Ekoloji ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Karasal yüzeylerin yaklaşık %30’luk bölümü orman ekosistemleridir. Ekosistemler arasında en verimli ekosistem olup yılda hektar başına 13 ton inorganik madde oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğanın çevresel kirliliği belli bir ölçüde temizleyebilme kabiliyeti vardır. Doğal süreçlerle canlılar için zararlı doğal çevresel olaylar gerçekleşse bile, bunlar tüm canlıların yaşamını tehdit edecek ölçüye ulaşmamıştır. Fakat insan nüfusunun artışı ve endüstrileşme ile birlikte doğanın kendi kendini temizleyebilme kabiliyetini aşacak düzeyde kirliliğe maruz kalmaya başlamıştır. Doğal kaynakların tükenmesi ve sınır ötesi çevre sorunları ise küresel çevre sorunlarının nedenleri değil sonuçları arasında gösterilebilir. Bu bağlamda doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda yer alan sözleşmelerin de içinde bulunduğu toplam 13 sözleşme ÇED ile ilgili sözleşmelerdir.

Yanıt Açıklaması: 1972 – Paris Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi

Yanıt Açıklaması: Organik tarım; hayvansal ve bitkisel üretimi bir bütün olarak tasarlayan, toprağın yapısını bozmayan bir anlayışla verimliliği artıran, hayvan refahını esas alan, işletme içerisinden sağlanan girdileri kullanmayı hedefleyen en son bilgi ve teknolojiden yararlanarak tohumdan toprağa, girdiden işlemeye kadar belirli kurallar dahilinde denetim ve belgelendirmeyi gerektiren bir üretim sistemidir. Organik tarım; sürdürülebilir bir ekosistem, tüm canlılar için hakkaniyet, sosyal adalet ve beşeri ilişkiler anlayışı ile birlikte aynı zamanda bir yaşam biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Ozon Tabakasının Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi, kısaca Viyana Sözleşmesi olarak bilinen sözleşme 1985 yılında imzalanmış ve 1988 yılında yürürlüğe girmiştir. Uluslararası düzeyde ozon tabakası üzerinde oluşan tahribatın önlenmesini amaçlayan sözleşmeye Türkiye 1991 yılında taraf olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Canlı varlıklar organik ya da inorganik maddelerinden meydana gelmiş belli bir alan içerisinde yaşantılarını devam ettirirler ve bu alanda birtakım etmenlerle sürekli iletişim içerisindedirler. Bu alana ortam denir. Canlıların yaşamlarını sürdükleri, yaşamları boyunca etkisini bulunan süreçler, enerjiler ve maddesel varlıkların tümüne ise çevre denir.

Yanıt Açıklaması: Sinerjik Etki: Birlikte etki. İki veya daha fazla etkenin beraberce olan etkisinin, her birinin tek başına etkisinin toplamından daha fazla olmasıdır koruma ve inceleme amacı ile denetim altına alındığı alanlara “doğa koruma alanı” denilmektedir Biyosfer Rezervi: Uluslararası öneme sahip ve UNESCO’nun İnsan ve Biyosfer (MaB=Man and Biosphere) Programı içerisinde yer alan karasal ve/veya kıyı ekosistemlerine sahip yerlerdir

Yanıt Açıklaması: Asit yağmurlarının uluslararası bir sorun olarak ilk ortaya çıkışı 1960’lı yıllara denk gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: pH toprakların önemli bir özelliği olup bitki büyümesi ve gelişmesinde önem arz etmektedir. Kök gelişmesi genelde hafif asidik topraklarda, pH 5,5 – 6,5 arasında daha iyidir. Yüksek pH dereceleri kök büyümesini engeller. Toprak pH’ı besin elementlerinin bitki tarafından alınabilmesi açısından önemlidir. Mikroelementlerden olan Fe, Mn, Zn, Cu ve Co asidik topraklarda daha çok çözündükleri için bitkiler tarafından daha kolay alınabilirler. Bor ve molibdenin içlerinde bulunduğu makroelementler ise daha nötr koşullar olan pH 6,5-7,5 arasında daha yarayışlıdırlar. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Su, yaklaşık %70 oranında tarımsal amaçla kaynaklarından çekilmektedir. Dolayısıyla tarımsal aktiviteler en önemli su kullanımına neden olan aktivitelerdir. Endüstri amaçlı kaynaklardan çekilen su ise dünya genelinde %25 oranındadır. Güç santrallerinde soğutma amaçlı su kullanımı en büyük endüstriyel su kullanımı kalemini oluşturmaktadır. Evsel amaçlı su kullanımı ise geri kalan kısmı oluşturmaktadır. Evsel kullanım; içme, pişirme ve yıkama amaçlıdır.Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Meyilli, yüksek erozyona hassasiyeti, aşırı ıslak, sığ toprak, fazla kumlu veya çakıllı, düşük su tutma kapasitesi ve verimliliğin az olması üçüncü sınıf araziye ait özelliklerdir. Bu arazilerde uygun ekim nöbeti ve tarım teknikleri uygulanmak gibi tedbirlerle toprak işlemeli tarım yapılabilir.

Yanıt Açıklaması: Dünya mirası olarak kabul edilen bazı örnekler Tablo 8.1’de görülmektedir. Ülke Adı-- Dünya Mirası Ekvador-- Galapagos Adaları Avustralya-- Büyük Set Resifi Çin-- Çin Seddi Nepal-- Katmandu Vadisi Hindistan-- Tac Mahal Kazakistan-- Hoca Ahmet Yesevi Türbesi Malezya-- Kinebalu Milli Parkı Amerika-- Büyük Kanyon Milli Parkı

Yanıt Açıklaması: Çevre yönetiminin alt unsurları planlama, eşgüdüm, haberleşme, denetim, yürütme işlevleridir. Planlama, kaynakların en iyi kullanış biçiminin önceden saptanması; eşgüdüm, amacın gerçekleşmesi için unsurların değişim bölümünde görev alan unsurların uyum içinde çalışması için gerekli önlemlerin alınması; haberleşme, amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda ilgili görevliler ve sorumlular arasında yatay ve dikey bilgi aktarımının gerçekleştirilmesi; denetim, planlama ile yürütme arasındaki benzerliğin saptanması ve yürütme ise planlanan doğrultuda çalışmaların yapılması anlamını taşımaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı kirleticilerin hava, su ve toprakta düşük miktarlarda olsalar bile, besin zincirindeki tüketicilerde giderek artan derişimlerde bulunması durumuna biyolojik birim adı verilir.

Yanıt Açıklaması: I, III, IV numaralı olanlar çevre yönetiminin alt unsurlarındandır. Diğer maddeler değildir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Nükleer enerji gibi kaynaklarda oldukça maliyetli ve çevre ve insan üzerindeki etkilerinin geri dönülemez düzeyde olması nedeniyle alternatif enerji kaynaklarına yönelim artmıştır. Güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, biomas enerji, hidro enerji ve jeotermal enerji alternatif enerjiler içerisinde yer alır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir sıcaklık derecesinde 1 m3 havada bulunan su buharı miktarının, aynı sıcaklık derecesinde 1 m3 havayı doygun hale getiren su buharı miktarına nispi nem denir. Bitkilerin gündüz (ışık) ve gece (karanlık) uzunluğuna göre büyüme ve gelişme gibi fizyolojik olaylarında verdikleri tepkiye fotoperiyodizm denir. Asimilasyon özümlemedir. kışlık bitkilerin çiçeklenme aşamasına geçebilmek için gelişmelerinin ilk devrelerinde belirli bir süre yüksek, belirli bir süre düşük sıcaklık istemelerine vernalizasyon denir. Görünür hava nemine sis denir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Çevre Programının (UNEP) Kalıcı Organik Kirleticilere ilişkin Stockholm Sözleşmesi, 2004 tarihinde yürürlüğe giren küresel nitelikli bir anlaşmadır. KOK’lar, kullanıldıkları bölgelerde buharlaşan ve atmosferde uzun mesafeler boyunca taşınabilen yarı uçucu kimyasal maddelerdir.

Yanıt Açıklaması: ÇED çalışmalarına konu olan yerin ilgili olduğu özel ve genel tüm kanunlar ÇED çalışmalarında göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak Milli Eğitim Temel Kanunu ÇED çalışmaları kapsamı dışında bulunduğu için ÇED çalışmalarını ilgilendiren kanunlar arasında yer almaz.