Batı Edebiyatında Akımlar 1

Yanıt Açıklaması: Théophile Gautier (1811-1872): Şair, romancı, eleştirmen ve gazeteci Gautier, romantizmden parnasizme geçişte estetikçi ve natüralist düşünceleriyle büyük katkı sağlamıştır. İlk şiirlerini 1830’lardan itibaren yayımlamaya başlayan şair, genç bir ressamı anlattığı uzun şiiri “Albertus”u 1832 yılında yayımlar.

Yanıt Açıklaması: Barok dönemi resmi özellikleri; Resimlerde hareketli figürlerle güçlendirilmiş derinlik duygusu ön planda tutulmuştur. Vücut anatomisi en ince ayrıntılara kadar gösterilir.  Işık ve gölge anlatımı güçlendirmiştir. Işık resmin bütün yüzeyine aynı ölçüde dağılmaz, parçalar halinde yansır. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: Natüralizmin asıl büyük çıkışı ve tam anlamıyla kuramlaşması akımın öncüsü Emile Zola (1840- 1902)’nın Claude Bernard (1813-1878)’ın deneysel tıp, evrim ve kalıtım konusundaki görüşlerini romana uygulamaya çalışması ile başlar.

Yanıt Açıklaması: Edebi akımlara geniş bir açıdan bakıldığında akımların sanat eserinde “gerçek” olarak neyi kabul ettiklerinin estetik anlayışlarını da belirlediği görülür. Gerçeğin niteliği sanatsal yapılanmalarını belirler. Örneğin klasisizmin gerçeği platonik ideallerdir; romantizmin duygular; sürrealizmin bilinçaltı. Buna göre doğru yanıt E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Comte, Emile Littré (1801-1881), John Stuart Mill (1806-1873) ve Herbert Spencer (1820-1903)’ın yer aldığı ilk evre, Comte ve sosyoloji ağırlıklıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Victor Hugo’nun romantizmin ilk başarısı olarak bilinen Hernani eserinin 1830 yılında yayımlanmasının ardından romantik tarzda yazılan eserlerin sayısı artar ve romantizm Fransız İhtilalinin etkisiyle başat akım konumunu alır. Diğer taraftan da romantik sanata karşı, sanatı sadece sanat olarak görmek isteyen bir başka tarz da gelişmeye başlar. Gerek tematik gerek biçimsel olarak değişik arayışlara girişilir. Bu geçiş evresinde romantiklerin bir kısmı akımın sosyal konulara daha fazla eğilmesi gerektiğine inanırken bir kısmı da sanatın artık faydacılık, ahlâkçılık ödevlerinden sıyrılıp asıl işine, sanatsalı yaratma işine dönmesini ister. Hep tekrar edilen ifadeyle sanatın sanat için olması gerektiğini savunur. Bu isimlerin başında da ne gariptir ki Theophile Gautier gelir. Parnasizmin kurucularından Gautier, Histoire du Romantisme (Romantizmin Tarihi, 1874) ve Les Grotesques (1834) adlı çalışmalarında sonradan yereceği romantizmin tarihini ve temsilcilerini ele alır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sanatçının iyiyi, güzeli ve doğruyu idealize edip gerçekliği bilerek ihmal etmesinden doğan yanılsama Romantik ironi olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: E

Yanıt Açıklaması: Bahsi geçem düşünür Sokrates'tir. Cevap a şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Charles Baudelaire

Yanıt Açıklaması: Her şeyden evvel Zola, romancının hem gözlemci hem de deneyci olduğunu kesinler.

Yanıt Açıklaması: Çöküş

Yanıt Açıklaması: Pozitivizm 3 evrede gelişmiştir. İlk evreye John Stuart Mill dahildir. İkinci evre fizikçi ve felsefeci Ernst Mach (1838-1916) ve Richard Avenarius (1843-1896)’un öncülüğünde gelişir. Üçüncü evre ise Viyana çevresi diye bilinen Otto Neurath (1882-1945), Rudolph Carnap (1891-1970), Moritz Schlick (1882-1936)'ten oluşur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: John Keats,  bugün romantizmin önemli kaynakları arasında olan Poems (1925), Endymion (1818), Lamia, Isabella, The Eve of St. Agnes, and Other Poems (1820)  Madame de Stael (1766-1817) gibi eserlerin sahibidir.

Yanıt Açıklaması: Determinizm ahlaki ve insani seçimler de dâhil olmak üzere bütün olayların önceden var olan nedenlerce belirlendiğini ileri süren ve iradeyi reddeden felsefi kuramdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Descartes hem sağduyunun hem de geleneksel fiziğin açıklama biçiminden tamamen uzak bir açıklama biçimi benimseme konusunda duyarlıdır. Bu açıklama biçimi diğerlerinin aksine, fiziksel nesnelerin insanların duyularında temsil ettikleri görünümlere yönelik değildir. Descartes’ın fiziği maddesel nesnelere ilişkin matematiksel gerçekler, bizimkinden farklı bir duyu deneyime sahip olan bir zihin tarafından kavranabilecek boyut, şekil, oluşum ve hıza ilişkin gerçekler üzerine kuruludur. Descartes fiziksel nesnelere ilişkin diğer türden gerçekleri -örneğin insanların duyusal yetilerine göre değişiklik gösteren renk ve kokuya sahip olma- farklı olarak ele alır. Sonuçta Descartes felsefesi fiziksel nesnelerin gerçekten ve doğaları gereği sahip oldukları şekil ve boyut gibiözellikler karşısında fiziksel nesnelerin yalnızca sahip olur gibi göründükleri renk, koku ve diğer duyusal nitelikler arasında ayrım yapan bir kuram olarak ortaya çıkar. Maddesel dünyaya ilişkin duyulara dayalı kavrayış ile daha yalın, matematiksel kavrayış arasında ayrıma giderek, bunlardan ikincisinin daha nesnel olduğunu savunmaya girişir. Kısacası Descartes kişinin kendini duyulara dayalı bir kavrayıştan sıyırıp daha nesnel olanı benimsemesi gerektiğine inanır. Bu da akılla mümkündür. Bu bilgilere göre doğru yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Zola, natüralist romanın kahramanlarının karakterize edilme sürecinde büyük önemi olan “kalıtım”la ilgili düşüncelerini ise Doktor Prosper Lucas (1808-1885)’ın çalışmalarından edinmiştir. Deneysel roman böylelikle karşımıza irsiyet ve çevre içinde birey ve toplumun serüveni olarak çıkar. Bundan sonra Zola, bir proje olarak tasarladığı 20 kitaplık Les Rougon-Macquart (Rougon Macquart’lar: İkinci İmparatorluk Devrinde Bir Ailenin Doğal ve Toplumsal Tairihi) serisini yazacak, dizinin en ünlü romanları ise Nana (1880) ve Germinal (1885) olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Kant

Yanıt Açıklaması: Kötülük Çiçekleri

Yanıt Açıklaması: Parnasizmi salt romantizm akımına karşı gelişmiş bir akım olarak değerlendirmemek gerekir. Öyle ki akımın öncüleri olan Théophile Gautier (1811-1872), Théodore de Banville (1823-1891) Leconte de Lisle (1818-1894) ilk gençlik yıllarını romantizmin hâkim olduğu yıllarda geçirmiş ve bu anlayışla eserler de kaleme almışlardır. Hatta sıkı bir romantik olarak Gautier, Victor Hugo’nun klasik anlayışa karşı giriştiği mücadelede Hernani (1830) yazarının yanında saf tutmuştur. Zaten geçiş evresindeki bu isimler, parnasyen şiirin hazırlayıcıları olarak birinci evrede ilk nesil olarak kabul edilirler. Sully Prudhomme (1839-1907), François Coppée (1842-1908) ve Josée-Maria de Hérédia (1842-1905) ise ikinci nesil olarak karşımıza çıkacaktır.