Seçmeli Ara Sınav - Eski Türk Edebiyatına Giriş: Söz Sanatları

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi mecazın özelliklerinden biridir?

A) Bir kelimenin gerçek (=temel) anlamı dışında başka bir anlamda kullanılması. B) Kelimenin temel anlamı ile karşıladığı yeni anlam arasındaki ilişki gerçek dışı olması. C) Bir kelimenin hakiki (=gerçek, temel) anlamı değil de mecazî anlamının kastedilmesi için bu iki anlam arasında bir ilişki bulunması. D) Mecaz kısaca bir sözün gerçek anlamında kullanılmamasıdır. Mecazda bu anlamın gerçek anlam olmadığını gösteren ve sözü gerçek anlamının dışına çıkaran bir ilgi vardır. E) Hepsi.

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi itnâbın türlerinden biridir?

A) Leff ü neşr B) Muamma C) Seci D) Tekrîr E) İstifham

Soru 3:

“Saçımızı boşuna ağartmadık” cümlesinde gerçek anlamdan mecazî anlama geçişi sağlayan alakalardan hangisi kullanılmıştır?

A) Parça-bütün ilişkisi B) Mahal ilgisi C) Sebep-sonuç ilişkisi D) Mazhariyet ilişkisi E) Öncelik-sonralık ilişkisi

Soru 4:

Asıl anlamı “ortaya çıkarmak, görünmek, zahir olmak, açıklamak ve maksadı ortaya koymak” olan kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Delalet B) Beyan C) Tekrir D) Fıkıh E) İcaz

Soru 5:

Övüyor gibi görünerek yergiyi pekiştirmeye dayanan sanat aşağıdakilerden hangissidir?

A) Te’kîdü’l-medh bimâ yüşbihü’zzemm B) Te’kîdü’z-zemm bimâ yüşbihü’lmedh C) Mezheb-i kelâmî D) Tekrîr E) Müşâkele

Soru 6:

“Sordum nigârı didiler ahbâb Semt-i Vefâ’da Toğru yoldadur” Hüsnî’ye ait olan bu beyitteki anlam sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rücû’ B) Tecrîd C) İltifât D) Tevriye E) Müşâkele

Soru 7:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Mecâz-ı mürselde gerçek anlamdan mecazî anlama geçişi sağlayan alakalardan olan Mazhariyet ilişkisi kullanılmıştır?

A) “Saçımı kestirdim.” B) “Ahmet dersten çıktı.” C) “Bereket yağıyor.” D) “Bu akşam çorbayı bizde içelim.” E) “Bütün aile onun eline bakıyor.”

Soru 8:

Müsâvât kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sözü kısaltmak B) Sözü uzatmak C) Maksadını sıradan insanların günlük hayatta kullandıkları sözlerle ifade etmek D) Ortaya çıkmak, görünmek, zâhir olmak, açıklamak E) Herhangi bir söz, durum ve hareketin belli bir anlam ve hükümle bağlantısını ifade etmek

Soru 9:

Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de olan bir teşbih vardır?

A) Köyler ufka dizilen tozlanmış bir resim B) Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı C) Karanfil oylum oylum geliyor selvi boylum D) Dalgalardan gemimiz martı gibi oynaktır şimdi. E) Nedendir de kömür gözlüm nedendir

Soru 10:

Şiir ve nesirde yakın ve uzak iki anlamı olan bir sözün zihne hemen gelen yakın anlamı yerine uzak anlamının kastedildiği söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevriye B) İltifat C) İdmac D) Tecahül-i Arif E) Hüsn-i Ta’lil

Soru 11:

Gökten bir inci Seçemeyen gemici Yol bulamadı gemisine A. Nihat Asya Yukarıdaki mısralarda hangi anlatım biçimi kullanılmıştır?

A) Mecaz B) Teşbih C) Açık istiare D) Teşhis E) Kinaye

Soru 12:

İstiarenin temelinde yer alan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih B) Teşhis C) İntak D) Delalet E) Haşiv

Soru 13:

İnsan dışındaki herhangi bir canlıya, eşyaya, nesneye insanmış gibi hitap etmeye dayanan sanat aşağıdakilerden hangisidr?

A) Rücû’ B) Tecrîd C) İltifât D) Tevriye E) Müşâkele

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi mecaz-ı mürselde gerçek anlamdan mecazi anlama geçişi sağlayan unsurlardan biri değildir?

A) Sebep-sonuç ilişkisi B) Genel-özel anlam ilişkisi C) Parça-bütün ilişkisi D) Benzeyen-benzetilen ilişkisi E) Öncelik-sonralık ilişkisi

Soru 15:

Sürekli sevgiyi duydukça anne topraktan İçimde korku nedir kalmyor yok olmaktan. Yahya Kemal tarafından kaleme alınan yukarıdaki dizelerde hangi söz sanatı vardır?

A) Teşbih-i maklûb B) Teşbih-i tehekkümî C) Teşâbüh D) İrsâl-i mesel E) Mü’ekked teşbih

Soru 16:

I. Îcâz II. İtnâb III. Müsâvât Yukarıdakilderden hangileri bir cümlede kullanılan sözcüklerin ifade edilmek istenen maksada göre azlık ya da çokluğunu belirlemek için kullanılan ölçütlerdendir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 17:

Bir olaya ya da duruma, ifadeye güzellik katacak tarzda, kendi sebebi dışında bir sebep göstermeye dayanan sanat aşağıdakilerden hangisidr?

A) Mübâlağa B) İdmâc C) Tecâhül-i ârif D) Hüsn-i ta’lîl E) Îhâm

Soru 18:

Bir lebi gonca yüzi gülza^r dirsen işte sen Ha^r-ı gamda andeli^b-i za^r dirsen işte ben (Baki^) Beytinde gonca, gülza^r (=gül bahçesi), ha^r (=diken) ve andeli^b (=bülbül) aralarında anlam ilişkisi bulunan söz- cüklerdir. Beyitteki edebi^ sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Leff ü neşr B) I^ha^m-ı tena^süb C) Tena^süb D) Cem’ E) Taksi^m