Batı Edebiyatında Akımlar 1

Yanıt Açıklaması: Romantik düşüncede tabiat olgusu ve onun yaratıcısının Tanrı olarak görülmesi düşüncesinin sanatsal açıdan yorumlamak önemlidir.

Yanıt Açıklaması: I, II ve III

Yanıt Açıklaması: Zola, ilk eserlerinde küçük aşk maceralarını lirik bir dille aktarmaktan öteye gitmez. Bu sırada gazeteciliğe başlayan yazar, kendisinin bile yazdığına pişman olduğu iki roman kaleme alır: Le Voeu d’une morte (1886) ve Les Mystéeres de Marseille (1867). Bunlardan ikincisini yazarken bir taraftan da başyapıtı Thérése Raquin’in hazırlıkları ile meşguldür. Zola’da deneysel roman fikrinin Claude Bernard tesiriyle oluştuğunu belirtmiştik. Zola her ne kadar çeşitli yazılarıyla Thérése Raquin’den sonra deneysel (tecrübi) roman üzerine görüşlerini dile getirmiş olsa da bu teoriyi 1880 yılında Le Roman Experimental (Deneysel Roman) adlı kitabında net bir biçimde ortaya koyar.

Yanıt Açıklaması: Fransa’da klasik edebiyat kuramı, barok dönem sonrasında Antik Dönemden ve İtalyan kuramcılardan esinlenen ve onların eğitim sistemini Fransız zevkine göre uyarlayan aydınlar tarafından hazırlanır.

Yanıt Açıklaması: Natüralizm

Yanıt Açıklaması: Rougon-Macquart’ların natüralist roman için en önemli yanlarından biri vesikaya dayanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Parnasizm, realizm ve natüralizmin şiirdeki yansımasıdır. Guy de Maupassant, dünyaca ünlü bir hikayecidir, şiir yazmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Daha önce Zola’nın etrafında toplanmış, takipçisi olan gençler, görüşlerini değiştirir ve eski görüşlerini inkâr ederler. “Beşler Beyannamesi” adında bir de bildiri yayımlarlar. Bunlar arasında Marguerite, Descaves, J.H. Rosny, Paul Bonnetain (1858-1899), Guiches vardır.

Yanıt Açıklaması: Yüzyılın bilimsel gelişmeleri insanların bilime olan inancını ve düşünme sistematiğini etkileyecektir. Teknolojik ilerleme karşılıklı birbirlerinin neden ve sonuçları olmak üzere bilişsel aydınlanma ile tam bir paralellik içindedir. Sanayi Devrimi'nde gerçekleşen fabrikalar aracılığıyla büyük çaplı üretime geçilmesi, demiryolu ağının yaygınlaşması, kaydedilen teknolojik ilerlemeler bilişsel aydınlanmaya zemin hazırlayan faktörlerdendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen özellikler W. B. Yeats'a aittir. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Metafizik güzel anlayışının en belirgin tanımını Kant vermiştir. Kant’a göre güzel: Çıkarsız olarak hoşa giden şeydir. Örneğin ahlâki hazdan farklıdır, herhangi bir fayda düşüncesine dayanmaz. Herkesin hoşuna giden şeydir yani evrenseldir. Duyarlık kişiden kişiye değişse de bilgi yetilerimiz genel kanunlara uymaktadır; bu kanunların evrenselliği zevk yargısının evrenselliğini gerektirir. Kendi dışında hiçbir amaç olmadan hoşa giden şeydir. Zevk yargısının konusu olan güzellik, öznel ve nesnel bütün amaçlardan uzaktır; bir şeydeki biçimin, hayal gücü ile düşünme gücü arasındaki ahenge uymasından doğar. Zorunlu olarak hoşa giden şeydir. Güzellik yargısı evrensel olduğuna göre zorunludur. Lenin’e göre ise “Madde, bize duyumlarla verilen nesnel gerçekliktir.” Yani gerçekçilikle ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Natüralizm konularını gerçek hayattan seçer, gözlem ve nesnellik önem verir, dil ve üsluba önem verir, uzun ve nesnel betimlemelere önem verir ve insanın fizyolojisi ve çevre içinde iradesiz bir varlık olarak görür.

Yanıt Açıklaması: XI. yüzyıl sonrasında, İsa’nın mezarının bulunduğu Kudüs’ü Müslümanların elinden kurtarmak için Kilisenin öncülüğünde oluşturulan Haçlı orduları ve Müslüman ordular arasındaki savaşlarda şövalyelerin başından geçen, askeri olmaktan çok dinsel içerikli, sıra dışı kahramanlıkları da anlatan bu türden tipik Orta C¸ağ anlatılarına “kahramanlık destanı” adı verilir. Bu anlatılarda ulusun ve dinin yüceltilmesi kahramanın psikolojisinden daha önemlidir. Silahlı mücadelelerle tamamlanan anlatılarda abartıya oldukça fazla yer verilir. Fiziksel güç ve cesaret, olağanüstü yiğitlik, mükemmel bir mücadele ve bazen iyiliğin timsali şövalyelerin değerini göstermek için canavarlara, kötü düşman güçlerine karşı düşüncesizce girişilen cesurca eylem anlatılır.

Yanıt Açıklaması: Aristokrat sınıf, romantizm akımının savunucularının ilgi duydukları temalardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: I ve II, realizme zemin hazırlayan toplumsal ve kültürel gelişmeler arasında yer alırken III, ekonomik temelli bir gelişmedir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Mal du siècle terimi Fransızcadan “çağın (asrın) hastalığı” olarak çevrilir ve romantik hareketin uyandığı yıllarda genç kuşağın sıkıntı, hayal kırıklığı ve melankoli duygularını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev, İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Temeli ve Kökenleri, Emile ya da Eğitim Üzerine ve Toplum Sözleşmesi Jean Jacques Rousseau tarafından yazılmış eserlerdir.

Yanıt Açıklaması: Dekadans, 19. Yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan, sanatın özerkliğini, sanatçının orta sınıf değerlerine karşıtlığını, sanatın doğaya üstünlüğünü ve cinsel deneyim arayışını vurgulayan edebi akımdır. Alegori; bir mecaz gibi işlev gören ve kişiselleştirmeyle istiare arasında yer alan bir anlatım biçimidir. Mal du siécle, yüzyılın hastalığı anlamına gelmekle birlikte özel olarak 19. yüzyıla gönderme yapmaktadır. Fin de siécle; 19. yüzyıl sonu için kullanılan bir terimdir. Avangard; kültür sanat ve politika ile bağlantılı olarak yenilikçi kişiler veya deneysel işler anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1891 yılına gelindiğinde natüralizm artık çöküş sürecine girmiştir. Bu yılda Jules Huret (1863- 1915) adlı bir gazeteci L’Echos de Paris gazetesinde dönemin edebiyat kamuoyunun nabzını tutan dört beş ay sürecek bir mülakat yayımlar. Mülakatta yoğunluk natüralizmin hâli ve geleceğinin yanında yerine neyin konulabileceğine dairdir. Mülakatta natüralistlerin Zola önderliğinden kopmakla beraber, natüralizmden bütün bütüne ayrılmadıkları görülür. Ardından başta Daudet ve Maupassant olmak üzere Hennique gibi yazarlar, yavaş yavaş yeni tarzlar denemeye çalışacaklardır. Zola bile RougonMacquart’lardan sonra yazacağı romanlarda her ne kadar natüralist çizgiyi devam ettirse de farklı konu ve tarzlara da yelken açacaktır. Kısacası natüralistler de natüralizmi terk etmeye başlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Natüralizm terimi “Nature-doğa” kelimesinden gelir ve Türkçede “doğalcılık” olarak da bilinir. Uzun bir geçmişe sahip olan kelime, XVI. Yüzyıldan XIX. Yüzyıla kadar, “ilk prensip olarak her şeyi tabiata mal edenlerin sistemi (Tanrıyı yadsıyarak)” anlamında kullanılırken 17. yüzyıldan beri “her şeyde tabiatın tam taklidini lüzumlu gören fikir” (Martino, 1958, 5) manasında kullanılmaktadır. 1839 yılında Fransız edebiyat kuramcısı Sainte Beuve (1804-1869) ve edebiyat dergisi Revue des Deux Mondes, parnasizmin kurucusu Théophile Gautier (1811-1872) ve ekolünün şiirini nitelemek için kelimeyi bugünkü anlamında kullanır.