Fitopatoloji

Yanıt Açıklaması: Zoospor: Kendi başına serbest su içerisinde hareket edebilen kamçılı fungus sporuna denir.

Yanıt Açıklaması: Biyotrof (Biotroph): Sadece canlı organizmalar üzerinde yaşayabilen ve çoğalabilen bir organizmayı ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Enfeksiyon hastalığı, bir patojen tarafından bitkinin enfekte edilmesi sonucu oluşan bulaşıcı hastalıktır.

Yanıt Açıklaması: Haustorium: Funguslarda hücreler arası gelişen hiflerden, appresoriumun penetrasyon çivisinden veya ekternal hiflerden çıkıp hücre içerisine giren basit veya dallı özel absorbsiyon organına denir.

Yanıt Açıklaması: Bitkiler normal gelişmelerini tamamlayabilmek için azot, fosfor, potasyum, kükürt, demir, kalsiyum ve magnezyum gibi makro elementlere daha fazla ihtiyaç duyarlar. Bazı elementlere ise duydukları gereksinim daha azdır. Bu elementlere mikro elementler veya iz elementler adı verilir. Bunlar; mangan, bakır, çinko, molibden, bor, iyot, klor ve sodyumdur.

Yanıt Açıklaması: Plasmodesma: Birbirine komşu hücreler arasında iletiflimi sağlayan ve hücre duvarında bulunan mikroskobik küçük kanal.

Yanıt Açıklaması: Proplastların bozulması sonucunda hücrelerde ve dokularda ölümler meydana gelir.

Yanıt Açıklaması: Böcekler, insanlar ve diğer hayvanlar da bitkilerde zarar oluşturmaktadır. Ancak bunlar fitopatolojinin konusu değildir.

Yanıt Açıklaması: Vektör: Patojenlerin hasta bitkilerden sağlıklı bitkilere taşınmasında aktif görev alan organizmalar. Bazı böcekler, akarlar, nematodlar ve funguslar vektörlük yapmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnokulasyon, patojen ile konukçu bitkinin temasa gelmesi olayıdır. İnokulum ise, bitkide enfeksiyonu oluşturacak patojenin miktarıdır. Funguslarda inokulum misel parçaları, spor veya sklerotilerdir. Bakteri, virüs, viroid, protozoa ve mollikütlerde inokulum patojenin kendisinin tamamıdır. Parazitik yüksek bitkilerde ise bitki parçaları veya tohumdur.

Yanıt Açıklaması: Nem Fazlalığı Ortamda nem fazlalığı da bitkilere zararlı etki yapar. Toprakta nem fazlalığı oksijen azlığı ile birlikte özellikle drenajı iyi olmayan arazilerde bitkilerde zayıf gelişme, sarı-açık yeşil yaprak oluşumu gibi belirtilere neden olur. Böyle bitkilerin kökleri yeterince oksijen alamadığı için kök hücrelerinin seçici geçirgenliği bozulur. Bunun sonucu köklere bazı toksik metaller girerek hücrelere zarar verir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Patojenlerin hastalık yapma yeteneğine patojenisite denir.

Yanıt Açıklaması: Bugün aralarında yapısal farklılık bulunan 52 gibberellin (G1, G2........G52) bilinmektedir. Bunların arasında en bilineni (GA3) gibberellik asittir. Gibberella fujikuroi dışında yüksek bitkilerin apikal meristemlerinde de gibberellinler sentezlenmektedir. Gibberellinler hücre bölünmesinin hızını artırarak bilhassa genç gövdelerde boğumların sayısını değiştirmeksizin bütün boğum aralarının uzunluğunu arttırmakta, nanizm (kalıtsal cüceliği) ve organlardaki uyku halini ortadan kaldırmaktadır. Indol asetik asit (IAA) formasyonunu da teşvik etmektedir. Ayrıca gibberellinler, ?- amilaz proteaz, ribonükleaz ve RNA-polimeraz gibi enzimlerin aktivitesinde artışa da neden olmaktadırlar. Gibberellinlerin, fungusun patojenisitesine etkisi bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fitopatojenik fungusların bazıları hemiselülaz üretmektedir. Bunlar; ksilanaz, galaktanaz, glukanaz, arabinaz ve mannaz’dır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hastalığa neden olan organizmalara verilen genel isim "patojen"dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı patojenler (Rhizobium tumefaciens, Rhizobium vitis, Plasmodiophora brassicae) ve kök ur nematodları (Meloidogyne sp.) gövde veya köklerde ya da her ikisinde gal oluşumuna neden olabilirler. Aşırı gal üretimi sonucu ksilem tıkanır ve bitkilerin su alımı engellenir. Solgunluk etmeni fungus ve bakteriler ksilemde zarara yol açarak ksilem yoluyla su taşınımını sekteye uğratırlar. Bu patojenlerin iletim demetlerinde oluşturdukları büyük moleküllü maddeler (polisakkaritler) ile hastalık etmenlerinin spor, misel gibi yapıları nedeniyle iletim demetleri tıkanır. Bunun sonucu olarak, etkilenen konukçularda su akışı azalır ya da enfeksiyona yakın dokularda iletim demetleri çöker, iletim demetlerinde tylosis (tylose oluşumu) oluşur. Pas, mildiyö, elma kara lekesi gibi hastalıklar kütiküla ve epidermisi zarara uğratarak etkilenmiş dokulardan aşırı su kaybına neden olurlar. Turgor basıncı bozulur ve bitki yaprakları solar. Sonunda bitkinin yapısı bozulur ve ölüm meydana gelir.

Yanıt Açıklaması: Macrophomina phaseolina adlı fungusun mısır, pamuk, soya gibi birçok kültür bitkisinin köklerinde oluşturduğu siyah renkli kök çürüklüğüne kömür çürüklüğü denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bazı patojenlerde hastalık devri bir yılda veya bir vejetasyon döneminden diğerine bir tam döngü yapmaktadır. Bu tip patojenler tek döngülü hastalık devrine (monocyclic) sahiptir. Sürme, rastık, kök çürüklüğü ve solgunluk oluşturan patojenler bu tiptir.

Yanıt Açıklaması: Sağlıklı bitki hücreleri üç kısımdan meydana gelir. Bunlar sırasıyla dıştan içe doğru; hücre duvarı, hücre zarı ve sitoplazmadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı obligat olmayan parazitler yaşam döngülerinin büyük bir kısmını parazit olarak konukçusunda geçirirken bazı şartlar altında ölü organik maddeler üzerinde saprofitik bir gelişim gösterebilir. Bu tip parazitler yarı biyotrof özellik gösterir ve fakültatif saprofit olarak isimlendirilirler. Nektrotrof (Nekrotroph) özellik gösteren obligat olmayan parazitlerin bir kısmı da yaşamlarının büyük bir kısmını ölü organik maddeler üzerinde geçirirken çeşitli şartlar altında canlı bitkilere saldırarak parazitik duruma geçebilirler. Bu tip organizmalar fakültatif parazit olarak adlandırılırlar.