Fitopatoloji

Yanıt Açıklaması: Enfeksiyon hastalıklarının başlaması ve gelişmesini etkileyen bir faktör olan nem; yağışlar, bitki yüzeyi veya kök çevresindeki sulama sular›, havanın nispi nemi ve çiğ şeklindedir. Bitkinin enfeksiyonundan önce bakteri ve fungus gibi patojenlerin aktivasyonu içinde nemin olması şarttır.

Yanıt Açıklaması: Monilinia fructicola’nın neden olduğu taş çekirdeklilerde kahverengi çürüklük hastalığında fungal kütinaz aktivitesi genç meyvelerin epidermal hücrelerinde bol miktarda bulunan kafeik asit ve klorogenik asit gibi fenolik maddeler ile büyük ölçüde engellendiği için meyve, enfeksiyona dayanıklıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerin fotosentez işlemi sırasında transpirasyonla kaybettikleri suyu köklerinden karşılayamaması sonucu hücreler turgorunu kaybetmesi ve pörsümesine sonucu solgunluk oluşur.

Yanıt Açıklaması: Yağışlarla toprakta biriken suyun kuvvetli güneş ışığı ve rüzgâr ile buharlaşması şeklindeki su kaybına akut kuraklık denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sporadik hastalıklar küçük bir bölgede tek tük ve seyrek olarak çıkar ve etrafa yayılma karakteri göstermezler.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerin fotosentez işlemi sırasında transpirasyonla kaybettikleri suyu köklerinden karşılayamaması sonucu hücreler turgorunu kaybeder ve pörsür. Bitkinin genelinde ortaya çıkan bu su kaybı solgunlukla sonuçlanır. • İletim demetlerinin tıkanması, • İletim demetleri yapısının bakteri ve funguslar nedeniyle zarar görmesi, • Köklerden bitkinin su ihtiyacının yeterince karşılanamaması durumlarında ortaya çıkan simptom solgunluktur.

Yanıt Açıklaması: Genç bitkilerin gövdesinin toprakla birleştiği kısımlarda patojenlerin etkisiyle oluşan nekrozlar sonucunda bitkiler aniden solarlar ve kök boğazından kıvrılarak toprağa düşerler. Bu düşüşler topluca olur ve özellikle fideliklerde yer yer boşluklar meydana gelir. En yaygın görülen çökerten etmenleri Rhizoctonia solani, Pythium, Phytophthora ve Fusarium türleridir. Özellikle sebze fide firmalarında yetiştirilen fidelerde sıklıkla ortaya çıkan hastalık grubu olup koşulların uygun olması durumunda önemli ekonomik kayıplara sebep olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sarılık (Hipoplastik Kloroz) Klorofilin yeterince oluflamaması nedeniyle ortaya çıkan sararmaya hipoplastik kloroz denir. Hipoplastik kloroz, klorofilin yapımında gerekli olan bitki besin elementlerinin yeterince alınamaması nedeniyle ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Biyotrof (Biotroph): Sadece canlı organizmalar üzerinde yaşayabilen ve çoğalabilen bir organizmayı ifade eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fitopatoloji mikoloji, bakteriyoloji, viroloji, herboloji, botanik, bitki anatomisi ve fizyolojisi, genetik, biyokimya, bahçe ve tarla bitkileri yetiştiriciliği gibi pek çok bilim dalının temel bilgilerini kombine ederek kullanan bir bilim dalıdır. Yukarıda verilen maddelerin hepside yapılan çalışmalar kapsamında doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir patojenin hastalığa neden olabilme yeteneğine patojenisite adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Patojenin penetrasyonundan önce ve penetrasyonu sırasında bitkinin gösterdiği savunmada bir takım yapısal faktörler rol oynamaktadır. Bitkide doğal olarak bulunan yapısal faktörler ve patojeni engelleme şekilleri; • Kütiküla tabakasının kalın olması direk penetrasyon yapan patojenler için bir engel teşkil etmektedir. • Epidermis hücrelerinin dış duvar kalınlığı ve sağlamlığı da yine direk giriş yapan patojenlerin girişini zorlaştırır. • Yaprak veya meyve yüzeyinin mum tabakası ile kaplı olması patojen sporlarının çimlenmesi için her zaman uygun ortamı yaratan suyun yaprak yüzeyinde tutunmasını engeller dolayısıyla burada patojen sporlarının birikimi ve çimlenmesi engellenir. • Yaprakta yoğun şekilde tüylerin bulunması da aynı şekilde işlev yapmaktadır. • Hastalık etmenlerinin giriş kapılarından biri olan stomaların kapalı veya açık kalma süreleri ve stoma açıklıklarının büyüklüğü penetrasyonu etkilemektedir. Eğer hastalık etmenlerinin penetrasyonu için uygun olan saatlerde stomalar kapalı ise hastalık başlatılamaz. Stoma açıklığı küçük olduğu takdirde büyük sporlu funguslar veya büyük hücre yapısına sahip bakteriler giriş yapamazlar. Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Hücreler arası gelişim gösteren funguslar haustorium oluşturarak konukçu hücrelerden ihtiyaç duydukları gıdaları sağlarlar. Parazitik yüksek bitkiler de konukçularına doğrudan giriş yaptıktan sonra haustorium oluşturarak besinlerini temin ederler.

Yanıt Açıklaması: Sadece canlı organizmalar üzerinde yaşayabilen ve çoğalabilen bir organizmayı ifade eder.

Yanıt Açıklaması: İnokulasyon, patojen ile konukçu bitkinin temasa gelmesi olayıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fitopatoloji XVII. yüzyılda Botaniğin bir kolu olarak “Patoloji” adıyla Avrupa’da ortaya çıkmış, sonradan “Fitopatoloji” şekline dönüşmüştür.

Yanıt Açıklaması: Bitki gelişimini düzenleyen ve doğal olarak bitkide bulunan maddelere büyüme düzenleyicileri denilmektedir. Bunların en önemlileri oksinler (auxin), gibberellinler, sitokininler, etilen ve absisik asittir.Doğru cevap D’ dir.

Yanıt Açıklaması: Azot yağ asitleri ile birleşerek amino asitleri oluşturur, koyu yeşil renkli ve canlı vejetatif gelişmeyi sağlar, bunların yanı sıra çiçek ve tomurcuk oluşumunu ve meyve özelliklerini etkiler. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Parazit bitkiler hastalığa neden olan biotik etkenlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Absisik Asit Bitkiler tarafından üretilmektedir. Bitkilerde dormansiye neden olur, büyüme ve tohum çimlenmesini engeller. Stomaların kapanmasını teşvik eder. Fungus sporlarının çimlenmesini de teşvik edici rol oynar.