Tarla Bitkileri 2

Yanıt Açıklaması: Çizelge 1.3 Endüstri Bitkileri Ekim Alanları Dağılımı

Yanıt Açıklaması: Yeşil sarı olum; bu devrede bitki saplarında aşağıdan yukarı doğru bir sararma başlar. Alt yapraklar dökülmüştür. Sarı bir renk almaya başlamış kapsüller içinde tohumlar meydana gelmiştir. Tohumlar çimlenme yeteneğini kazanmış fakat yağ nispeti oldukça düşüktür. Yeşil sarı olum devresinde lif verimi ve randımanı yüksektir. Keten genellikle lifi için bu devrede hasat edilir.

Yanıt Açıklaması: Pancar çiçekleri döllendikten sonra meyveler (tohum) teşekkül eder. Pancar tohum topaklarına glomerul denir. C¸ok rüşeymli pancarlardan poligerm, tek rüşeymli pancarlardan monogerm tohum elde edilir. Pancar kökgövdesinde baş en dış yaprakların oturduğu yere kadar olan kısımdan ibarettir. Pancar başına epikotil denir. Perigon, çanak ve taç yaprakların birleşik halidir.

Yanıt Açıklaması: S¸ark ve Türk tipi kalite tütünü, nikotin oranı düşük, azotlu ve proteinli maddeleri az, küçük kıtalı, sarı, kokusu, tadı ve aroması hoş oryantal tütündür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bugün artık hemen her cins, hatta tür özel geliştirilmiş ekim makinası ile ekilmektedir. Endüstri bitkileri ekiminde hem sıra arası, hem de sıra üzeri mesafe ile ekim derinliği çok önemlidir. Bunlar çapa bitkisi olduğu için çapalama ve yabancı ot mücadelesi de büyük ölçüde makinalarla yapıldığından sıra araları geniş tutulmaktadır. Günümüzde vegetatif tohumlukları, tütün ve hatta daha başka ilaçlık ve baharatlık bitkilerin fidelerini sıraya ve ocaklara dikebilen makinalar yapılmıştır. Yetişme dönemini kısaltmak ve çok küçük tohumları mibzerle ekmek pekiyi netice vermiyeceği için, bazı ürünlerin önce özel yastıklarda fideleri geliştirilmekte ve sonrada fideleme işlemi yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yabancı otlar, hastalık ve zararlılarla mücadele çok önemlidir. Yabancı ot sa- vaşında, ot öldürücülere en son başvurmak gerekir. Bunun için çapa ve boğaz doldurma sırasında dikkat edilerek fiziki olarak yabancı otlar bertaraf edilir. Elle yolma, yabancı ota mukavim, tarlayı hızlı kapatan çeşit seçimi tercih edilir. C¸ok mecbur kalınırsa lokal ve kontrollü herbisit uygulamaları yapılabilir. "Herbisit" yabancı ot öldürücü ilaca verilen addır. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Pamuk liflerin ortası boştur. Bu boşluğa lümen denir.

Yanıt Açıklaması: En büyük şeker üreticisi olan ülke Hindistan'dır (bknz. Çizelge 3.3). Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yastıklara tohum ince kum veya külle karıştırılarak bir şişe içine konularak ekilir. Ya da sağlam ve ıslak bir kınnap tütün tohumlarına bulaştırılır, fidelikte kınnap iki ucundan tutularak gerilir ve bırakılır. İpe yapışan tohumlar toprağa düşer. Fidelikteki sıralar arası 3-5 cm olur. Ekilen tohumların üzerine 5 mm kalınlığında keçi veya koyun gübresi konur ve bastırılır. Buna kapak atma denir. Fideler bir ayarda büyümez, bazıları daha uzun olur, bunlar sökülür. Böylece fideler arasında eşitlik sağlanır, bu işleme kılavuz atma denir. Fidelik ekimden önce sulanır,toprak oturur. Tohumlar çimlenip kökçük ve filiz meydana getirerek fide olurlar. Kısa tıknaz, işaret parmağına dolandığında kırılmayan sağlıklı fidelere pişkin; uzun, hafif yeşil-sarı ve parmağa dolandığında kırılanlara cıvgın fide denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tohumlar böbrek şekilli olup, son derece küçüktür. Renk kahverengiden siyaha kadar değişir. Tohumunda % 10-15 su ve % 40-45 yağ bulunur. Geri kalanı da karbonhidrat ve proteinlerden ibarettir. Tütünün kökleri kazık şeklinde olup sağlam bir yapıya sahiptir. Sapları yuvarlak, boyu 50 - 250 cm arasında değişir. Türkiye’de yetiştirilen sigaralık tütün çeşitleri 80-120 cm’dir. Sapın içi özle dolu, üzeri çok ince ve kısa tüylerle kap­lıdır. Kültürü yapılan tütünler otsu yapıda olmakla birlikte, ileri dönemlerde odun­laşma ve sertleşmeler olur.

Yanıt Açıklaması: Zenep, tütün yaprak ayasını (yüzeyi) bitkinin gövdesine birleştiren kısım, sap’tır.

Yanıt Açıklaması: İşlenen arazilerde yetiştirilen tarla bitkileri; tahıllar ve yemeklik baklagiller, endüstri bitkileri ve yem bitkileri olmak üzere üç ana grupta toplanırlar.

Yanıt Açıklaması: Yerfıstığı yetiştiren ülkelerin başında Hindistan ve C¸in, Nijerya, Sudan ve Tanzanya ön sıraları almaktadır. Bunları Myanmar ve Senegal izlemektedir. Asya ülkeleri ekimin yaklaşık % 11’ini, üretimin ise % 46’sını karşılamakta, bunu Afrika ülkeleri sırasıyla % 20 ve % 11.5 olarak takip etmektedir. Verimde ise ilk sıralarda ABD ve Türkiye gelmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de en fazla pamuk Güneydoğu Anadolu, Ege ve Akdeniz Bölgelerinde yetiştirilmektedir. Ekiliş alanı ve lif üretimi bakımından Şanlıurfa ilk sırada, onu Aydın, Hatay, Diyarbakır, Adana ve İzmir izlemektedir. En yüksek lif verimi 596 kg/da ile Manisa ilinden elde edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Halk arasında yüksükotu olarak bilinen digitalis türleri, gösterişli ve güzel çiçeklere sahip olduğu için park ve bahçelerde süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Digitalis’ten elde edilen digitalin bir heterozittir ve kalp atışlarını yavaşlatıcı, kasılmalarını düzeltici ve kuvvetlendirici etki yapmaktadır. Digitalin, henüz yapay olarak yapılabilmiş değildir. Digitalinin etkili maddesi digitoksit’tir. Bu madde yüksükotu yapraklarında %1-3 oranında bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’ye, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Romanya ve Bulgaristan göçmenleri getirmiştir. Önce Trakya’da yetiştirilmiş, sonra Anadolu’ya geçmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Alkaloid: Bitkilerin bünyesinde teşekkül eden uyarıcı ve çoğu kez ilâç olarak kullanılan zehirli maddelerdir.

Yanıt Açıklaması: Pamuk liflerinin uzunlukları kalınlıklarının en az 100 katıdır.

Yanıt Açıklaması: Anason ve şerbetçiotu içki sanayinin (rakı ve bira) ham mad­deleridir. Bunlar rakı ve biranın belli bir tat ve aroma kazanması, dayanıklılığının artırılması, teşhislerinin yapılabilmesi, kendilerine has koku kazanabilmeleri ve ayrıca vitaminlerce zenginleştirilmeleri için kullanılmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Solanin: patatesin kabuğunda bulunan, onu acılaştıran zehirli madde, alkaloid.