Final Sınavı - Eski Türk Edebiyatına Giriş: Söz Sanatları

Soru 1:

Bir şairin başka bir şaire ait şiiri ya olduğu gibi ya da üzerinde birtakım değişiklikler yaparak alıp kendine mal etmesine ne ad verilir?

A) Telmîh B) İktibâs C) Îrâd-ı mesel D) Serikat-i şi’riyye E) Tazmîn

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi “iktibas”ın özelliklerinden biri değildir?

A) Genellikle alıntının kaynağı belirtilmez. B) Şiirde bazı sözcükler ibareden çıkarılabilir C) Asıl amaç sözü güzelleştirme ve anlamı pekiştirmedir. D) Mizahi üslup içeren ifadelere yer verilir. E) Ayet ve hadislerde kullanılan anlamlarla aynı anlamda kullanılırlar.

Soru 3:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde intihal ile serikat-i şi’riyye ilişkisi doğru olarak verilmiştir?

A) Mutlak anlamda eşanlamlıdırlar. B) Serikat, intihalin bir derecesidir. C) Birbirleriyle zıt anlamlıdırlar. D) İntihal, serikatın derecelerinden biri ve en kötüsüdür. E) Serikat, intihalin derecelerinden biri ve en kötüsüdür.

Soru 4:

“Karadutum, çatalkaram, çingenem Nar tanem, nur tanem, bir tanem. ”Aşağıdakilerden hangisi Bedri Rahmi Eyüboğlu dizelerine yansıyan söz sanatıdır?

A) Cem’-Tefrik-Taksim B) Mukabele C) Tecrid D) Tensikü’s-Sıfat E) Tevriye

Soru 5:

Mantıkta “akis”, önermenin niteliğini bozmadan öznesini yüklem, yüklemini özne yaparak yeni bir önerme elde etmeye denir.

A) İ’âde B) İrsâd C) İltizâm D) Akis E) Müvâzene

Soru 6:

Kara toprak ayaklarımız altında Mavi gök yukarda Ne bulduysak orada bulduk Yukarıdaki dizelerde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Telmih B) Tevriye C) Tenasüp D) Tezat E) Tazmîn

Soru 7:

Beytin son sözcüğünü bir sonraki beytin ilk sözcüğü olarak kullanmaya dayalı sanat aşağıdakilerden hangisidr?

A) Cinâs B) Tarsî’ C) İ’âde D) İltizâm E) Tarsî’

Soru 8:

Muammâ sanatında, gizlenen isme ne denir?

A) Ta’miye B) Muammâ C) Muammâ-gûy D) Muammâ-küşâ E) Kamer

Soru 9:

Aşağıdaki kavramlardan hangisi “Muamma” ile ilgili bir kavram değildir?

A) Ta’miye B) Muammâ-guy C) Ecbed D) Mülemma E) Muammâ-küşâ

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi seci türlerinden biri değildir?

A) Mütevâzî seci B) Tarsi C) Müvazene D) İltizam E) Akis

Soru 11:

Değirmeni döndürmek zor Tek başına Behçet Necatigil’in bu dizelerinde hangi söz sanatı kullanılmıştır?

A) Kinaye B) İntak C) Teşhis D) İcaz E) Haşiv

Soru 12:

Asıl anlamı ateş yakmak için kor almak olan ........., bir terim olarak manzum ya da mensur herhangi bir metinde bir ayetin ya da hadisin tamamını ya da bir kısmını alıntı yoluyla kullanmak şeklinde tanımlanabilir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Tevriye B) Telmih C) İktibâs D) Tezat E) Nâzire

Soru 13:

Ziyâretten murâd olan du’âdır Bu gün bana ise yarın sanadır Subiceli Mehmed Efendi Yukarıda kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Lügaz B) Tevriye C) Tezat D) Telmih E) Îrâd-ı mesel

Soru 14:

“Bir kahhârdur ki celâl-i satvetiyle her mevcûd makhûr. . .” Bu nesir cümlesinde altı çizili olan kelimeler arasında hangi sanat vardır?

A) Reddü’l-acüz ale’s-sadr B) Seci C) Tarsî’ D) İltizâm E) Akis

Soru 15:

İnsan ismi dışında, bir şeyin özelliklerinin sıralanarak okuyucu ya da dinleyiciden bunun ne olduğunun sorulduğu bir tür manzum bilmecelere ne ad verilir?

A) Lügaz B) İktibâs C) Muammâ D) Tazmîn E) Nazîre

Soru 16:

Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var Pertev Paşa Yukarıdaki beyitte kelime tekrarına dayalı söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır?

A) Reddü’l-acüz ale’s-sadr B) Akis C) İ’âde D) Arûz E) Müşâkele

Soru 17:

Beyit arasında hem kendisinden önceki sözlerin sonu hem de kendisinden sonraki sözlerin başı olabilecek şekilde söz söylemeye ne ad verilir?

A) Mülemma’ B) Akd ü hall C) Îrâd-ı mesel D) Sihr-i helâl E) Kamer

Soru 18:

Nazîre ve nakîza ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) İktibas konusuyla da ilgili iki edebî terimdir. B) Serikat-i şi’riyye konusuyla da ilgili iki edebî terimdir. C) Nakîzaya “cevap” da denir. D) Nazîre, gazel türüne uygun değildir. E) Daha çok ünlenmemiş şairlerin şiirlerine yazılır.

Soru 19:

Manzum ya da mensur herhangi bir metinde bir ayetin ya da hadisin tamamını ya da bir kısmını alıntı yoluyla kullanmaya dayalı sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A) İktibâs B) Îrâd-ı mesel C) Tazmîn D) Nakîza E) Nazîre

Soru 20:

Kınalızâde Ali Çelebi’nin her beyti ayrı dilde (Türkçe, Arapça ve Farsça) yazdığı na‘tı, aşağıdakilerden hangisine örnektir?

A) Mülemma B) Tazmîn C) Sihr-i helâl D) Lügaz E) İktibâs