Fitopatoloji

Yanıt Açıklaması: Doğal açıklıklardan olan stoma, lentisel, hidatod veya nektar boşluklarından birçok fungus ve bakteri giriş yapabilir. Diğer patojen grupları bu yolla giriş yapamaz.

Yanıt Açıklaması: Parazit: Diğer bir organizmanın üzerinde veya içerisinde yaşayarak ihtiyaç duyduğu gıda maddelerini sağlayan organizma. Parazitizm: Parazit tarafından ihtiyaç duyulan gıda maddelerinin konukçusundan temin edilme durumu. Patojenisite: Bir patojenin hastalığa neden olabilme yeteneği. Enfeksiyon hastalığı: Bir patojen tarafından bitkinin enfekte edilmesi sonucu oluşan bulaşıcı hastalık.

Yanıt Açıklaması: Rozetleşme, bitkilerde boğum aralarının uzayamaması, boğumların birbirine yaklaşması sonucunda ortaya çıkan şekil bozukluğudur. Bitkilerin çiçek, yaprak, sürgün ve dallarında görülür. Bu tip belirti daha çok virüsler tarafından oluşturulmakla beraber herbisitlerin toksik etkileri sonucunda da ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca bazı bitki besin elementi noksanlıkları da bu tip belirtiye neden olmaktadır. Hipoplastik simptomlar altında değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Epidemi: Herhangi bir hastalığın geniş alanlardaki bitkilerde yaygın ve şiddetli olarak ortaya çıkması, salgın hale geçmesi durumudur.

Yanıt Açıklaması: Sağlıklı bitki hücreleri üç kısımdan meydana gelir. Bunlar sırasıyla dıştan içe doğru; hücre duvarı, hücre zarı ve sitoplazmadır. Bitkilerin toprak üstü kısımlarındaki organlarının en üst yüzeyinde kütiküla ve onun altında epidermal hücre duvarı bulunmaktadır. Kütikülanın ana maddesi kütindir. Bunun üst kısmı özellikle genç kısımlarda mum tabakası ile kaplanmıştır. Alt kısmında ise epidermal hücrenin dış duvarı ile sınır olan bölgede pektin ve selüloz bulunur. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Patojenlerin ya da ultraviyole ışınların etkisiyle kloroplastların zarar görmesi sonucu klorofilin oluşamamasına bağlı olarak bitkinin tamamen renksizleşme halidir. Bu durumda, sağlıklı bitkide yeşil olan renk beyaza döner.

Yanıt Açıklaması: Glukosinolatlar içinde yer alan kükürt bileşiklerinden sarımsak yağlarına en iyi örnekte allin’dir. Allin enzimatik etki ile antibakteriyel ve antifungal etkiye sahip olan allicin’e çevrilir.

Yanıt Açıklaması: Konukçu çeşidi ve hastalık etmenlerinin ırkları arasındaki interaksiyon göz önüne alarak Van der Plank dayanıklılığı tarlada görünüşüne göre ikiye ayırmıştır. Vertikal Dayanıklılık (Irka Spesifik Dayanıklılık): Bir konukçu çeşidinin, patojenin belli ırklarına karşı dayanıklı olmasıdır. Horizontal Dayanıklılık (Irka Spesifik Olmayan Dayanıklılık): Bir patojen türünün tüm ırklarına veya tüm üyelerine karşı konukçu bitki çeşidinin dayanıklı olmasıdır. Burada daha genel bir dayanıklılık söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Fungus ve protozoa’ların neden olduğu hastalıkları inceleyen alan Mikolojidir.

Yanıt Açıklaması: Çok geniş kapsamlı bir bilim dalı olan Fitopatoloji; mikoloji, bakteriyoloji, viroloji, herboloji, botanik, bitki anatomisi ve fizyolojisi, genetik, biyokimya, bahçe ve tarla bitkileri yetiştiriciliği, toprak bilimi, bitki besleme, meteoroloji, moleküler biyoloji, genetik mühendisliği, tarımsal mekanizasyon ve daha birçok bilim dalının temel bilgilerini kombine ederek kullanan bir bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Parazit bitkiler biotik hastalık nedenidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Meyve ve çiçeklerdeki kırmızı, mavi ve mor renklerden sorumlu pigment antosiyandır.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerde hastalığa neden olan etkenler insan ve hayvanlardaki hastalık nedenlerine oldukça benzerdir. Bu etkenler virüs, viroid, bakteri, molliküt (fitoplazma, spiroplazma), protozoa, fungus gibi mikroorganizmalar ile parazitik bitkiler ve besin maddesi, ışık, nem, sıcaklık azlığı veya çokluğu, toprakta veya havada toksik kimyasalların bulunması gibi çevresel faktörlerdir. Bunların yanı sıra bitkiler diğer istenmeyen bitkiler (yabancı otlar) ile rekabet etme durumundadırlar. Böcekler, insanlar ve diğer hayvanlar da bitkilerde zarar oluşturmaktadır. Ancak bunlar fitopatolojinin konusu değildir. Fitopatoloji 4 bilim dalından meydana gelmektedir. Bunlar; Mikoloji, Bakteriyoloji, Viroloji ve Herbololojidir.

Yanıt Açıklaması: Fungus, bakteri ve virüsler tarafından enfeksiyona bitkilerin genel bir tepkisi olarak hücre duvarının iç yüzeyinde duvar benzeri materyalin birikmesidir. Bu yapıya papilla denilmektedir. Papilla, plazma zarı ve bitki hücre duvarı arasında ve fungal penetrasyonun olduğu yerin tam karşısında meydana gelir. Yarım küre veya küre şeklindedirler. Papilla’ların genel olarak kalloz ve muhtemelen lignin, silikon, suberin ve selüloz ihtiva ettiği bilinmektedir. Fungal penetrasyonun olduğu yerde yoğun kalloz birikimi patojenin girişini veya yayılmasını geciktirerek bitkinin diğer savunma sistemlerinin aktivasyonu için zaman kazanmasını sağlar.

Yanıt Açıklaması: Çinko, bitki gelişiminde rol oynayan oksin hormonunun sentezlenmesinde rol alır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnokulasyon, patojen ile konukçu bitkinin temasa gelmesi olayıdır.

Yanıt Açıklaması: Aşırı Büyüme (Gigantizm) Bitkinin hücre, doku ya da organlarının aşırı büyümesidir. Hastalık etmenleri, bitkilerin gövde ve köklerinde aşırı şişkinliklere sebep olurlar. Bu şişkinliklere ur veya gal denir. Bitki gövdelerinde besin maddelerinin birikimi sonucu gövdede şişkinlikler meydana gelir. İkincil gövde ve köklerin belirli bir kısımda salkım veya demet şeklinde görünümün ortaya çıkmasına fasikulasyon, cadı süpürgesi ve saçak köklülük hastalıkları örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Bazı patojenlerde hastalık devri bir yılda veya bir vejetasyon döneminden diğerine bir tam döngü yapmaktadır. Bu tip patojenler tek döngülü hastalık devrine (monocyclic) sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Patojenler, bitkilerin hormon sisteminde dengesizlik ve cüceleşme, aşırı büyüme, rozetleşme, köklerde aşırı dallanma (adventif kök oluşumu), gövde malformasyonu (şekil bozukluğu), yapraklarda epinastri, yaprak dökümü ve tomurcuk gelişiminin baskılanması gibi anormalliklere neden olurlar. Epinastri: Yaprakların aşağıya doğru sarkmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Genç bitkilerin gövdesinin toprakla birleştiği kısımlarda patojenlerin etkisiyle oluşan nekrozlar sonucunda bitkiler aniden solarlar ve kök boğazından kıvrılarak toprağa düşerler.