Ekoloji ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Su erozyonu taşıdığı toprak parçacıkları nedeniyle su kirliliğine de neden olmaktadır. Su erozyonu ile kaybolan toprağın yeniden kazanılması mümkün değildir. Rüzgar erozyonu ile mücadelede başarı sağlanmasına rağmen, su erozyonu ile mücadele çalışmalarında henüz yeterli mesafe alınamamıştır.

Yanıt Açıklaması: Neritik alan; 0-200 metre arası tür açısından en zengin bölgedir. Akarsularla beslenmesi, güneş ışığı, oksijen ve diğer birçok çözünmüş maddenin fazla olması canlı sayısını artırmaktadır. Deniz canlılarının %90’I bu bölgede yaşamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Higroskopik su, kuru toprakta kalan ve toprak havasında bulunan toprak suyu türüdür. Bitkiler çok kurak koşullar dışında bu sudan faydalanamazlar.

Yanıt Açıklaması: Herbivori: Hayvanların beslenmeleri için bitkilerin yaprak veya diğer kısımlarını yiyerek onlara zarar vermesi ancak bitkileri tamamen öldürmemeleri olayıdır.

Yanıt Açıklaması: Erozyon, sebeplerine göre başlıca beş sınıfa ayrılmaktadır: • Su erozyonu • Rüzgar erozyonu • Çığ erozyonu • Yerçekimi erozyonu • Buzul erozyonu

Yanıt Açıklaması: Sığ göller, bataklıklar, havuzlar veya herhangi bir sucul ortamda başlayan süksesyonun safhalarına hidroser adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çayır ve meraları bazı özelliklerine göre kolay bir şekilde ayırt etmek mümkündür: • Çayır bitkileri genellikle kök-sap ve sülük bulunmayan dik olarak gelişen bitkilerden meydana gelirken mera bitkileri kısa boylu, yumak şeklinde, kök-saplı ve sülüklü bitkilerden oluşmaktadır. • Çayırlar taban suyunun yüksek olduğu nemli alanlar, meralar ise taban suyunun derin olduğu kurak alanlardır. • Çayırlar düz, meralar ise engebeli alanlarda oluşmaktadır. • Çayırlar biçilmeye, meralar ise otlatmaya uygun alanlardır.

Yanıt Açıklaması: 1867’de Ernst Haeckel Yunanca oikos ve logy kelimelerinden oluşan Ekoloji terimini kullanmıştır. Haeckel, ekolojiyi hayvanların bulundukları çevre ile olan ilişkilerinin incelenmesi olarak ifade etmiştir. 1926 yılında Tansley ekolojiyi daha geniş anlamda ele almış, tüm organizmaların doğal yaşama alanlarının çevre koşullarındaki faaliyetlerini inceleyen bilim dalı olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Dışarıdan gelen suların toprak içerisine girmesi ve aşağı katmanlara doğru süzülmesini etkileyen faktörler vardır. Toprakların su içerikleri üzerinde; başlıca arazinin topoğrafik durumu, topraktaki bitki örtüsü, toprak tekstürü (bünyesi), toprak strüktürü (yapısı), topraktaki mevcut su miktarı, toprak sıcaklığı ve toprak organik maddesinin cins ve miktarı önemli etki yapar. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerde kök büyümesi sıcaklıktan doğrudan etkilenir. Optimum koşulların altında veya üstündeki sıcaklıklar kök büyümesini olumsuz etkiler. Şekil 3.4’de patates fidesi köklerinin sıcaklıkla değişimi gösterilmektedir. Bu şekle göre 20 °C kökler için optimum sıcaklık olup, 15-20 °C arası sıcaklıklar da uygundur.

Yanıt Açıklaması: Hava, su, toprak, yer altı kaynakları, güneş ışınları vb. cansız (abiyotik) çevre ile insan, bitki, hayvan ve mikroorganizmalardan oluşan canlı (biyotik) çevrenin yani insan katkısı olmayan doğal etkenlerden oluşmuş çevreye doğal çevre denir.

Yanıt Açıklaması: Rüzgârın fizyolojik etkileri; • Transpirasyonu artırarak bitkileri kurutur • Dalların eğilip bükülmesi ile hücreler arasında bulunan suyun dışarı atılmasını sağlar. • Toprakta bulunan suyu buharlaştırdığından bitki, kökleri vasıtasıyla su ihtiyacını karşılayamaz ve kurur. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bitkiler higroskopik su ve su buğusundan çöl ortamı gibi çok kurak ortamlar dışında faydalanamazlar.

Yanıt Açıklaması: En düşük çimlenme sıcaklığı çavdar için 1-2°C, pamuk için 14-16°C, arpa için 3-4°C, mısır için 10-11°C ve bezelye için 7-8°C dir. Buna göre sıralanan birkilerden en düşük çimlenme sıcaklığı en düşük olan bitki çavdardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Toprakta bulunan organik maddeler yapılarındaki değişikliğe bağlı olarak “humin olmayan maddeler” ve “humin maddeleri” olmak üzere ikiye ayrılır. Toprak organik maddesinin %10-30’unu oluşturan humin olmayan maddeler içerisinde proteinler, azotlu bileşikler, karbonhidratlar, organik asitler, yağlar vb. yer alırken; humin maddeler monosakkarit, peptit, fenol ve amino bileşikleri olarak sıralanabilir. Humin maddeler toprak organik maddesinin etkin kısmı olup ileri derecede değişime uğramış, koyu renkli, yapısı belli olmayan ve mikrobiyolojik ayrışmaya dirençli olan gruptur. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Atmosferde bulunan su buharının çeşitli faktörlerin etkisi altında yoğunlaşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne ulaşmasına yağış adı verilmektedir. Havada bulunan su buharı miktarına nem adı verilmektedir. Sıcaklık ve basınç farklılıklarından oluşan yüksek basınç alanından alçak basınç alanına geçen hava hareketine rüzgâr denir. Canlıların büyüme ve gelişmesi üzerinde etkin olan bir diğer abiyotik faktör sıcaklıktır. Güneşten elektromanyetik dalgalar halinde yeryüzüne ulaşan ışık demetine radyasyon denir. Radyasyonun canlılar üzerindeki etkisi rem birimi ile ifade edilir. Güneş ışınları, ekolojik rolleri ve sahip oldukları dalga boyu açısından morötesi (ultraviole) ışınlar, görünen ışınlar ve kızılötesi (infraruj) ışınlar olarak üç grupta değerlendirilir.

Yanıt Açıklaması: Çayır ve mera ekosistemlerinin belli başlı ögeleri şu şekilde sıralanabilir; • Abiyotik (cansız) maddeler; toprak, su, kaya, çevrede bulunan temel organik ve inorganik bileşikler, • Üreticiler, ototrof organizmalar; fotosentez yapan yeşil bitkiler, • Tüketiciler, heterotrof organizmalar; diğer canlılarla beslenenler, • Ayrıştırıcılar; genelde bakteri ve mantarlar olup ölü protoplazmik kompleks bileşikleri daha basitlerine parçalayanlar

Yanıt Açıklaması: Sinerjik etki; birlikte etki olarak bilinen iki etkenin beraberce olan etkisinin, her ikisinin tek başına etkisinin toplamından daha fazla olması demektir. Homeostasis; canlının vücudunda gerçekleşen her türlü değişikliğe karşı var olan dengenin korunmaya çalışılmasıdır. Bir canlının ya da populasyonun doğal yaşam alanı ise habitattır. Biyotop ise canlı varlıkların yaşamını devam ettirebilmesi için gerekli uygun çevre koşullarına sahip bölge veya ortam olarak ifade edilmektedir. Yapısal ve fonksiyonel özellikleri bakımından birbirine benzeyen, aynı fiziksel ve kimyasal etkenlere aynı şekilde yanıt veren, aynı kökenden oluşmuş ve birbirleriyle çiftleşerek döl verebilme yeteneğinde yeni nesiller oluşturabilen bireyler topluluğuna tür denir.

Yanıt Açıklaması: Toprak içi havasının oksijen miktarı azalıp karbondioksit miktarı arttığında bitkilerde aşağıda verilen bazı morfolojik değişmeler ortaya çıkar: • Kök hücre zarlarında incelme görülür, • Kök tüylerinin üremesi durur, • Köklerde dallanma azalır, • Kökteki kuru madde ağırlığı azalır, • Kökler derinlere doğru gidemez ve • Bitkilerin yaprak gibi toprak üstü yüzeyleri ve sayıları azalır.

Yanıt Açıklaması: Ekolojinin amaca göre sınıflandırma bölümleri birey ekolojisi, ekosistem ekolojisi, popülasyon ekolojisi ve uygulamalı ekolojidir. Karasal ekoloji ise yaşam ortamına göre sınıflandırma bölümlerinden biridir. Doğru cevap E'dir.