Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Hegel, “din çağı” öncesi bir “sihir ve büyü dönemi” olması gerektiği üzerinde durmuştur. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Guru Granth Sahibte Tek Tanrıya ibadet, aile hayatı, beşeri varlıkların eşitliği; putlara tapınmanın, dünyayı terk etmenin ve kehanetlere ve mucizelere inancın reddi; şekilciliği, taassubu, manastır hayatından caydıran, bira, şarap ve uyuşturucu kullanımını mahkûm eden; karmayı, ruh göçünü ve tanrının inayetine inancı kabul, öne çıkan düşünceler yer alır.

Yanıt Açıklaması: Mezhepler, yapıları itibarıyla itikadî, fıkhî ve siyasî olmak üzere üç ana kategoride incelenebilir. İtikadî mezhepler, çeşitli inanç konularında farklı yorumlamalara bağlı olarak ortaya çıkan akımlardır.

Yanıt Açıklaması: Sutta Pitaka, Buddha’nın öğretisinin ana kaynağıdır. Beş nikaya ya da derlemeden meydana gelir. Digha-Nikaya, Buddha’ya atfedilen uzun sözler derlemesidir. Öğretinin farklı yönleriyle ilgili 34 suttadan oluşur. Bu suttalardan birçoğu, Buddha’nın biyografisi hakkında başka yerde bulunmayan bilgileri içerirler. Majjhima-Nikaya, orta büyüklükteki sözler derlemesidir. Budist öğretinin bütün yönleriyle ilgili 150 suttadan oluşur. Samyutta-Nikaya, büyük kısmı çok kısa olan 3000, tartışılan konulara göre düzenlenmiş suttadan meydana gelir. Anguttara-Nikaya, ele alınan konuların sayısal olarak düzenlenmesiyle karakterize edilen suttalar derlemesidir. Khudda-Nikaya, bütün okullar tarafından sahih kabul edilmez. Şüpheli bir sahihliğe sahip olduğu için dört nikayanın dışında bırakılır.

Yanıt Açıklaması: Nirodha (Acının kaldırılması). Buddha’yı diğer çağdaşlarından farklı kılan onun, varlığını ve sebebini tespit ettiği acının kaldırılmasının da mümkün olduğunu bulmuş olmasıdır. Eğer dukkhaya sebep olan cehaletten kaynaklanan arzu ise, arzunun ortadan kaldırılmasıyla acı da ortadan kalkacaktır.

Yanıt Açıklaması: Genel anlamda kült terimi belirli bir varlık ya da obje ile ilgili inançları ve ibadet anlayışlarını ifade etmekte kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Topluma karşı herhangi bir sorumluluk taşımazlar. Kendi kurtuluşlarını, yani bireysel kurtuluşu gerçekleştirmek esastır. Bundan dolayı, Mahayanacılar Theravadinlere küçük kurtuluş yolu anlamında Hinayana yani, “küçük araba” adını vermişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Üstün güç/güçler metafizik bağlamdaki ilahi bir varlık ya da varlıklar olabileceği gibi, yaşanılan evrene ait herhangi bir obje, nesne, şahıs ya da evrensel düzlemde etkili olduğuna inanılan bir ilke de olabilir. Dinlerin inanç ve ibadet sistemlerinde yer verilen üstün güç ya da güçler genellikle tanrı veya tanrılar şeklinde karşımıza çıkar. Bununla birlikte yarı tanrısal ve ruhsal varlıklar, ata ruhları ve benzeri doğaüstü unsurlar da üstün varlıklar olarak tazim edilebilir. Ayrıca Çin dinsel geleneklerinde yer verilen Yin-Yang prensibi ve Hint dinlerinde önemli yer tutan Karma (Dharma) doktrini gibi tanrısal güce sahip bir evrensel sistem de her şeyi kuşatan üstün bir güç olarak karşımıza çıkabilir.

Yanıt Açıklaması: MÖ. 500’den MS. 500’e kadarki on yüzyıllık dönem klasik Hinduizm dönemidir. Altı darşana (altı görüş) ya da felsefi ekollerin, kast (varna) düşüncesinin, kutsal metinler arasında şruti (vahiy) ve smrti (gelenek) şeklindeki ayırımların ortaya çıktığı dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Birçok araştırıcı kutsalın çeşitli tariflerini yaparlar. Bu tariflerde üzerinde ittifak edilen temel özellikler arasında kutsalın sıra dışılığı, olağanüstülüğü ya da diğer şeylerden farklı bir değer taşıması, bambaşkalığı, bu evrenin dışından bir anlam taşıması gibi hususlar dikkati çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Taoistlerin mabedine Çince’de ‘miao’, manastırlarına ‘kung’ ve manastır mabedine ‘kuan’ denmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sihlerin kutsal metinleri, Guru Grant Sahib olarak bilinen kitaptır. Guruların öğretileri yüzyıl kadar şifahi olarak dolaştıktan sonra dördüncü Guru olan Arjan tarafından 1604 yılında bir araya getirildi. Guru Gobind Singh’in guruluk makamına Adi Granth’ ı atamasından sonra kitap Guru Granth Sahib olarak adlandırıldı ve bugün bu şekilde isimlendirilmektedir. Kitaba verilen ismin anlamı ( Granth= derleme, Sahib =efendi, üstat) ona yönelik sih saygı ve hürmetinin bir ifadesidir. Kitap, ibadetle ilgili ilahileri içerir, hiçbir anlatı malzemesine yer vermez.

Yanıt Açıklaması: Brahmanalar, kurbanla ilgili uygulamaya yönelik yorumlar ve mitolojik ayrıntıları içeren metinlerdir. Burada ritüalizm hâkimdir. Yani artık insanın refahı ve kozmosun düzenini sağlayan devaların insanın duasına cevabı değil, bizatihi kurbanların doğru bir takdimidir.

Yanıt Açıklaması: Samhita ların en eskisi olan Rig-veda, resmi dini ritlerde kullanılan ve farklı tanrılara ya da ilahi güçlere ( asura ) hitap eden ilahileri içerir.  Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sih dini, ms. on altıncı yüzyılda Müslümanların hâkim olduğu Hindistan’da; İslâm-Hinduizm’in karşılıklı etkileşiminin bir sonucu olarak, her ikisini uzlaştırmaya yönelik hareketlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan, hem Hinduizm hem de İslâm’dan alınmış inançları içeren eklektik bir dindir.

Yanıt Açıklaması: İnanışa göre bir şey varken yok olamaz. Yok olan birşey de var olamaz Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Her iki dini gelenek de, farklı bakış açılarına göre din veya felsefi sitem olarak kabul edilen Budizm’in etkisinde kalmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Hindistan dışında yaşayan 45 milyon bağlıdan 18 milyonu Hinduizm’i devlet dini ilan eden tek ülke Nepal’dir.

Yanıt Açıklaması: Dinin tarihsel tezahürünü geçmişten günümüze ele alan dinler tarihi, dinleri çeşitli yöntemlerle inceler. Bunlardan deskriptif yöntemle, dinin ya da dinlerin tarihsel tezahürü olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır.

Yanıt Açıklaması: Taoistlerin mabedine Çince’de ‘miao’, manastırlarına ‘kung’ ve manastır mabedine ‘kuan’ denmektedir. Bu mabetlerde sayısız tanrı ve tanrılaştırılmış kahramanların resimleri yer almaktadır.