Ekoloji ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Canlıların yaşamlarını sürdükleri, yaşamları boyunca etkisini bulunan süreçler, enerjiler ve maddesel varlıkların tümüne çevre denir. Canlı varlıklar organik ya da inorganik maddelerinden meydana gelmiş belli bir alan içerisinde yaşantılarını devam ettirirler ve bu alanda birtakım etmenlerle sürekli iletişim içerisindedirler. Bu alana ortam denir. Hava, su, toprak, yer altı kaynakları, güneş ışınları vb. cansız (abiyotik) çevre ile insan, bitki, hayvan ve mikroorganizmalardan oluşan canlı (biyotik) çevrenin yani insan katkısı olmayan doğal etkenlerden oluşmuş çevreye doğal çevre denir. Bir canlının ya da populasyonun doğal yaşam alanı ise habitattır. Doğal çevrenin insanların istekleri doğrultusuyla değişikliğe uğratılmış haline yapay çevre denir.

Yanıt Açıklaması: 1990’lı yıllarda organik ürünlerin ticari olarak tüm dünyada önem kazanması ile birlikte, üretimden pazarlamaya kadar organik tarım faaliyetlerinin tüm aşamalarını düzenleyen ulusal bir mevzuata gereksinim doğmuştur. Bu doğrultuda 1994 yılında “Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmelik” yürürlüğe konmuştur. Bu Yönetmelik ile ilk kez ülkemizde organik tarım faaliyetleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın denetiminde ve belirlenen kurallar çerçevesinde yürütülmeye başlanmıştır. Sonraki yıllarda sektörde yaşanan gelişmeler ile birlikte AB mevzuatındaki değişimlere uyum sağlamak üzere bahse konu Yönetmelik’te değişikliğe gidilerek 2002 yılında “Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik” yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Atmosferde biriken kükürt ve azotlu bileşenler yağışla yeryüzüne düştüğünde toprağın pH seviyesini arttırmaz aksine düşürür. Düşük pH değerlerinde topraktaki Ca, Mg, K gibi elementler yıkanarak topraktan uzaklaşır ve besin element dengesini etkiler. Bu durum tarımsal üretimin düşüşüne neden olur.

Yanıt Açıklaması: İç Anadolu Bölgesi alan açısından Türkiye’nin 2. geniş bölgesidir. Konumu ile bölge bir çukur çanak şeklindedir. Nüfusu Marmara bölgesinden sonra en fazla olan bölgedir. İklimi karasal iklim olup, doğal şorası bozkırdır. Su ve toprak erozyonlarının etkisi tarımsal faaliyetleri son derece olumsuz etkilemektedir. İç Anadolu Bölgesi toplam 15 bin 659 ton ekolojik ürün üretimi ile son sırada yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tüm su kütlesinin sadece % 0.001’i atmosferdedir. Küresel su döngüsünde bu kadar az miktardaki su, çökelme yoluyla yeryüzü sularınn oluşması- nı sağlamaktadır. Su, katı, sıvı ve gaz fazlarında yerkürede farklı yerlerde bulunmaktadır (buzullarda, yüzey ve yeraltı sularında, havada). O¨te yandan yerkürede mevcut olan suyun % 99’u varolan doğal formuyla insan kullanımına uygun değildir. Dolayısıyla insanlar, bitkiler ve hayvanların kullanımı için yarıştıkları su miktarı toplamın sadece %1’idir. İnsan nüfusu ve endüstriyelleşmenin artması su kullanımını da arttırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hidro enerji en az CO 2 emisyonuna neden olan enerji kaynağıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Nutrientler en önemli ötrafikasyon (oksijen tüketen alg gibi organizmaların ortamda çoğalması) kaynağıdır.

Yanıt Açıklaması: Ozon güneşten gelen zararlı ışınları tutma kapasitesine sahip olduğundan, üst atmosferde derişiminin azalması zararlı ışınların yeryüzüne daha fazla ulaşması anlamına gelir. Yeryüzüne ulaşan ve zararlı ışın olarak adlandırılan ultraviyole ışınları (UV) canlı hayatına zararı olan ışınlardır. Bu nedenle troposferdeki ozon “kötü ozon” olarak nitelendirilirken, stratosferdeki ozon “iyi ozon” olarak nitelendirilir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bitki ekologları ve fauna uzmanları tarafından hazırlanan ekosistem değerlendirme raporlarında; canlı türleri için alternatif yaşam alanlarının bulunup bulunmadığı, yeni yaşam alanlarına türlerin adaptasyon durumları, ekolojik restorasyon önerileri, türlerin ve habitatların izleme planları, faaliyet alanı yakınlarındaki koruma alanları, önemli sulak alanlar, hassas alanlar ve bunların mesafeleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: ÇED raporunda bulunması gereken ana başlıklar şu şekildedir: Proje konusu, tanımı ve amacı Proje için seçilen alanın detaylı bilgileri, alanın ve etki alanının çevresel özellikleri Projede kullanılan üretim yöntemleri ve projenin kapasitesi Projenin teknoloji alternatifleri Sosyal ve ekonomik yönden önemi ve gerekliliği Projeye ilişkin ulusal-uluslararası standartlar ve yasal durumlar Projenin yaratabileceği çevre sorunları ve alınacak tedbirler.

Yanıt Açıklaması: Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması (Bükreş) Sözleşmesi: 1994 yılında yürürlüğe giren sözleşmeye Türkiye aynı yıl taraf olmuştur. Karadeniz’in canlı kaynaklarının korunması, kirliliğin önlenmesi ve kontrol edilmesi, deniz ve kıyı ekosistemlerinin iyileştirilmesi, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler tarafından korunması sözleşmenin ana amaçlarını oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda yer alan sözleşmelerin de içinde bulunduğu toplam 13 sözleşme ÇED ile ilgili sözleşmelerdir.

Yanıt Açıklaması: Nispi nem doğrudan bitkinin su ilişkilerini, dolaylı olarak ise yaprak büyümesini, fotosentezi, toz- laşmayı, hastalıkların oluşumunu ve sonuç olarak da ekonomik verimi etkiler. Nispi nem düşük olduğunda terleme artar (transpirasyon). Nispin nemin düşük olması sürekli hale gelirse topraktan alınan su, yapraklardan terleme ile olan su kaybını karşılayamaz hale geleceğinden bitki terlemesini azaltmaya çalışır. Bunun için de stomalarını kapatır. Stomanın kısmi ya da tam kapanması ile gaz alışverişi (CO2) engellenir.

Yanıt Açıklaması: Çevre sorunlarının çözümü için atılacak adımlardan biri yenilenemez enerji kaynakları yerine güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelinmesidir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Su ve atık su arıtım süreçleri üç ana başlık altında sınıflandırılabilir: Fiziksel ve kimyasal arıtma süreçleri, biyolojik arıtma süreçleri, ileri arıtım yöntemleri.

Yanıt Açıklaması: Toprak strüktürü toprak tabakasındaki yapısal düzeni göstermekte olup bir toprak tabakasındaki ağırlıklı olarak bulunan belirli bir partikül grubunu ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Sera gazlarından Karbondioksitin (CO2) iklim değişikliğine katkı oranı %50-60’dır.

Yanıt Açıklaması: 1997’de yapılan taraflar toplantısında Kyoto Protokolü imzalanmış ve sera gazları ile salınım kaynakları listelenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Toprak, yenilenmesi oldukça zor bir kaynaktır, üretimin temelini oluşturur. Toprak olmaksızın birçok maddenin üretilmesi mümkün değildir. İnsan yaşamını destekleyen ve ona hayat veren en büyük ekosistem ortamıdır. Tarımsal üretimin kapasitesini belirleyen önemli bir kaynaktır. Teknolojik nedenlerle giderek artan, birçok farklı türde ve çeşitli derişimlerde kirlilik yaratan maddeler için bir filtre görevini görür. Toprak; CO2 metan ve N2O ile ilgili biyokimyasal dönüşümde önemli rol oynar. Yeryüzündeki hidrolojik döngüde, bağlantı ve tampon sisteminde önemli bir konumdadır. Isı değişimi ve ışığı yansıtma özelliğine sahiptir. Kalıcı koruyucu özelliklere sahiptir. Geçmişte yaşanan iklim değişikliği gibi ve in- san yaşayışları hakkında bilgi veren bir arşiv niteliği taşır. Ekosistem analizinde konu olan, büyük küresel değişim modelleriyle ilişkili, yeni modellerin gelişmesinde yardımcı olan en büyük varlıktır. Verimli toprak çeşitli medeniyetlere temel teşkil eder.

Yanıt Açıklaması: Hayvanat bahçeleri 2873 no’lu yasanın kapsamında yer almamaktadır.