Final Sınavı - Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

Soru 1:

Aruz, aşağıdaki şairlerden hangisinin şiirlerinde Türkçe ile güzel sağlamıştır?

A) Turgut Uyar B) Edip Cansever C) Mehmet Akif Ersoy D) Cemal Süreya E) Atilla İlhan

Soru 2:

Hattum hisâbun bil didün gavg¯alara saldun beni Zülfüm hayâlin kıl didün sevdâlara saldun beni Bakî Yukarıdaki beyitte mısra sonlarındaki kafiye dışında, birbirine paralel olarak yapılmış bir iç kafiye vardır. Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Zü’l-kavâfîdir. B) Zû-kâfiyeteyndir. C) mütedârik kafiyelidir. D) müterâkib kafiyelidir. E) Mukayyed kafiyelidir.

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi doğrudan sevgilinin güzelliğinden ve ona duyulan arzudan bahseden gazellere verilen addır?

A) Rindâne Gazel B) Şuhâne Gazel C) Arifane Gazel D) Hakimane Gazel E) Aşıkane Gazel

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Türk şiirindeki aruz ve hece ölçüsüyle ilgili doğru bir ifadedir?

A) Aruz, genellikle halk şiirinde kullanılmıştır. B) Hece, klasik dönem Türk şiirinde yoğun olarak kullanılmıştır. C) Aruz, Fars ve Türk edebiyatında doğmuştur. D) Hece ve aruz ölçüsünün görevi şiirde ritmi sağlamaktır. E) Türkler aruz veznini ve hece ölçüsünü doğrudan Arap edebiyatından almışlardır.

Soru 5:

İki kısm eylemiş küfr ile îman yeddi iklimi Anun hükmindedür ba’zı vü ba’zı kâfiristandur Yukarıdaki beyitte koyu renkle yazılmış olan ‘’yeddi’’ sözcüğünde sağlamlaştırma, bir harfi tekrarlama anlamına gelen aruz işleminin adı hangisidir?

A) Tef’ile B) Tahfîf C) Teşdîd D) İmâle E) Zihaf

Soru 6:

Kısa ünlüyle biten ya da tek kısa ünlüden ibaret bir açık (=kısa) heceyi, ölçü gereği uzun; yani, kapalı (=uzun) hece değerine yükseltmeye ne ad verilir?

A) Vasl B) İmâle C) Med D) Zihâf E) Tahfif

Soru 7:

Aruzda, bir mısraı yazılmış olduğu veznin parçalarına (cüz) ayırmaya verilen ad, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Taktî B) Tef’ile C) Tahfîf D) Teşdîd E) Sekt-i melîh

Soru 8:

Aşağıdakilerin hangisi kafiyeden sonra tekrarlanan ve her bakımdan birbirinin aynı ek ve sözcüklerin bütününe verilen addır?

A) Redif B) Mahrec C) Vasl D) Hurüc E) Mezîd

Soru 9:

Aruzda Tahfif ne demektir?

A) Sonu ünlü ile biten bri kelimeyi, açık hece elde etmek ya da bir kapalı bir açık hece değerinden tek kapalı hece değerine düşürmektir. B) Kısa ünlüyle biten ya da tek kısa ünlüden ibaret bir açık heceyi, ölçü gereği uzun; yani, kapalı hece değerine yükseltmektir. C) Vezin gereği şeddeli bir harfi şeddesiz okumaktır. D) Ölçü gereği Arapça ve Farsça hecelerdeki uzun ünlüleri kısa ünlü; medli heceleri de bir kapalı hece değerine düşürmektir. E) Medli hecelerin asıl değerinden biraz daha uzun okunmasıdır.

Soru 10:

Bazı şiirlerde mısra sonundaki kafiye dışında, birbirine paralel olarak yapılmış iç kafiyeler de bulunur. İki kafiyeli şiirlere ne ad verilir?

A) zû-kafiyeteyn B) zü’l-kavâfî C) kafiye-i asliyye D) kafiye-i mülhaka E) tarsî’

Soru 11:

Sonu ünsüzle biten bir kelimeyi, açık hece elde etmek ya da bir kapalı bir açık hece değerinden tek kapalı hece değerine düşürmek için ünlüyle başlayan bir sonraki kelimeye bağlama işlemine ne ad verilir?

A) İmale B) Zihaf C) Tahfif D) Vasl E) Med

Soru 12:

“şevk-i tamâm”, “nâle-i âteş-feşan”, “bâd-ı sabâ”, “şevk-i şûrîde” Yukarıda verilen Farsça isim ve sıfat tamlamalarının aruza göre ses değerleri hangi seçenekte sırasıyla ve doğru olarak gösterilmiştir?

A) - . . -. / - . . - - . - / - . . - / - . - - . B) - . . - / - . . - - . - / - - . - / - - - . . C) - . . - / - . . - - - - / - . - - / - . . - . D) - . . - / - - . - - - - / - . . - / - - . . E) . . - - / - . . - - . - / - - . - / - . - -

Soru 13:

Birden fazla kafiyesi olan şiirlerin mısra sonundaki kafiyesine ................. denir.

A) Zu^-ka¯fiyeteyn B) Zü’l-kava^fi^ C) Ka¯fiye-i asliyye D) Ka¯fiye-i mülhaka E) Tarsi^’

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi kafiye harşerinden biri değildir?

A) ridf B) ikfâ C) kayd D) dahîl E) nâ’ire

Soru 15:

Bir beyitte kafiye olarak her ikisinin de sonunda Farsça sıfat-fiil eki “-ân” bulunan “handân” ve “sûzân” sözcükleri kullanılmıştır. Bu beyitteki kafiye için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kafiyesi kusurludur. B) Redif bulunmaktadır. C) Mücerred kafiye vardır. D) Kafiye kusuru yoktur. E) Zülkafiyeteyndir.

Soru 16:

Yeryüzi bârân-ı eşkümden pür-âb oldı yine Aglamakdan hâne-i çeşmüm harâb oldı yine Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Müreddef bir şiirdir. B) Zü'l-kâfiyeteyndir. C) Mukayyed kâfiyelidir. D) Müesses kâfiyelidir. E) Mücerred kâfiyelidir.

Soru 17:

Te’sis ve revi arasındaki kafiye harfine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Na’ire B) Mezid C) Vasl D) Dahil E) Ridf

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi kâfiye kusuru sayılmaz?

A) "yârân" ile "rindân" kelimelerinin kâfiye olarak kullanılması B) "vicdân" ile "nâdân" kelimelerinin kâfiye olarak kullanılması C) "gül" ile "gel" kelimelerinin kâfiye olarak kullanılması D) "mûr" ile "mâr" kelimelerinin kâfiye olarak kullanılması E) "mekteb" ile "hep" kelimelerinin kâfiye olarak kullanılması

Soru 19:

"Yârin dudağından getirilmiş/Bir katre alevdir bu karanfil" beytinin vezni aşağıdakilerden hangisidir?

A) müstef’ilün müstef’ilün B) mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün C) mefâ’îlün mefâ’îlün D) mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün E) mef’ûlü mefâ’îlü fe’ûlün

Soru 20:

“Revîden önceki “elif (=â)”, “vâv (=û)”, “ye (=î)” harfleridir” tabirinden aşağıdakilerden hangisi olduğunu anlıyoruz?

A) Ridf B) Dahîl C) Te’sîs D) Kayd E) Revî