Seçmeli Ara Sınav - Eski Türk Edebiyatına Giriş: Söz Sanatları

Soru 1:

“Gözü açık”, “kulağı delik”, “eteği kirli”, “eteği temiz”, “kalın kafalı”, “eli uzun”, “dişli insan” “yürekli insan”, “eli açık”, “alnı açık” deyimlerinde kullanılan anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İcaz B) İntab C) Mecaz D) Teşhis E) Kinaye

Soru 2:

I. Söz sanatları II. Anlam sanatları III. Söz ve anlam arasındaki ilişki Yukarıdakilderden hangileri bedî’in altında yer alır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi mübalağa ile ilgili değildir?

A) Mübalağa-i makbule B) Tebliğ C) İğrak D) Gulüvv E) Müşakele

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi bir belagat terimi olarak insan dışındaki herhangi bir canlıya, eşyaya ve nesneye insanmış gibi hitap edilen söz sanatıdır?

A) Tecrid B) Rücu C) İltifat D) Tevriye E) Müşakele

Soru 5:

“Yanaşsa gabgab-ı hûrî-i cennet gabgab-ı yâra Sanırsın sun’-ı Mevlâ ortadan bölmüş bir elmayı” Lebîb tarafından kaleme alınan bu beyitte hangi söz sanatı vardır?

A) Mecaz B) Kinaye C) Teşabüh D) Teşhis E) İstiare

Soru 6:

İstiarenin temelinde yer alan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih B) Teşhis C) İntak D) Delalet E) Haşiv

Soru 7:

I. Kelimenin gerçek anlamı dışında bir anlam kastedilmesi II. Gerçek anlam ile mecazi anlam arasında benzerlik dışında bir ilgi olması III. Gerçek anlamın anlaşılmasına bir engel bulunması Yukarıdakilerden hangisi/hangileri mecaz-ı mürselin özelliklerini yansıtmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Soru 8:

‘’Sözü güzel ve maksada uygun olarak ifade edebilen biri, muhatabının durumunu göz önünde bulundurarak maksadını sıradan insanların günlük hayatta kullandıkları sözlerle ifade etmesine’’ ne ad verilir?

A) Müsâvat B) Îcâz C) İtnâb D) Tatvîl E) Mümill

Soru 9:

“Ses verir çiğnediğin taşlara seslensen eğer Nûr olur gözlerinin değdiği bir vâha bile” Faruk N. Çamlıbel’e ait olan yukarıdaki mısralarda hangi anlam sanatı kullanılmıştır?

A) Tevriye B) Müşâkele C) Mübâlağa D) İdmâc E) Tecâhül-i Ârif

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi delaletin türlerinden biri değildir?

A) Lafzı delalet B) Gayr-ı lafzı delalet C) Aklı delalet D) Vaz’ı delalet E) Medlul

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi mecaz-ı mürselde gerçek anlamdan mecazi anlama geçişi sağlayan unsurlardan biri değildir?

A) Sebep-sonuç ilişkisi B) Genel-özel anlam ilişkisi C) Parça-bütün ilişkisi D) Öncelik-sonralık ilişkisi E) Benzeyen- benzetilen ilişkisi

Soru 12:

“Ahmet istediği fakülteye girdi. İnsan elbette çalışmasının karşılığını alır.” cümlesinde aşağıdaki itnâb türlerinden hangisi kullanılmıştır?

A) Cümle-i mu’terize kullanma B) Ekleme C) Özeli söyleyip geneli ifade etme D) Geneli söyleyip sonra özeli ifade etme E) Kapalı bir ifadeden sonra söylenene açıklık getirme

Soru 13:

Dörtnala gelip uzak Asya’dan Akdeniz'e bir kısrak başı gibi uzanan Bu memleket bizim Bilekler kan içinde, dişler kenetli, ayaklar çıplak Ve ipek bir halıya benzeyen bu toprak Bu cehennem, bu cennet bizim. Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür Ve bir orman gibi kardeşçesine Bu hasret bizim. (Nazım Hikmet) Yukarıdaki şiire göre aşağıda yer alan dizelerden hangisinde teşbih (benzetme ) yapılmamıştır?

A) Memleketin dörtnala koşan bir kısrağın başına benzetilmesi B) Anadolu topraklarının ipek bir halıya benzetilmesi C) Tek ve hür oluşundan dolayı ağaçla benzerlik ilişkisi kurulması D) Bileklerin bağlanmış oluşu ve yoksulluk bakımından ülkenin esire benzetilmesi E) Birlikte, dostça, kardeşçe yaşamakla orman arasında benzerlik ilgisi kurulması

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi teşbihte benzetme yönünü ifade eder?

A) Müşebbeh B) Müşebbehün bih C) Vech-i şebeh D) Edât-ı teşbîh E) Ma’ne’l-ma’nâ

Soru 15:

Konuşma özelliği olmayan varlıkların konuşturulduğu söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşhis B) İntak C) İştiare D) Mesel E) İcaz

Soru 16:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz-ı mürsel sanatı yoktur?

A) Ber garip çizgilerle uğraşırken başbaşa / Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa B) Vapur Karşıyaka’ya yanaştı sabah erkenden. C) Siyah bir gece, orman sessizlik içinde uyuyor. D) Marmara’da bir yelken, uçar gibi kanatlı E) O gün bütün mahalle deniz kenarındaydı

Soru 17:

“Kâh nalına, kâh mıhına, sonunda becerdi.” cümlesinde “vurarak” gibi bir zarf-fiil ya da “vurdu” gibi bir fiilin kullanılmayışı aşağıdakilerin hangisiyle açıklanabilir?

A) icaz-ı kısar B) karine-i mania C) ihtisar-ı muhill D) teşbih E) icaz-ı hazif

Soru 18:

İki ya da ikiden fazla anlamı bir hüküm altında toplamak anlamına gelen terim aşağıdakilerden hangisidr?

A) Mukabele B) Cem’ C) Tefrîk D) Taksîm E) Tensîkü’s-sıfât

Soru 19:

“Titrerdi o bûsenle açan gonca gülünce” Yukarıdaki Nâfiz Çamlıbel’e ait mısrada anlam yakınlığına dayanan sanatlardan hangisi kullanılmıştır?

A) Tenasüb B) Îhâm-ı Tenâsüb C) Leff ü Neşr D) Mürettep E) Gayr-i mürette