Entomoloji

Yanıt Açıklaması: Entegre zararlı yönetimi düşüncesi 19. yüzyılın sonlarında oluşmaya başlamış ve 20. yüzyılın başlarında bazı uygulamaları görülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Nematodlar, bitki köklerinde ve bitkilerin değişik organlarında, tatlı ve tuzlu sularda serbest veya diğer canlılarda parazit olarak yaşayan ve hayvanlar âleminde yer alan önemli bir canlı grubudur.  Akarlar ise serbest ve parazit olarak yaşayan başka canlı gruplardır. Meloidogynidae, Heteroderidae ve Longidoridae ise hayvanlar âleminde birer familyayı göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: 2. Dünya Savaşı’ndan sonra sentetik olarak üretilen pestisitlerin kullanımı diğer mücadele metotlarına göre pratik olduğu için daha başarılı olmuştur. Ancak sentetik kimyasalların kullanımı yaygınlaştıkça neden olduğu sorunlar da artmıştır. Bunların başında doğal dengenin bozulması, ilaçlara karşı zararlıların direnç kazanması, dayanıklı ırkların oluşması, uygulandığı ürünlerde kalıntı problemlerinin görülmesi gelmektedir. Ayrıca pestisitlerin kullanımın sonucu olarak toprak, hava ve su kaynaklarının yani çevrenin kirlenmesi, doğal düşmanlar, balarısı, polinatörler gibi diğer böcekler, sıcakkanlı hayvanlar gibi diğer hedef dışı canlılara ve yaban hayatına istenmeyen etkileri öne çıkmıştır. Bu nedenle Entegre Zararlı Yönetimi (EZY) fikri öne atılmıştır. İlk uygulamalarda kimyasal yanında biyolojik mücadelenin düşünüldüğü ve uygulandığı dikkat çekmektedir. Salt kimyasal mücadele olmamıştır. Ancak bugünkü anlamıyla entegre mücadele kavramı ilk defa 1954 yılında ortaya atılıp 1965’te BM/FAO tarafından ilkeleri belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bir böceğin vücudu içerisinde yüzden birkaç bine kadar değişen sayıda kas bulunabilir. Böcek kasları vücudun değişik bölümlerinde değişik şekil ve miktarda bulunmaktadır. Bunlar çok güçlü olup bazen böceğin kendi ağırlıklarının 20 katı kadar daha ağır maddeleri taşıyabilirler. Genel olarak böcek kasları enine çizgili, yarı saydam, renksiz veya grimsi yapıda olup, üç grupta toplanır. Bunlar; iç organ, segment ve eklem kaslarıdır. İç organ kasları, iç organların çalışması ve fonksiyonlarının yerine getirilmesinde rol oynayan kaslardır. Segment kasları; vücut halkalarının birbirine bağlanmasını sağlar. Eklem kasları ise bacak gibi eklemlerde bulunan kaslardır.

Yanıt Açıklaması: Göç bir böcek populasyonunun belli bir habitattan ayrılıp diğer bir habitata gitme hareketidir. Bu, periyodik olarak gidip dönme şeklinde olduğu gibi devamlı bir uzaklaşma şeklinde de olabilir. Böceklerde göç 3 ana grup halinde incelenebilir: 1. Genellikle hayat dönemleri bir mevsimle sınırlandırılmış olan böcek türlerinde görülür. Bunlar çoğalma alanlarından göç eder, yayılır, biyolojisini tamamlar ve ölür. Çöl çekirgesini bu gruba örnek olarak verilebilir. 2. Çoğalma alanlarından beslenme alanlarına göç eden bu gibi türler, yumurtlamak için tekrar çoğalma alanlarına geri döner. Yaprakbitlerini buna örnek olarak verebiliriz. 3. Çoğalma alanlarından yazlama ya da kışlama alanlarına göç eden türlerin aynı bireyleri, bu dönemleri geçirdikten sonra tekrar çoğalma alanlarına gelip yumurta bırakır. En bilinen örneği buğdaygillerde zararlı olan süne’dir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Bitki örtüsü bulunduğu yerde çok sayıda farklı mikromikro klimatik alanlar yaratır ve bu tür alanlar küçük bir alanda birbirinden farklı iklim istekleri olan çok sayıda böceğin yaşamasına olanak verir. Bitki boyu ve sıklığı gölgeleme, nemlilik, toprak suyu, mineralleri, ışığın farklı yoğunlukları gibi çok çeşitli özelliklerde koşullar sağlar.

Yanıt Açıklaması: Termitler her ne kadar canlı ağaç ve bitkilere saldırırlarsa da bunların başlıca besini ağaçların ölü olan kısımları; yani odun, tahta, kereste, tomruk,evlerin ağaç aksamı, mobilyalar gibi maddelerdir. Esas besini de bu bitkisel maddelerin selülozlu kısımlarıdır. Termitler ölü ağaç ve bitkilerin parçalanmasında, onların tekrar toprağa geçişinde önemli rol oynar.

Yanıt Açıklaması: Değişikkanatlıların bazı türleri gezdikleri yerlere veya dokunulduklarında etrafa pis koku yayarlar ve bu nedenle “pis  kokulu böcekler” diye adlandırılırlar. Pis koku bezlerinin bir savunma silahı olarak görev yaptığı düşünülmektedir. Diğer şıklardaki böcekler böylesi bir koku salgılamazlar.

Yanıt Açıklaması: Fakat danaburnu ve kulağakaçan gibi türlerde anne şefkatine benzer bir davranış görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Zararlıların fizyolojik faaliyetleri belirli bir sıcaklıktan itibaren başlar. Bu sıcaklığın altında uyuşuk durumdadırlar. İşte fizyolojik faaliyetlerin başladığı sıcaklık derecesine o zararlının gelişme eşiği adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Böceklerin çıkardığı salgılar beslenme, korunma, savunma ve eşeylerin birbirini bulmasında önemli rol oynar.

Yanıt Açıklaması: Bazı renklerin, belirli bazı böcekleri çektiği, bazı kelebeklerin ancak belirli renkteki çiçeklere gittiği eskiden beri insanların dikkatini çekmiştir. Örneğin balarısı sarı rengi fark etmemekte, fakat sarımsı yeşil ve turuncu renkleri fark etmekte, mavi ile moru, kırmızı ile griyi ayırt edememektedir. Sera beyazsineği ve yaprakbitleri sarı renk tarafından çekilmektedir. Sivrisinek ve karasineklerin mavi renge boyanmış camlarda ve duvarlarda hareketsiz kaldığı saptanmıştır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğal dengeyi bozan etkenleri doğal afetler, kültür şeklinin değiştirilmesi, orman ve çayır azalması, zararlılarla bulaşık ithal üretim materyalinin kullanılması, uygun olmayan savaş yöntemlerinin seçilmesi, savaş yöntemlerinin uygun olmayan zamanda veya şekilde uygulanması gibi özetlemek mümkündür. Bu etkenlerden doğal afetlerin dışında olanların tümü insanların neden olduğu etkenlerdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yönelimler, bütün davranışların başlangıcını oluşturur. Yönelimlerin en hayati olanları, besine yönelim, karşı eşeyi bulmaya yönelim ve yumurtlama yerine yönelimdir.

Yanıt Açıklaması: Böceklerin ikinci anten segmentinde bulunan ve çok az titreşimli ses dalgalarını alan organ Johnston organıdır.

Yanıt Açıklaması: Sinir Sistemi: Bitki paraziti nematodlarda gelişmiş bir sinir sistemi bulunur. Nöronlar sinir sisteminin esasını oluşturan sinir hücreleridir. Sinir halkası orta bulbusun hemen altında bulunan boyun kısmını sarar. Boyun kısmındaki sinir halkası 4 sıra halindedir ve özefagusun bu bölümüne “isthmus” adı verilir. Hemizonid ise bazı örneklerde görülmeyebilir ve boşaltım deliğinin hemen altında veya üstünde, genellikle sinir halkasına karşılık gelecek şekilde kütikula tabakasına yakın yer almaktadır. Ayrıca baş kısmında veya vücudun herhangi bir yerinde papillalar bulunabilir ki bunlar dokunma duyusu olarak işlev görürler. Papillalar hafif bir deri çıkıntısı şeklinde olup genellikle bitki paraziti nematod türlerinde bulunmazlar. Ayrıca sinir sisteminde ilave olarak kimyasal maddelere duyarlı olduğu belirtilen “amphid” ve “phasmid” adı verilen organlar vardır. Amphid vücudun ön kısmında başa yakın veya dudak bölgesinde bulunur ve stilet etrafında bulunan bunlara ait salgı bezlerine bağlanmıştır. Bu organın nematodun konukçusuna yönelmesinde önemli işlevi vardır. Phasmid, amphidin aksine nematodun kuyruk kısmında bulunur ve sinirsistemi ile bağlantısı vardır. Phasmid küçük veya büyük yapıda delik gibi kütikula çöküntüsüdür. Bunun küçük (pore) veya büyük (scutellum) olması ve ayrıca bunların anüsten uzaklığı bazı nematod gruplarında önemli teşhis karakteridir. Sinir sistemi ile ilişkili olarak kimyasal ve mekanik alıcılar olarak nematodlarda papilla, seta, amphid, phasmid, deirid gibi yapılar da bulunur.

Yanıt Açıklaması: Fıçı pupa (Pupa coarctata): Birçok sinek familyasında bu tip pupa vardır. Oval şekilli olan yapı üzerinde enine bölüm çizgileri görülür. Böcek ergin hale gelince, fıçının uç kısmındaki kapak şeklinde kısmı iterek dışarıya çıkar. Sadece sineklerde görülen ve son larva derisinin sertleşmesiyle oluşan bu pupa tipine özel olarak “puparium” adı da verilir.

Yanıt Açıklaması: “Zirai Karantina Tüzüğü” çerçevesinde; Bakanlığın Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü, Zirai Karantina ve Tohum Hizmetleri Daire Başkanlığı’na bağlı İç Karantina ve Fumigasyon Şube Müdürlükleri ile Dış Karantina Şube Müdürlükleri görevlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gözle zorlukla görülebilen zararlılarda (beyazsinekler, yaprak galeri sinekleri, yaprakbitleri, tripsler, kırmızı örümcekler ile diğer akarlar) sayım, yardımcı araçlar (lup, steoroskobik mikroskop vs.) kullanılarak yapılmalıdır. Bu amaçla örneklemede tarlanın büyüklüğüne göre 20-50 bitki seçilir.