Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Yıllık ibadet yıl içinde kutlanan bayramlar ve anma günlerinden ibarettir. Bunlar; Noel, Paskalya, Haç Yortusu ve Meryem Ana Günüdür. Tefekkür duası ise Hıristiyanların günlük ibadetleri arasında yer almaktadır. Bu duada şahıs diz çöker, duanın sözlerini, mezmuru, kelime kelime düşünür ya da Kitab-ı Mukaddes’teki bir pasajı tefekkür eder. Bu tefekkürden bir kuvvet ve bir feyiz almaya yönelir ki, buna meditation denir.

Yanıt Açıklaması: Mazda öncelikle kendisinin kutsal ruhu Spenta Mainyu ile diğer 6 ilahi varlığı yarattı. Ameşa Spenta (kutsal ölümsüz) olarak da adlandırılan bu altı yüce varlık; Vohu Manah (iyi düşünce), Aşa Vahişta (iyi gerçek), Spenta Armaiti (iyi sadakat), Khşatrha Vairya (cazip hükümranlık), Haurvatat (bütünlük) ve Ameratat (ölümsüzlük)tür.

Yanıt Açıklaması: Hıristiyanlık tarihinde 21 konsil bulunmaktadır. Bunların tümü Katolikler tarafından benimsenir. Ortodokslar ilk yedi konsili, Protestanlar ise Reform’a kadar olanları kabul eder.1. I. İznik Konsili (325) , 2. I. İstanbul Konsili (381), 3. Efes Konsili (431), 4. Kadıköy Konsili (451), 5. II. İstanbul Konsili (553), 6. III. İstanbul Konsili (680-681) ve 7. II. İznik Konsili (787) Hıristiyanlığın her üç mezhebi tarafından kabul edilmekte ve kararları tasvip edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yahudi bayramları arasında mazisi en eski dönemlere dayanan, “Bahar Bayramı”, Özgürlük Bayramı” ve Hamursuz Bayramı” olarak da bilinen Pesah (Fısıh) bayramı, İbrani takvimine göne Nisan ayının 15’inde kutlanmaktadır ve Yahudi hac bayramlarından ilkidir.

Yanıt Açıklaması: Mecusilikte her çocuk 15 yaşına geldiğinde kendisi için bir çeşit dine giriş (inisiyasyon) töreni sayılabilecek bir tören düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: Yahudi inancına göre Hz. Musa’ya Sina’da biri sözlü diğeri yazılı olmak üzere iki ayrı Tevrat verilmiştir ve Tevrat kitabı, genellikle tüm Tanah literatürünü de kapsayacak şekilde “Yazılı Tevrat”, Yazılı Tevrat’ın yorumu mahiyetindeki Talmud ise “sözlü Tevrat” olarak isimlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Peygamberlerin ortak özellikleri vardır. Bunlar: ‘Sıdk’, ‘Emanet’,‘Fetanet’, ‘İsmet’ ve ‘Tebliğ’dir. Sıdk, peygamberlerin her zaman doğru olduklarını ve hiçbir zaman yalan söylemediklerini belirtir. Emanet, peygamberlerin güvenilir kimseler olduğunu, hiçbir zaman aldatmadıklarını belirtir. Fetanet, peygamberlerin üstün zekaya sahip kimseler olduğunu ifade eder. Peygamberlerin hata yapmaktan korunmuş olmaları, ‘İsmet’ sıfatına sahip oluşları nedeniyledir. Peygamberlerin, Allah’dan aldıkları mesajı insanlara eksiksiz bildirmeleri, ‘Tebliğ’ sıfatına sahip oluşlarının bir gereğidir.

Yanıt Açıklaması: Kitab-ı Mukaddes’ten hamd ü senâya dair "mezmurlar" okunmasıyla başlar, ardından ilâhîler okunur ve nihayet bir dua ile bitirilir. "Akşam duası" aile içinde veya bir kilisede yapılabilir. “Ferdî dua” denilen dua da teşvik edilir. Bir de "tefekkür duası" vardır. Bu duada şahıs diz çöker, duanın sözlerini, mezmuru, kelime kelime düşünür ya da Kitab-ı Mukaddes’teki bir pasajı tefekkür eder. Bu tefekkürden bir kuvvet ve bir feyiz almaya yönelir ki, buna meditation denir.

Yanıt Açıklaması: Son asırlarda Hıristiyan dünyasında ana kiliselerin dışında, çoğu onlara eleştirel bir anlayışla bakan yeni dini hareketler ortaya çıkmıştır. Eleştirilerinin temelinde kimi zaman inanç, kimi zaman ise ibadet konuları yer almaktadır. Geleneksel mezheplerin orijinallikten uzaklaştıklarını gerekçe göstererek, Hıristiyanlığı yeniden asli haline döndürmeyi hedeflemektedirler. Bu dini hareketler şunlardır: Yahova Şahitleri, Mormonlar, Babtisler, Metodistler, Adventistler, Üniteryanlar’dır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Musa, Tanrı tarafından peygamber olarak seçilen, İsrailoğullarını Firavunun zulmünden kurtarmakla görevlendirilen, daha sonra da kendisine Tevrat verilen bir peygamberdir ve Yahudilere göre peygamberlerin en büyüğüdür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hz. Adem’in işlediği “asli günah”tan insanın kurtulup Hıristiyanlığa girmesini sağlayan, kutsanmış suya daldırma, başından aşağı su serpme vb. şekillerde uygulanan en önemli Hıristiyan sakramentidir. Sabiilerin suya dalmaları ve Hz. İsa'nın Vaftizci Yahya tarafından vaftiz edilmesi inancıyla yakın bir ilgisi vardır. Genel anlamda ise, Hz. Adem'le Hz. Havva'dan intikal eden ilk (aslî) günahtan arınmak için yapılır. İlk günah inancı Hıristiyanlıkta önemli bir unsurdur; bu günahtan kurtulmanın tek yolu da vaftiz olmaktır.

Yanıt Açıklaması: Hıristiyanlığın diğer dinlere bakışında; kapsayıcı veya uzlaştırıcı yaklaşım, Tanrının evrensel kurtarma iradesiyle, kurtuluşun sadece İsa Mesih ve Kilise'de olduğu görüşünü uzlaştırmaya çalışan bir görüştür. Kurtuluş bu gelenekleri de kapsar. Hıristiyanlık dışı dinlerde de Tanrı’ya götüren işaretler, manevi zenginlikler vardır. Ancak insanlığı kurtuluşa götürmekte yetersizdirler. İsa Mesih bunları tamamlar, mükemmel hale getirir. Bu görüşü savunanların sayısı da fazla değildir.

Yanıt Açıklaması: KURUCU ŞAHSİYET: ZERDÜŞT: Zerdüşt’ün yaşadığı zaman konusunda çeşitli tartışmaların varlığı bilinmektedir. Zerdüşt’e atfedilen Gathalardaki ifadelerle Vedalar arasındaki benzerlikten hareketle bazı günümüz araştırıcıları Zerdüşt’ün MÖ 1600-1400 arasında yaşamış olabileceği ihtimali üzerinde durmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Markos İncili’nde yazar adından bahsedilmemektedir. Havarilerden sonraki ilk Hıristiyan yazarların tümü bu kitabın yazarının isminin Markos olduğunu belirtmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Teslis inancı bağlamında Hıristiyanlık’ta Meryem anlayışından da bahsetmek gerekir. Zira bazı hıristiyanî anlayışlarda Meryem, Teslis’in üçüncü uknumu sayılmış, yani “Tanrı Anası” (Teotokos) konumundan “Tanrı” konumuna yükseltilmiştir. Ancak bu genel kabul görmüş bir anlayış olmamış, marjinal kalmıştır. Meryem “Tanrı Anası” olarak vasfedilmesine rağmen hiçbir Hıristiyan tarafından “Tanrı Karısı” olarak adlandırılmamıştır. 431’deki Efes Konsili’nde Meryem, Tanrı’nın anası, Tanrıdoğuran (Teotokos) olarak  kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yahudilik olgusu tarih boyunca ortaya çıkan tüm etnik, coğrafi ve sair ayrışmaların üstünde, ahit yoluyla birbirine bağlanmış tek bir topluluk ve tek bir kavim olma tecrübesini ve idealini taşımaktadır. Diğer bir ifadeyle Yahudilikte bir dini ya da sistemi benimsemenin ötesinde, bir topluluğun parçası olma bilinci yani inançtan ziyade aidiyet esas olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mecusilikte yeryüzüyle ilgili yaratılış Ahura Mazda’dan südûr eden 7 asli varlıkla da ilişkilendirilir. Bu asli varlıklardan Vohu Manah sığırın, Aşa Vahişta ateşin, Khsatra Vainya metallerin, Spenta Armaiti yeryüzü tabakasının yani toprağın, Ameretat bitkilerin, Haurvatat ise suyun efendisi olarak görülür.

Yanıt Açıklaması: Kabala; almak, kabul etmek anlamında. Yahudi mistik ve ezoterik geleneğinin adıdır. Hasid (çoğulu hasidim) kelimesi dindar anlamına gelmektedir. Neturei Karta, Aramice “şehrin muhafızları” anlamındadır ve Siyonizm karşıtı bir Ortodoks Yahudi cemaatininin adıdır. İsiyim kelimesinin mütevazı ve dindar kişi ve bunların meydana getirdiği topluluk veya sessiz, sakin kişi ve bunların meydana getirdiği topluluk anlamlarına gelmektedir. Sadukim, Tevrat’ın uygulanması ve Mabed hizmetleri konusunda yani inanç ve amelde Peruşim’e karşıt olması ile tanınan mezheptir.

Yanıt Açıklaması: Sâbiî kutsal kitapları arasında en önemli yeri oluşturan temel kitaplar Ginza, Draşya d Yahya ve Kolasta’dır. İki ana kısma (Sağ Ginza ve Sol Ginza) ayrılan ve “hazine” anlamına gelen Ginza yaklaşık 600 sayfadan oluşur. “Adem’in Kitabı” diye de adlandırılan bu kutsal kitap, çeşitli dualar, teoloji, mitoloji, ölüm ve ölüm sonrası hayat ve benzeri konuları ihtiva eder.

Yanıt Açıklaması: Budist kutsal metinleri üç kategoriye ayrılır: Birincisi, içeriklerinin genel olarak Buddha’nın ağzından geldiği kabul edilen Pali dilindeki Tipitakada (Sanskritçe=tripitaka) korunmuş olan erken dönem kanonik metinler. İkincisi kronolojik olarak az önceki kanonik metinleri takip etseler de, onların tespit edildiği zaman bu grup içine girme imkânı bulamayan, fakat kanonik olanlara benzeyen metinlerdir. Üçüncü kategoride yer alanlar ise birçok sahte kononik ya da kanonik olmayan metinlerdir.  Doğru Cevap E'dir.