Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme

Yanıt Açıklaması: Randomize kontrollü deneylerde körleme adı verilen bir yöntem kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Net Nüfus Artış Hızı sorulmaktadır. Formülü şu şekildedir: Net nüfus artış hızı = Kaba doğum hızı - (Kaba ölüm hızı + Göç hızı) Cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sağlıkla ilgili araştırmaların ilk aşaması, konunun belirlenmesidir. Sonrasında sırasıyla; kaynakların taranması, amacın ortaya konması, uygulamaların planması ve ön uygulamanın yapılması gibi aşamalar gelmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş yönetim anlayışında ise yönetim kararlarında başrol kanıtlara aittir. Çağdaş yönetici, eldeki kaynakları kullanırken, tabii ki toplumun değerlerini, hastaların beklentilerini de dikkate alarak, ama mutlaka kanıtlara dayanarak kararlar vermek durumundadır. Başka bir deyişle çağdaş yönetici, kararlarına dayanak oluşturacak kanıtlar kullanan, ihtiyacı olduğunda bu kanıtlara nasıl ulaşılacağını ve nasıl kanıt toplanacağını bilen bir profesyoneldir.

Yanıt Açıklaması: Vaka serileri, aynı hastalığı olan veya aynı tedaviyi alan hastaların (vakaların) belirli süre ile izlendiği araştırmalardır. Araştırma, retrospektif veya prospektif olabilir. Bu araştırmalar, incelenen vakalarda hastalığın meydana gelmesinde rol oynayabilecek ortak bir özelliğin olup olmadığını tespit etmekte kullanılır. Vaka serileri belirli bir hastalık için uygulanan tedavinin veya koruyucu amaçlı bir müdahalenin etkisini tespit etmek amacıyla da yapılır. Örneğin, aşılama sonrasında çocuklarda aşıya bağlı reaksiyonların görülme durumunun belirlenmesi amacıyla, aşılanan çocuklarda belirli süre ile reaksiyonların gelişip gelişmediği izlenir. Vaka serilerinde, sadece tedavinin veya koruyucu müdahalenin yapıldığı vakalar incelendiği için bir karşılaştırma grubu bulunmaz. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaş, cinsiyet, kalıtımsal faktörler ve gelir düzeyi sağlığın temel belirleyicileri arasında yer almaktadır ancak kişilik gelişimi sağlığın temel belirleyicileri arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sayfa 27 deki şekil 2.1 inceleyiniz.

Yanıt Açıklaması: Bir ilişkinin nedensel olup olmadığını belirlemek için dokuz kriter vardır. Bu kriterler 50 yıl önce Bradford Hill tarafından yayımlanmıştır. Başlangıçta kullanımı tıp bilimleriyle sınırlı olsa da zamanla sosyoloji, antropoloji ve diğer sosyal bilimlerde de kullanılmaya başlamıştır.  Sayılan bu dokuz ilkenin üçüncüsü Doz-yanıt ilişkisidir. Doz-yanıt ilişkisi: Etken ile hastalık arasında aynı yönde doğrusal ilişki olmasıdır. Yani içilen sigara miktarı arttıkça hastalık insidansı artıyorsa nedensellik lehinedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetlerinin yeterliliği önceliklendirme sürecinde dikkate alınan etkenler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kohort araştırmaları etik sebeplerden dolayı randomize kontrollü deneylerin yapılamadığı durumlarda da kullanılabilir. Kohort araştırmalarının en önemli dezavantajları, büyük örneklem gerektirmesi, seçim yanlılığı olasılığı ve karıştırıcı değişkenlerin etkisini kontrol etmedeki güçlüktür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap A şıkkıdır. Bazı yazarlara göre veri, enformasyon, bilgi ve irfan arasında kısaca DIKW ya da Türkçedeyişle VEBİ olarak adlandırılan hiyerarşik bir sıra bulunur (sayfa 14 Şekil 1.1). Veriler, bilgisayardaki veri tabanlarına girilerek depolanabilir ve uygun programlar yardımıyla işlenerek enformasyona dönüştürülebilirler. Bilgiler ise enformasyon da kullanılarak deneyimlerin ve iç görünün ışığında insan beyninde oluşur ve beyin dışında depolanmaları şimdilik mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Pahalı olması verilerin işe yaraması için sahip olması gereken özelliklerden biri değildir, veriler makul bir maliyete sahip olmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Postneonatal (Yenidoğan Sonrası) Ölüm Hızı: Belirli bir toplumda belirli bir sürede canlı doğan ve 29-365. günler içinde ölen bebek sayısının aynı toplumda aynı sürede gerçekleşen canlı doğum sayısına bölümüdür. Çocuk sağlığı hizmetlerini gösteren önemli bir ölçüttür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uzman kişilerden görüş alınması, bazı bilgilerin savunması için o alanda otorite sayılan isimlerin kaynak olarak gösterilmesi, ya da egemen olan gücün dayattığı bilgilere bağlı kalınması gibi yöntemlerle bilgiye ulaşılabilmektedir. Öğretmenler, kitaplar, aile büyükleri, din büyükleri, toplum önderleri bu anlamda bilgi kaynağıdırlar ve onlardan elde edilen bilgiler çoğu zaman sorgulamaya gerek duymadan doğru kabul edilir ve kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Günlük hayatımızı kolaylaştıran bilgiler başlıca beş kaynaktan elde edilebilir: Gelenekler, otoriteler, deneme-yanılma, mantık yürütme ve bilimsel yöntem.

Yanıt Açıklaması: Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan Juster Türü Ölçeklerde yüzdelik derecelendirmesi kullanılır

Yanıt Açıklaması: Posta yolu ile anket uygulama için kabul edilebilir katılım yüzdelik oranları ‘yeterli, iyi ve çok iyi ‘ için %50, %60, %70'dir.

Yanıt Açıklaması: Epidemiyolojinin farklı tanımları da vardır. Bütün tanımların ortak noktası “toplum”dur. Epidemiyoloji sağlıkla ilgili olayları “birey” değil “toplum” bağlamında ele alır. Yönetim birden çok kişinin varlığını gerektirir, yani küçük veya büyük ölçekli toplumlarda “yönetim” ihtiyacı ve fonksiyonu söz konusudur. Sağlık yönetimi başından itibaren toplum odaklı olması gerekirken son zamanlara kadar “birey” ağırlıklı gelmiştir. Bunun çeşitli nedenleri vardır. Muhtemelen en önemli neden sağlık yönetiminin “işletme yönetimi” düzeyinde ele alınmasıdır. İşletme yaklaşımında odak “sağlık hizmeti kullanıcısı birey”dir. “Ağaca odaklanan kişinin ormanı fark edememesi” aforizmasında olduğu gibi sağlık yönetiminde birey odaklı olmak toplumun sağlığını yükseltme amacına yeterince hizmet etmemektedir. Zamanla “yönetim”in ilgi alanı genişlemiştir. Bu çerçevede yönetim ve epidemiyolojinin temel ortak özelliği toplum odaklı olmasıdır. Dolayısıyla ikisinin harmanlanmasıyla “yönetim epidemiyolojisi” gelişmiştir. Epidemiyoloji ve epidemiyolojik veri başarılı bir sağlık hizmeti yönetimi için temel gereksinimlerdir.

Yanıt Açıklaması: Doğru olan sınıflandırma şu şekilde olmalıdır: 40-44 45-49 50-54

Yanıt Açıklaması: Epidemiyolojide “vaka/olgu” kavramı hastalık görülmesini ifade eder. Yalnızca hastalık değil, sağlıkla ilgili herhangi bir durum ve ölüm de vaka kavramıyla ifade edilir. Bir kişi ya hastadır veya sağlamdır ya ölüdür veya sağdır. Vaka sayılarını kullanan birtakım ölçütler geliştirilmiştir. Bu ölçütler kullanılarak; • Toplumun sağlık düzeyi belirlenebilir. • Toplumlar veya toplum içindeki gruplar arası karşılaştırmalar yapılabilir. • Toplum sağlığının değişimi izlenebilir. • Sağlık ekonomisi açısından değerlendirmeler yapılabilir. • Sağlık politikaları geliştirilebilir veya revize edilebilir. • Böylece, toplumun sağlık düzeyi yükseltilebilir.