Temel Sağlık Ve Hastalık Bilgisi

Yanıt Açıklaması: I ve II de söz edilen enfeksiyonlar solunum yoluyla bulaşmaktadır. Doğru seçenek A'dır.

Yanıt Açıklaması: Diyafram, servikse (rahim ağzı) yerleştirilen ince plastikten yapılmış bir çeşit kapaktır. Spermlerin rahme geçişini engelleyerek gebelikten korur. Spermisidlerle birlikte kullanıldığında koruyucu etkisi daha da artar. Kadın, her cinsel ilişki öncesinde diyaframı kendi yerleştirir, cinsel ilişki sonrasında ise çıkarır. Diyafram, hekimin muayenesi ve rahim ağzının ölçüsünün alınmasından sonra sipariş verilir ve her kadın için rahim ağzına uygun boyutta özel yapılır. Bu nedenle diğer yöntemlere göre başlangıç maliyeti yüksektir. Diyafram, cinsel ilişki sonrasında 6 saat hazneden çıkarılmamalıdır. Diyafram çıkarıldıktan sonra yıkanır, kurulanır ve özel saklama kabına yerleştirilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çoğu kronik hastalıkların nedenleri ve risk faktörleri çok iyi tarif edilmiş ve iyi bilinmekte­dir. Gerek erkeklerde gerekse kadınlarda birçok kronik hastalığın ana nedenleri; sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve tütün mamülleri kullanımıdır. Bunlar istenildiğinde, kontrol edilebilen durumlardır. Eğer kontrol edilemezlerse kronik hastalığa yakalanmada yüksek tansiyon (hipertansiyon), aşırı vücut ağırlığı (obezite), anormal düzeyde yüksek kan yağları (kolesterol, LDL, trigliserit düzeyleri), yüksek kan şeker değerleri (diyabet) gibi yüksek risk faktörlerinin ortaya çıkmasını kolaylaştırırlar. Yaş ve genetik yatkınlık ise kronik hastalıkların kontrol edilemeyen faktörlerini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Bir insanı obez olarak nitelendirmek için Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 30.0 -34.9 kg/m2 arasında olmalıdır? Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplam diş fırçalama süresi 2 dakikadan az olmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Boğmaca (Pertussis) Genetik yapı itibarıyla birbirine çok fazla benzeyen Bordetella pertussis (sadece insan), Bordetella parapertussis (sadece insan), Bordetella bronchiseptica (insan ve hayvan)’nın oluşturdukları çok bulaşıcı, insandan insana bulaşabilen, ölümcül olabilen bakteriyel bir hastalıktır. Bulaşma solunum yoluyla olmaktadır. Hastalığın kuluçka süresi 6-20 gün olmakla birlikte ortalama 7 gündür. Klinik belirtiler 3 farklı dönemde görülür. Hafif ateş, kuru öksürük ve nezle belirtileriyle başlayan kataral dönemden sonra (7-10 gün sürer) nöbetler şeklinde art ardına 5-10 kez şiddetle görülen öksürükler, morarma, zorla çıkarılan balgam sonrası kusma refleksi ikinci dönem olan öksürük döneminde görülen belirtilerdir (2-4 hafta sürer). Üçüncü dönem iyileşme dönemidir. Bu dönem 2 haftadan 2 aya kadar değişen sürede görülebilir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda ölümcül olmaktadır. Ölümler genellikle öksürük nöbetleri sırasında gelişen solunum yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Tedavi de 1 yaşın altındaki çocuklar acil durumlarda oksijen desteği ile desteklenmeli, beslenme ilerleyen durumlarda parenteral olarak yapılmalıdır. En uygun antibiyotik eritromisindir. Haftalarca antibiyotik tedavisine karşın başarı geç elde edilebilir. Aşılama ile korunma mümkündür. Bu amaçla difteri, tetanos aşıları ile birlikte uygulanmaktadır. Doğumdan sonra 2., 4. ve 6. aylarda ilk aşılamalar sonrasında bir yıl beklenir ve 4-6 yaşlarında rapelleri yapılır.

Yanıt Açıklaması: Diş fırçalamada diş fırçasının üzerine nohut büyüklüğünde macun sürülür, diş fırçası 45 derecelik bir açıyla tutularak diş eti hizasından ağız boşluğuna doğru dişler fırçalanır. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aort kapağı : Sol ventrikülden temiz kanı tüm vücuda taşıyan aort damarının önündeki kapakdır.

Yanıt Açıklaması: Protestia ve Monera tek hücreli canlıları kapsamaktadır. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tifüsün etkeni riketsialardır. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: HACCP (Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları), HAZOP (Tehlike Analizleri ve Uygulanabilirlik Çalışmaları), GMP (İyi Üretim Çalışmaları), HT (Engelleri Teknolojisi), ISO 9000, ISO 22000 en yaygın kullanılan güvenlik sistemleridir. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Böbreklerin görevleri şunlardır: 1. Metabolizma sonucu ortaya çıkan zararlı maddeleri (Üre, kreatinin, ürik asit, ilaç vb.) süzerek vücuttan uzaklaştırır. 2. İdrar yapar. 3. Vücudun su ve plazma hacmi ile iyon dengesini düzenler. 4. Vücudun asit-baz dengesini düzenleyerek kan pH’sının normal sınırlarda olmasını sağlar. 5. Kan basıncını düzenler: Kan basıncı düştüğünde Na ve suyu geri vücuda alır, kan basıncı yükseldiğinda Na ve suyun atılımını sağlar. 6. Kemik iliğinde eritrosit (alyuvar) yapımını uyaran eritropoetin hormonu ile vücudun ve kemiklerin kalsiyum dengesini sağlayan Vitamin D3 ’ün aktif hâle gelmesinde rol alır. 7. Uzun süreli açlıkta aminoasitlerden glukoz sentezleyebilir.

Yanıt Açıklaması: İnsan vücudu trilyonlarca hücrenin biraraya gelmesi ile oluşan muhteşem bir yapıdır. Hücreler dokuları, dokular organları, organlar sistemleri ve sistemler tüm vücudu oluşturur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hipertansiyon İçin Risk Faktörleri: Yiyeceklerle Alınan Tuz Yaş Aile Öyküsü Cinsiyet Diyabetes Mellitus ve/veya Obezite Stres Sigara Fiziksel aktivite azlığı İlaçlardır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kırma Kusurları Miyopi: Gözün görüntüyü retinanın önüne düşürmesidir. Bu nedenle uzağı görememe söz konusudur. Hipermetropi: Gözün görüntüyü retinanın arkasına düşürmesi hâlidir. Bu nedenle kişi uzağı görür, yakını göremez. Astigmatizm: Lensin bütün meridyenleri normalde eşit çaplıdır. Bu meridyenlerden herhangi birinin farklı çapta olması görüntünün net olarak retina üzerine düşürülmesine engel olur. Astigmatı olan birisi ne uzak, ne de yakındaki cisimleri net olarak görebilir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Beyin üstten bakıldığında ortadan ikiye ayrılır. Bunlara “hemisfer (yarım küre)” denir. Sağ hemisfer vücudun solunu, sol hemisfer ise vücudun sağ tarafını kontrol eder. Her hemisferde 4 lob vardır: 1. Frontal Lob: Alnın arkasındaki beynin ön bölümüdür. Vücudun istemli hareketlerinin motor kontrolünü sağlar. Ayrıca konuşma merkezi buradadır. 2. Parietal Lob: Beynin üst bölümüdür. Genel duyu ve tat duyusunu algılar. 3. Oksipital Lob: Ensenin üstünde, beynin arka bölümüdür. Görmenin merkezidir. 4. Temporal Lob: Kulak kemiğinin arkasında beynin yan bölümüdür. İşitme, denge duyusu ve hafıza merkezleri bu bölgededir.

Yanıt Açıklaması: Vektör, hastalık etkenlerini kendi biyolojik ve anatomik özelliklerine göre farklı şekillerde vücutlarında taşıyan ve bunları diğer canlılara nakleden canlılardır.

Yanıt Açıklaması: Kabakulak (Mumps) Hastalığın etkeni Paramyxovirus ailesinden bir virüstür. Hastalık çok geniş bir yayılış gösterir. Sıklıkla asemptomatik olarak seyreder. Tükürük bezlerinin (parotis, submandi- bular-çene altı ve sublingual-dilaltı) hastalıktan etkilenmesi sonrasında şişerek, bezlerle anatomik yer olarak yakın olmaları nedeniyle kulakla birlikte hastalık görüntüsü oluştuğu için hastalığa halk arasında “kabakulak” denilmektedir. Hastalık kaynağı insandır. Bulaş- ma havada damlacık tarzında bulunan etkenin solunum yoluyla alınması sonrasında olur. Hastalık genellikle çocukluk dönemi hastalığı olarak bilinse de yetişkinlerde de görülebil- mektedir. 1 yaşın altındaki bebeklerde anneden gelen antikorlar sayesinde korundukları için hastalık çok sık görülmez. Hastalıkta kuluçka süresi 12-25 gündür. Orta derecede ateş, iştahsızlık, ha^lsizlik, baş ağrısı başlıca semptomlardır. Hastalığa özgü olarak kulak ağrısı ve elle muayenede parotis bezinin ilk önce tek taraflı daha sonra ise çift taraflı şişkinliği dikkati çeker. Bazen çene altı ve dil altı tükürük bezlerinin de şiştiği görülebilir. Hastalıkta özel bir tedavi yoktur. Semptomlara göre tedavi yapılır. Ateş düşürücü, ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Korunmada aşılama başarılıdır.

Yanıt Açıklaması: Patojenik; hastalık oluşturabilen demektir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: SARS Akut Solunum Yetmezliği Sendromu olarak bilinen hastalığın İngilizce karşılığı Severe Acute Respiratory Sendrome’dir. SARS ismi bu hastalığın İngilizce karşılığının ilk harfle- rinin kısaltmasıdır. Hastalık etkeni SARS Coronavirus’udur (SARS-CoV). Bu hastalık ilk olarak 2003 yılında salgınlar ha^linde devam ederek yüzlerce insanın ölümüne neden ol- muştur. Bu zamana kadar soğuk algınlığı gibi durumlardan sorumlu tutulan Coronavirus- ların sadece 229E ve OC43 adındaki tipleri bilinirken 2003 yılından sonra SARS-CoV tipi de eklenmiştir. Hastalık ilk olarak C¸in’de görülmüştür. Daha sonra Vietnam, Singapur, Toronto, Tayvan ve Makau’ya yayılmıştır. Salgın, dünyada ilk olarak S¸ubat 2003’te bil- dirilmiş ve Temmuz 2003’te de alınan önlemlerle durdurulmuştur.