansiklopedik metinlerdir, bir yanıyla edebiyat eleştirisi niteliğinde, bir yanıyla da edebî metin seçkisidir.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatında alafranga züppe, ağa, hoca ve imam tipleri sıklıkla kullanılan, kalıplaşan tipler anlamına gelen stereotiplerdir. Doktor tipi ise sık görülmez. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gustave Lanson, Edebiyat Tarihinde Usûl adlı kitabıyla Fuat Köprülü’nün edebiyat tarihi konusundaki görüşlerini büyük ölçüde etkiler.

Yanıt Açıklaması: Ahmet Hamdi Tanpınar Beş Şehir’de (1946), Türk tarihi açısından önem taşıyan, mimari, coğrafi ve kültürel özellikleri ile öne çıkan Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul gibi şehirleri “tarih ve medeniyet” merkezli bir bakış açısı ve estetik bir yaklaşımla gözlemler ve tasvir eder.

Yanıt Açıklaması: James Cooper Lawrence öyküleri içerik olarak "gerçek" ve "hayali"; tür olarak ise "tarihi olarak anlatılanlar", "duygulara bağlı olarak anlatılanlar" ve "ahlaki yönden eğitici olarak anlatılanlar" biçiminde tasnif etmiştir. Bunlardan duygulara bağlı olarak anlatılanlar kısa öykü olarak nitelediğimiz edebi türe denk gelmektedir. Doğru cevap D’dir.