Türk Basın Tarihi

Yanıt Açıklaması: 1950’li yıllarda basında birtakım olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Teknolojik olarak ise basında kullanılan teknik araçların kalitesinin gün geçtikçe artması söz konusudur. A, B, D ve E seçenekleri de bu dönemde yaşanan olumlu gelişmeler olsalar da teknolojik bir gelişme kast edildiğinden sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1931 tarihli Matbuat Kanunu’nun “ülkenin genel politikasına aykırı yayımlarından dolayı gazete ve dergileri kapatmayı” hükme bağlayan ünlü 50. maddesi, savaş sonuna kadar basın özgürlüğünün önündeki en önemli engel olarak varlığını sürdürmüştür. 1945-1950 arasındaki çok partili dönemde, muhalefetin yükselişi, demokratikleşme ve özgürleşme, basın düzenlemeleri üzerindeki etkisini derhal göstermiştir. Örneğin, 1946 seçiminden hemen önce, muhalefetin de büyük desteğiyle, yukarıda sözü edilen 50. madde değiştirilerek hükümetin dilediği zaman gazete kapatmasının önüne geçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Vogue, en çok okunan kadın ve moda dergilerinden biridir. Doğru yanıt, E'dir.

Yanıt Açıklaması: 54. hükümetin başbakanı Necmettin Erbakan, 18 Haziran’da cumhurbaşkanına istifasını sunar. Cumhurbaşkanı, 55. hükümeti kurma görevini Anavatan Partisi Başkanı Mesut Yılmaz’a verir.

Yanıt Açıklaması: Kişilerin basın özgürlüğü cezaya tabi olunması gereken hususlardan değildir.

Yanıt Açıklaması: Nadir’in bu tasarrufu basında tekelleşme ve holdingleşme konusunu da yeniden tartışmaya açar.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D  seçeneği olacak. Sayfa 182’ de “BASININ SEKTÖREL YAPISI “ Konu başlığının “Basın sektöründe önemli bir gelişme 28 Haziran 1994’te gerçekleşir. Türk basının önemli gazetelerinden biri olan Hürriyet Holding’in yüzde 50 hissesi Doğan Şirketler Grubu sahibi Aydın Doğan tarafından satın alınır. Birkaç ay sonra da geri kalan hisselerin yüzde 20’sini satın alan Aydın Doğan, başta Hürriyet gazetesi olmak üzere diğer bütün yan yayınların da tek patronu olur. Bu uzun süreden beri başlayan ve basın sektörünün holdingleşmesi alanında yaşanan önemli bir değişimdir.” Şeklinde açıklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tarafsız

Yanıt Açıklaması: Vankulu Lügati

Yanıt Açıklaması: 1970’li yıllar siyasi belirsizlikler yanında, ekonomik çöküntünün de yaşandığı yıllar olur. Basına göre parlamentonun çalışamaz halde olduğu ve siyasilerin birbiriyle didişmesi yüzünden ülke kan kaybetmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Burhan Felek, 8 Ocak’ta başbakana bir telgraf çekerek durumun “vahim” olduğunu belirtir ve hükümetten yardımcı olmasını ister. Demirel hükümeti iki ay sonra yine ülke tarihinde görülmemiş bir “ekonomik önlemler paketi” açıklar. 24 Ocak Kararları diye tarihe geçen bu düzenlemeyle iğneden ipliğe her şey zamlanır. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Seçimlerin ertesi günü basına demeç veren Celal Bayar, seçim işlerine fesat karıştı­rıldığını ve seçime halkın iradesinin yansıtılmadığını söyler. Bu demeci yayınlayan Yeni Sabah ve Gerçek gazeteleri kapatılır. Söz konusu demeci yayımlayan Tanin gazetesine ise hiç dokunulmaz.

Yanıt Açıklaması: Medya holdinglerinin medya dışı alanlarda geniş yatırımları olduğunu, hatta asıl faaliyet sahalarının medya dışı sektörler olduğunu dikkate alarak, medya girişimlerinin ve yoğunlaşmalarının holdingler açısından önem ve nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz: • Medya sinerjisi ve ölçek ekonomileri prensiplerinden yararlanarak ulusal ve uluslararası piyasalarda etkin olmak; gelişen, büyüyen ve çeşitlenen bir alan olarak medya sektöründe var olmak. • Holdingin medya dışı sektörlerdeki girişim ve işlerini desteklemek ve sürdürmek amacıyla medyanın gücünden yararlanmak; kendi medyasından halkla ilişkiler, reklam ve pazarlama desteği almak. • Medya gücünü siyaset ve bürokrasi ile ilişkilerini düzenlemek amacıyla kullanıp kurumsal çıkarları korumak; siyasal çevrelerde itibar/nüfuz kazanmak yahut baskı unsuru olmak. • Kamuoyu oluşturmak ve kitleleri etkilemek/yönlendirmek yoluyla toplumsal denetim mekanizmaları kurmak. • Gerek ekonomik gerekse siyasal anlamda rekabet dışında kalmamak, rakipleri takip etmek veya aşmak için medya sektöründe yer almak (Pekman, 2005).

Yanıt Açıklaması: Temmuz 1950 tarihli Basın Kanunu, 1931 tarihli eski yasayı yürürlükten kaldırarak liberal bir yaklaşım getirir. Yeni Basın Kanunu’nun başlıca özellikleri şunlardır: • Gazete ve dergi çıkartmak için hükümetin izin ve ruhsat vermesine gerek kalmamıştır, bir bildiri vermek yeterlidir. • “Kötü şöhretli” kişilerin gazetecilik yapmasını yasaklayan yoruma açık eski hükümler kaldırılmıştır. • Basın davaları özel basın mahkemelerinde görülecek, böylece gazeteciler yıllar süren davalardan kurtulmuş olacaktır. • Cevap hakkı yeniden düzenlenmiş ve hakkın kullanılmasında basından yana tavır alınmıştır. • Ceza sorumluluğu gazete sahipleri yerine yazar ve yazı işleri müdürleri üzerine bırakılmış, gazete sahipleri sadece hukuki ve mali sorumluluk üstlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1952 Haziran’ında kabul edilen bir yasa ile gazetecilerin çalışma koşulları düzenlenir. Bu yasa uyarınca gazete çalışanları sendika kurabilme, sosyal güvenlik, iş sözleşmesi, kıdem tazminatı, ücretli izin gibi haklara sahip olmuştur. Gazeteciler aynı yıl, daha sonra Türkiye Gazeteciler Sendikası’na dönüşecek olan İstanbul Gazeteciler Sendikası’nı kurmuştur. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: 1990’larda yaşanan radyo ve televizyon patlamasının basın açısından başlıca önemi, reklam gelirlerinin paylaşımında sofraya oturup pay isteyen yeni ve çok sayıda rakibin belirmesidir. doğru cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Bloomberg HT Radyo Ciner gruba ait bir radyo kanalıdır

Yanıt Açıklaması: 1938

Yanıt Açıklaması: Ülkenin kötüye gidişini engellemek isteyen aydınlar, bu duruma son vermek için çeşitli ideolojilere sarılırlar. Bunlar sırasıyla Osmanlıcılık, İslamcılık, Batıcılık, Türkçülük, Dayanışmacılık ve Sosyalizm’dir. Mandacılık kavramının konuyla ilgili yoktur.

Yanıt Açıklaması: 26-29 Mayıs 1935 tarihlerinde gerçekleştirilen “Basın Kurultayı” üç gün sürmüştür. Cevap C seçeneğidir.