Yeni Türk Edebiyatına Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Yapısalcılar, anlatı kişilerini birer yapı taşı olarak olay örgüsündeki işlevlerine göre sınıflandırmışlardır. V.Propp’un olağanüstü Rus masalları üzerine yaptığı çalışma çıkış noktası olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Brander Matthews roman ve kısa öykü arasında  her iki türün aşk temasına karşı yaklaşımları üzerinden bir ayrım yapmıştır. Robinson Crusoe gibi aşktan söz etmeyen istisnalar olmakla birlikte, roman türü aşkı ve kadın-erkek ilişkilerini kullanmada ısrarcıdır. Başka bir ifadeyle, öykü aşk olmadan ayakta kalırken romancı istemeden de olsa eserine bir aşk öyküsü yerleştirmek zorundadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Şiirde kurgusal bir yapıdan çoğunlukla uzak durulduğu, bir “olay” anlatan şiirlerin, şiirselliği zedelediği noktasında yaygın ve ortak bir kanı bulunmaktadır. Dolayısıyla öykü, olay anlatmaktan uzaklaştığı, duygu veya insana özgü durumları içerdiği ölçüde şiirin alanına yaklaşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Eski Fransızcada “romanz” olarak kullanılan roman teriminin kökeni eski Latincede “Romen tarzında” anlamındaki “romanice”dir.

Yanıt Açıklaması: Edebiyat tarihi temel olarak üç yönde araştırma içindedir. Birincisi, edebiyat dönemlerini, sanatçıları ve eserleri tarihsel bir çizgi üzerine yerleştirmek. İkincisi, ulusal ya da evrensel düzeyde tarihsel ve siyasal gerçeklerle edebiyat hayatı arasındaki ilişkileri araştırmak. Son olarak da, sanatçılar ve eserleri hakkında yaşamsal bilgiler vermek. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eski Fransızcada “romanz” olarak kullanılan roman teriminin kökeni eski Latincede “Romen tarzında” anlamındaki “romanice”dir.

Yanıt Açıklaması: Sanatın malzemesi dil olduğunda ortaya çıkan ürüne edebiyat denir.

Yanıt Açıklaması: 1920’lerden itibaren olay örgüsü içermeyen öyküler ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Üslup. Cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyılın sonlarında örnekleri ortaya konan, short-short story olarak adlandırılan biçime Ramazan Korkmaz ve Mutlu Deveci’nin önerdiği terim küçürek öyküdür.

Yanıt Açıklaması: İlk yazılı ürünümüz olan Orhon Yazıtları, aynı zamanda Türk edebiyatın ilk şaheseridir. Modern anlamda edebiyat tarihi çalışmaları Avrupa’da ve Türkiye’de 19. yüzyılda başlamıştır. Ziya Paşa’nın Harabat’ı, Abdülhalim Memduh’un Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye’si bizdeki ilk edebiyat tarihleri arasındadır. Akademik anlamda ilk edebiyat tarihi araştırmaları olarak Fuat Köprülü’nün Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar’ıdır. Ama Aristoteles’in Poetika’sı ilk edebiyat kuramı eseri niteliğindedir ve neredeyse romantizme dek kendinden sonra gelen dönemlerin tiyatro ve edebiyat anlayışına da yön vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Metne odaklanan eleştiri türleri: Biçimselci eleştiri, yapısalcı eleştiri, gösterge bilimsel çözümleme, yapı bozucu eleştiri, metinler arasılık, yorum bilimsel eleştiri ve yeni eleştiridir.

Yanıt Açıklaması: Mensur şiir. Cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Dramatik değişimin 1960’larda başladığı ifade edilmektedir. Olaydan ve kronolojiden tümüyle uzaklaşılan bu dönem ve sonrası öykülere “izlenimler” hâkim olmaya başlar. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: 1980’lerde başlayan küresel çevre felaketlerinin yarattığı doğaya ve çevreye duyarlık hareketleri de edebiyat ve sanat eserlerinde çevre bilincini esas ölçüt olarak almayı gerektiren çevreci kuramın diğerlerine göre daha sonra çıktığı söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Edgar Allan Poe. Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sonuç, hikayedeki zamanın dilsel zaman aktarılmasının biçimlerinden biri değildir. Doğru yanıt: A'dır. Dilsel zamanın belirtilmesi dört biçimden oluşur. "Özetleme", "Sahneleme", "Duraklama", "Eksilti" Sonuç, zaman aktarımında bulunmaz.

Yanıt Açıklaması: Edebiyat kuramlarında olduğu gibi, edebiyat eleştirisinde de yaklaşımlar dört grupta ele alınabilir. Bunlardan birisi olan metne odaklanan eleştiri içerisinde olan metne odaklı eleştiri; biçimselci eleştiri, yapısalcı eleştiri, gösterge bilimsel çözümleme, yapı bozucu eleştiri, metinler arasılık, yorum bilimsel eleştiri, yeni eleştiri gibi türlere ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Meddah adı verilen hikaye anlatıcısı tarafından seyircilere sunulan kısmen gerçekçi anlatılarla oluşan seyirlik geleneğe meddahlık denilmektedir.