Final Sınavı - Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi harflerine göre kafiye türlerinden sadece revinin tekrarından meydana gelen kafiyelerdir?

A) Kafiye-i mürdefe B) Kafiye-i mukayyede C) Kafiye-i mürekkebe D) Kafiye-i mücerrede E) Kafiye-i mü’essese

Soru 2:

Aruzda, bir mısrayı yazılmış olduğu veznin cüz' (=parça)lerine ayırma işlemine ne ad verilir?

A) İmâle B) Taktî C) Medd D) Zihaf E) Vasl

Soru 3:

Aruzda medli hecelerin asıl değerinden biraz daha uzun okunmasına ne ad verilir?

A) İmale B) Vasl C) Vasl-ı ayn D) Zihaf E) Medd

Soru 4:

Kelimeler ve bu kelimeler arasındaki kâfiyenin türünü gösteren aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) nefes/res mücerred kâfiye B) ceng/teng mukayyed kâfiye C) iltifât/müşkilât mürdef kâfiye D) edeb/taleb mürekkeb kâfiye E) selâm/kelâm mürdef kâfiye

Soru 5:

Aruzda bir mısraı yazılmış olduğu veznin cüz’ (tef’ile)lerine ayırmaya ne ad verilir?

A) teşdîd B) tahfîf C) terbî’ D) taktî’ E) tesdîs

Soru 6:

Farsça hem çoğul hem de fiilden sıfat yapan ek olan –an ile yapılan kafiyelere ne ad verilir?

A) Kafiye-i müfrede B) Kafiye-i şaygan C) Kafiye-i asliyye D) Kafiye-i mülhaka E) Kafiye-i mücerrede

Soru 7:

"A^şiya^n-ı mürg-i dil zülf-i peri^şa^nundadurKande olsam ey peri^ gönlüm senün yanundadur. " Fuzuli^ Yukarıdaki beytin vezni aşağıdakilerden hangisidir?

A) müfte’ilün müfte’ilün müfte’ilün müfte’ilün B) müfte’ilün mefa^’ilün müfte’ilün mefa^’ilün C) fa^’ila^tün fa^’ila^tün fa^’ila^tün fa^’ilün D) fe’u^lün fe’u^lün fe’u^lün fe’u^lün E) fe’ila^tü fa^’ila^tün fe’ila^tü fa^’ila^tün

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi rübai kalıplarındandır?

A) Haf B) Muzari C) Müctes D) Münserih E) Ahrem

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi aruzun Türk şiirine başarıyla uygulanmasının uzun sürmesinin nedeni olmuştur?

A) İran edebiyatında kullanılan bazı vezinlerin Türk şiirinde neredeyse hiç kullanılmaması B) Türklerin aruz veznini Arap edebiyatından değil, İran edebiyatından almış olmaları C) Türkler aruzla şiir yazmaya başladıklarında hece veznine yakın aruz vezinlerini tercih etmeleri D) Türk şiirinin devam gücünü ve varlığını sürdürme yeteneğini yitirmesi E) Türkçenin kelime varlığında aruz veznine uygun hecelerin mevcut olmaması

Soru 10:

müfte’ilün fâ’ilün müfte’ilün fâ’ilün Gözde gezer çizginüp katre-i eşküm müdâm Katre-i eşküm kimi çerhde seyyâre yoh Fuzulî Yukarıdaki beyit, aşağıda verilen ve çok kullanılan bahirlerden hangisine aittir?

A) Hezec bahri B) Recez bahri C) Remel bahri D) Münserih bahri E) Muzari bahri

Soru 11:

Kaddün yanında kâmet-i şimşâd pe(s)t olur Zülfün yanında revnak-ı anber şike(s)t olur Bakî Ayraç içinde gösterilen kafiye harfi aşağıdakilerden hangisidir?

A) kayd B) dahîl C) ridf D) vasl E) nâ’ire

Soru 12:

Tek bir sesin tekrarıyla meydana gelen kafiye aşağıdakilerden hangisidir?

A) mürekkeb kafiye B) mücerred kafiye C) mürdef kafiye D) mukayyed kafiye E) mü’esses kafiye

Soru 13:

Tek bir sesin tekrarıyla meydana gelen kafiyelere ne ad verilir?

A) Mücerred kafiye B) Mürekkeb kafiye C) Mürdef kafiye D) Mukayyed kafiye E) Mü’esses kafiye

Soru 14:

Ninni değil dinlediğin velvele Kükreyerek akmada müstakbele Bir ebedi sel ki zamândır adı Haydi katıl sen de o coşkun sele Yukarıdaki dörtlüğün vezni aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) mefâilün mefâilün feûlün B) faîlâtün faîlâtün faîlâtün C) müfte’ilün müfte’ilün fâ’ilün D) mef’ulü mefaîlün mefaîlün E) fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün

Soru 15:

Şeddesiz bir harfi ölçü gereği şeddeli olarak kullanmaya ne ad verilir?

A) Takti B) Teşdid C) Bahr D) İmale E) Tahfif

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi tek bir sesin tekrarıyla meydana gelen kafiyelere verilen addır?

A) Mürekkeb kafiye B) Mücerred kafiye C) Mürdef kafiye D) Mukayyed kafiye E) Mü’esses kafiye

Soru 17:

Kafiye-i asliye (=asıl kafiye) tanımına aşağıdakilerden hangisi uymaktadır?

A) İki kafiyeli şiirlere verilen addır. B) İkiden fazla kafiyesi olan şiirlere verilen addır. C) Birden fazla kafiyesi olan şiirlerin diğer kafiyelerine verilen addır. D) Birden fazla kafiyesi olan şiirlerin mısra sonundaki kafiyesine verilen addır. E) Cinaslı kelimelerle yapılan kafiyelerin olduğu şiirlere verilen addır.

Soru 18:

Ne dehrün bendesi ne şâh-ı âlî-şânıyuz cânâ Esîrün olalı mülk-i gamun sultânıyuz cânâ Nev’î Bu beyit hangi Türk Edebiyatında hangi Aruz bahrindedir?

A) Hezec Bahri B) Recez Bahri C) Remel Bahri D) Münserih Bahri E) Müctes’ Bahri

Soru 19:

"Artık demir almak günü gelmişse zamandan / Mechule giden bir gemi kalkar bu limandan". Yahya Kemal’in “Sessiz Gemi” adlı şiirinden alınan bu beyitin iki mısrası arasındaki uyumsuzluk aşağıdakilerden hangisinden kaynaklanmaktadır?

A) Mısralardaki hece sayısı birbirine eşit olup mısralarda medli hece bulunmaktadır. B) Mısraların dördüncü hecelerinden birinin kapalı, diğerinin açık hece olmasıdır. C) Beyitte yer alan çok sayıda hecede imale olmasıdır. D) Beyitte vasl işareti ile gösterilmemiş olan sesler arasında vaslı ayn olmasıdır. E) Beyitte ölçü gereği kısa ünlü değerine düşürülerek zihaf yapılmıştır.