Halk Edebiyatına Giriş 2

Yanıt Açıklaması: Cemalcik oyununda, ağustos ayında, harmanların dövüldüğü sırada geceleyin delikanlılar toplanırlar. İçlerinden birisi kız kılığına girer. Teke adını alan diğer bir genç bulabildiği çanları beline bağlar. İriyarı bir adam olan Teke yanında kız olduğu halde kol kola bütün evleri dolaşırlar. Arkalarında köyün gençleri vardır. İlk uğradıkları evin önünde bir tekerleme söylerler. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Türk meddah geleneğinin icralarında anlatım ve gösteriler kalıplaşmış dört bölümden meydana gelmektedir. Geleneksel olarak kalıplaşmış bu meddah bölümleri ve özellikleri şu şekilde sıralanabilir: 1. Başlangıç Bölümü: Meddah “Hak dostum Hak!” nidasıyla oyuna başlar. Meddah bir divanî veya bir tekerleme söyleyerek seyircinin dikkatini icrasına çeker. 2. Açıklama Bölümü: Meddah bu bölümde ölçülü veya ölçüsüz sözlü kalıp ifadeler kullanarak anlatacağı hikâyenin kahramanlarının ailesi, sosyo-ekonomik durumu, mekân›, zamanı hakkında bilgiler verir. Geçmişte bu kısımda bazen icranın yapıldığı devrin padişahına övgülerin yer aldığı da olurdu. 3. Senaryo Bölümü: Meddah, ilk iki bölüm ile dikkatlerini çekerek etrafına topladığı seyircilere, bu bölümde asıl anlatacağı hikâyeyi anlatmaya başlar. 4. Bitiş Bölümü: Anlatılan hikâyedeki düğümün çözüldüğü ve anlatımın bittiği bölümdür.

Yanıt Açıklaması: Hepsi kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Yuğ Töreni”  “Cenaze Töreni” kavramının karşılığıdır.

Yanıt Açıklaması: Birçok kişinin içinde bulunduğu bir olayı tek başına canlandıran bir oyuncu (aktör)dür. Mimik ve şive taklitleriyle birçok kişinin, bir kişi tarafından canlandırılması demek olan en önemli dramatik sözlü sanat türlerimizden birisidir. Bu sanatın, sanatkârı bir sandalyeye oturarak dinleyicilerine hikâye anlatır. Bu hikâyelerin bir kısmı anonim eserlerdir; bazılarının yazarları bellidir. Günlük hayat olayları, masallar, destanlar, hikâye ve efsaneler bu sanatın sanatkârının repertuarını oluşturur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Usulsüz ezgiler: Bunlar uzun havalardır ve “kayabaşı”, “divan”, “maya”, “bozlak”, “koşma”, “garip”, “hoyrat”, “kerem”, “kesik kerem”, “müstezad”, “Türkmani”, ve “Çukurova”, “Aydos”, “Eğin” gibi çeşitleri vardır. Zeybek ise, usullü ezgilerdir.

Yanıt Açıklaması: Soru kökünde verilen “küy” kavramı eski Türkçe de “türkü” kelimesi karşılığı olarak kullanılmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Keloğlan oyunu: masallara bağlı oyunlardandır. Göçebe oyunu: destanlara veya âşıkların hayatlarına bağlı oyunlar. İstiklal savaşı oyunu: tarihi olaylara bağlı oyunlardan dır. Ali ve Fatoş oyunu: samıt veya lal oyunu. Kartal oyunu: hayvanları taklid edici oyunlar.

Yanıt Açıklaması: Ninniler başta çocukların anneleri olmak üzere çocukları büyüten nine, anneanne, babaanne, teyze, abla, yenge vb. gibi yakınların çocukları uyutmak için belli bir ezgiyle söyledikleri manzum veya mensur sözlerdir.

Yanıt Açıklaması: Araba Kuklası: Araba kuklası çok yaygın olarak bilinen bir kukla türüdür. Araba kuklasında kuklayı oynatan kişi arabanın dibine gizlenip, arabanın üzerindeki büyük boy kuklaları sopa ile oynatır. ipli Kukla: ipli kuklanın yapımında en çok kullanılan malzeme ahşaptır. ipli kukla yapımında hem yumuşak ve hafif hem de dayanıklı olan ıhlamur gibi ağaçlar kullanılır. iskemle Kuklası: Göğüslerinden yatay biçiminde bir ip geçirilen bu kuklalar gayda ve benzeri çalgıların eşliğinde aşağıdan ipleri çekilmek suretiyle oynatılırlar. Canlı Kukla: Anadolu’da köylerde çeşitli adlar altında oynatılan bir kukla da “canlı kukla”dır. Bu oyunda aslında kukla yoktur. Dev Kuklası: Bu kukla türü hazırlanan kuklaların çok büyük olması nedeniyle “dev kuklası” olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Eniğimin adı ala/Çağırdım gelmedi yola/Dedim gudurdu mu ola/Enik enik öksüz enik/... verilen bu ağıt hayvanlar için yakılan ağıtlar sınıflandırmasına aittir.

Yanıt Açıklaması: Ali ile Fatoş Oyunu samıt veya lal oyununa bir örnektir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Karagöz oyunları “Giriş”, “Muhâvere”, “Fasıl” ve “Bitiş” olarak adlandırılan dört bölümden meydana gelir. Geleneğin icra töresine göre karagöz oynatılmasında bu kısımların yerleri değiştirilemez.

Yanıt Açıklaması: Karagöz oyunları konularını gerçek hayattan alır. Ancak, karagöz oyunu bir kişilik özelliği sivriltilerek gerçeklikten uzaklaştırılmış tiplerden oluşur. Karagöz oyununda romanlarda olduğu gibi iç dünyasında yaşadıklarıyla olgunlaşıp değişen “karakter” yoktur.

Yanıt Açıklaması: Karagöz oyunu esnasında tef çalan yardımcıya “dayrezen” adı verilir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Orta oyunu dört bir yanı seyircilerle dolu bir meydanın ortasında, belli bir konu çerçevesinde fakat herhangi bir yazılı metne bağlı kalmadan, canlı oyuncular tarafından doğaçlama olarak oynanan geleneksel seyirlik bir oyundur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: A maddesinde verilen “Marsiya” kavramı Tatar dilinde ağıt’ın karşılığı olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Oyunlar kapalı yerlerde veya açık havada oynanırlar. Oyunlarda ihtiyaca göre değişebilen ve çevrede bulunan malzemeyle oluşturulan, çok basit bir dekor, aksesuar, makyaj ve kostüm fikri vardır. Köy seyirlik oyunları için özel olarak tasarlanması gereken bir dekor yoktur. Oyunun oynandığı yer onun dekorunu oluşturur. Bu genellikle köy meydanı veya uygun bir bahçe, su kenarı veya bir evdir. Hasat zamanında yapılan oyunlarda da tarla ya da harman yeri oyunlar için ideal mekânlardır.