Ekoloji ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Dünya ekosisteminde atmosfer hava küreyi, biyosfer canlı küreyi, litosfer toprak küreyi ve hidrosfer su küreyi ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: ÇED çalışmalarında biyologların, sistematikçilerin ve ekonomistlerin bir arada işbirliği içinde çalışmalarını gerçekleştirmesi disiplinlerarası bir çalışma prensibinin olduğunu göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki yargıların hepsi çevre ve canlı sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri arasında yer alır. Bunlar dışında yazların daha sıcak olması, Kışın nem oranının artması, Denizlerin ekolojik dengelerinin bozulması, fitoplankton gibi türlerin zarar görmesi, Okyanusların su seviyesinin yükselmesi ve kasırgaların daha sık ve şiddetli görülmesi, Kuraklıklar ve su taşkınlarının yaygınlaşması da yine bu etkiler arasında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Sera etkisi: En basit ifadeyle yeryüzünden uzaya giden infrared radyasyonunun bazı gazlar tarafından absorlanması nedeniyle oluşan ısınmadır. Bu gazlar; CO2, metan, su buharı, CFCs, ozondur. Bu gazlardan en önemlisi son yıllarda insan aktiviteleri sonucu atmosferdeki derişimi hızla artan CO2’dir. Bu sebeple yıllık küresel ortalama sıcaklıklar artmakta ve bu da iklimi etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Hava kirliliği: Atmosferde toz, gaz, duman, koku, buhar şeklinde bulunabilecek olan kirleticilerin insan ve diğer canlılar ile eşyaya zarar verici miktarlara yükselmesidir.

Yanıt Açıklaması: Evsel Atıklar, mutfak ve yemek artıkları, kâğıt, ambalaj malzemeleri gibi organik kökenli atıklar olabilmektedir. Ayrıca kül cüruf, cam, metal gibi inorganik kökenli atıkları da ihtiva edebilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Biçenekler; ilkbahar mevsiminde otlatmadan sonra tekrar büyüyerek biçilen çayırlardır.

Yanıt Açıklaması: Sanayi, iletişim ve ulaşım teknolojisindeki gelişmeler dünyadaki toplumların siyasi ekonomik ve kültürel yönlerden birbiri ile yakın ilişkide bulunmasını gerektirmiştir ve bunun sonucunda toplumların birbirlerinden etkilenir hale gelmelerini sağlamıştır. Bu kapsamda küresel anlamda yaşanan sanayi devrimi ile beraber çevre sorunlarında da artış meydana gelmiştir. Küresel çevre sorunları; • Nüfus artışının neden olduğu sorunlar, • Küresel iklim değişikliği, • Biyolojik çeşitliliğe yönelik tehditler, • Asit yağmurları, • Atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi, • Radyoaktivite ve radyoaktif kirlilik şeklinde sıralanabilir. Bu kapsamda doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hava kirliliğinin kontrol tekniklerinin seçiminde rol oynayan parametreler şunlardır: kirletici kaynağın sabit ya da hareketli oluşu, kaynaktan atılan kirletici miktarı, kirleticinin hangi fazda olduğu (katı, sıvı, gaz), fiziksel ve kimyasal özellikleri, kirleticinin içinde bulunduğu ortamdaki diğer maddelerin türü ve şeklidir.

Yanıt Açıklaması: Asit yağmurlarının etkilerinin önlenmesine yönelik önlemler şöyle sıralanabilir: Araçların periyodik bakımları aksatılmadan yapılması ile oluşan emisyon miktarları azaltılabilir. Tarım bitkilerinde hava kirliliğe dayanıklı türlerin ekilmesi ile ürün verimi azalma etkileri minimize edilebilir. Kışın yaprağını döken bitkiler ekilerek asit yağmurlarının doğrudan toprağı etkilemesinin bir nebze olsun önüne geçilebilir. Kentlerin yerleşim koşullarında hava kirliliği etkileri göz önüne alınarak hava koridorlarının oluşturulduğu şekilde bir yapılaşmaya gidilmesi gereklidir. Yakıtlardaki kükürt oranlarında mümkün olduğunca azaltım sağlanmalı ve alternatif yakıt tercihleri yapılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Küresel çevre problemlerini: Nüfus artışının neden olduğu sorunlar, Küresel iklim değişikliği, Biyolojik çeşitliliğe yönelik tehditler, Asit yağmurları, Atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi, •Radyoaktivite ve radyoaktif kirlilik şeklinde sıralayabiliriz.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerin toprak üstü organlarının sıcaklığı havanın sıcaklığına bağlıdır. Özellikle kış aylarında hava sıcaklığının düşmesi ile bitkinin gövde sıcaklığı da düşer. Bu düşüşün bir sonucu olarak özellikle de ağaç gövdelerinde büzülmeler görülür. Ani sıcaklık düşülerinde bu büzülmeler kabuklarda yarıklar şeklinde kendini gösterir. Don olaylarının yaşandığı günlerde ise toprak üzerinde de bir don tabakası oluşur. Bu tabaka toprak içindeki suyu yukarı doğru çeker. Su ile beraber bitki kökleri de çekilir. Bu durum devam edip bitki kökleri 8-10 cm kadar toprak dışına çıktığında bitkiler ölür. Çoğu zaman da yukarı çekilirken bitki kökleri kopar ve bitkinin ölümüne neden olur. Buna “don kesmesi” adı verilir. Don kesmesini önlemek için tarlalarda su birikintilerini önlemek gerekir.

Yanıt Açıklaması: Toprak-bitki ilişkisinde bitki köklerinin dört önemli görevi vardır: Bitkileri toprağa bağlamak, Topraktan su ve mineral maddeleri almak, Su ve mineral maddelerin alındıkları yerden gövde ve yapraklara kadar taşınmasını saglamak Bitki hormonları ile diğer organik bileşikleri sentezlemek.

Yanıt Açıklaması: Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) kavramı entegre doğal kaynak yönetim ve uygulamalarının yetersiz kaldığı günümüz dünyasında giderek artan çevre sorunları, yaşanılabilir sağlıklı ortamların azalması, ekosistemlerin korunması ihtiyacı, yerelden başlayarak küresel etkiler gösteren kirleticilerin artması ve her alanda sürdürülebilirlik kavramı birlikte gelecek kuşaklara nasıl bir dünya bırakılacak kaygısı ile ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Denizler ele alındığında biyoçeşitlilik açısından Avrupa’nın en zengin denizi ‘Akdeniz’ dir.

Yanıt Açıklaması: Nispi nem, belirli bir sıcaklık derecesinde 1 m3 havada bulunan su buharı miktarının, aynı sıcaklık derecesinde 1 m3 havayı doygun hale getiren su buharı miktarına nispi nem denilir ve % ile gösterilir. Yüksek nispi nem terlemeyi azaltır, bitkilerin ısı yükünü artırır, stomal kapanmaya neden olur ve karbondioksit alınımını azaltır. Yüksek nispi nem ayrıca meyve kabuklarının incelmesine, meyvelerin sulu ve yumuşak, sebzelerin ise gevrek ve iri olmasına neden olur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İmar Kanunu: Yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Birçok su kalitesi parametresi olmakla birlikte aşağıda listelenen parametreler önemli su kal­esi ölçütleridir: Akarsularda, göllerde ve diğer su ortamlarında su kalitesinin ana belirleyicisi “çözünmüş oksijen”dir. Su ortamlarına yapılan çeşitli deşarjların kirlilik potansiyelini belirten ana parametre “oksijen ihtiyacı” özellikle de “biyokimyasal oksijen ihtiyacı”dır. “Askıda katı madde”, doğal sularda göze hoş görünmez ve çözünmüş katıları da içeren toplam katıların bir kısmı sucul yasama ve bu suyu içen insanlara önemli ölçüde zarar verebilir. Akarsu ve göllerde “azot” önemli bir su kalitesi ölçütüdür. İnsan sağlığı açısından oldukça önemli olan “bulaşıcı bakteri­ ve virüsler” diğer bir önemli su kalitesi parametresidir.