Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Rahiplikteki en üst tabakaya “Riş ama” adı verilir. Bu görev yalnızca dini anlamda değil siyasal anlamda da Sâbiî toplumunun liderliğini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Adem’in işlediği “asli günah”tan insanın kurtulup Hıristiyanlığa girmesini sağlayan, kutsanmış suya daldırma, başından aşağı su serpme vb. şekillerde uygulanan en önemli Hıristiyan sakramentidir. Sabiilerin suya dalmaları ve Hz. İsa'nın Vaftizci Yahya tarafından vaftiz edilmesi inancıyla yakın bir ilgisi vardır. Genel anlamda ise, Hz. Adem'le Hz. Havva'dan intikal eden ilk (aslî) günahtan arınmak için yapılır. İlk günah inancı Hıristiyanlık’ta önemli bir unsurdur; bu günahtan kurtulmanın tek yolu da vaftiz olmaktır.

Yanıt Açıklaması: “Ayin”in dar manâda karşılığı olarak Kilise dilinde “messe” kelimesi bulunmaktadır. Messe, Latince “gönderilmiş” anlamına gelen “missa” kelimesinden gelmektedir ve daha çok “Evharistiya’nın topluca kutlanması” manâsında kullanılmaktadır. Ancak “âyin”i daha geniş manâda ve bütün çeşitlerini de içine alarak ifade etmek için kullanılan kelime ise, “sakrament”tir. Bu sebeple konuya önce, sakrament kelimesini izah ederek başlamakta fayda vardır. Sakrament, "hristiyanların, kendi kurtuluşları için İsa'nın acı çekişi (passion), ölümü ve dirilişini ifade eden paskalya sırrına iştirak etmeleri amacıyla İsa Mesih tarafından kurulan bir alamettir" diye tarif edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yahova Şahitleri;  Gerçek Hristiyanlığın M.S. 1. asırda kaldığını, sonraki Hristiyan anlayışların bozulmuş olduğunu düşünürler. Mormonlar; Hristiyanlığı bozduklarını iddia ederek diğer kiliselere tepki olarak ortaya çıkmış ve Hz. İsa’nın mesajını aslına döndüreceğini, yani kiliseyi ıslah edeceğini ifade etmişlerdir. Babtist, Tanrı’ya inananların mutlaka vaftiz edilmesi, vaftizin de suya daldırma şeklinde olması gerektiğini savunan hareket mensuplarına verilen addır. Üniteryanlar, Michael Servetus (1511-1539) tarafından Allah’ın birliği, Hz. İsa’nın tanrılaştırılamayacağı inancını yerleştirmek üzere kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İslâm’da ibadet, belirli zamanlarda, belirli şekil ve düzen içerisinde yapılan uygulamaları ifade etmektedir. Belirli şekil ve zamanlarda yerine getirilen ibadetler Namaz, Oruç, Hac ve Zekat ibadetleridir. Bu ibadetler, ‘Kelime-i Şehadet’i söylemekle birlikte İslâm’ın ‘beş temel şartı’nı oluşturmaktadır. Bunlar, aklı başında olup belli bir yaşa gelmiş ve gerekli şartları taşıyan her müslümanın yerine getirmesi gereken ‘farz’ ibadetlerdir.

Yanıt Açıklaması: “Dharma/yasanın çarkını döndürmek” olarak bilinen bu ilk vaaz aynı zamanda, bugün Batı literatüründe Budizm, kendileri tarafından ise Buddha-sasana (Buddha talebeliği) olarak adlandırılan dinin tarihinin de başlangıcını oluşturur. Bu beş kişi, onun öğretisini kabul ederek arhat (aziz) haline gelirler ve daha sonra sangha adını alacak olan Budist cemaatin ilk çekirdeğini oluştururlar.

Yanıt Açıklaması: A şıkkında yer alan; Tevrat’ta genellikle dağınık halde yer alan hükümlerin yanı sıra, bu hükümlere yönelik ilave açıklamaların sistematik olarak ele alındığı bir nevi şeriat kitabı niteliğindedir ifadesi Mişnanın tanımıdır. B şıkkında yer alan; Mişna da özet biçiminde ele alınan ve kimi zaman kapalı kalan hükümlerin açıklanmasıdır ifadesi de Gemaranın tanımıdır. C şıkkında yer alan; Büyük kısmı Aramice yazılmış olan Gemara ile Mişna’nın birleşiminden oluşan geniş hacimli literatür ifadesi ise Talmudun tanımıdır ve doğru cevaptır. D şıkkında yer alan; Ben Aşer ve Ben Naftali aileleri tarafından, IX. yüzyılda, mevcut nüshalar incelenerek hazırlanmış standart nüsha olup iki ayrı kodeks (Leningrad ve Halep kodeksleri) halinde muhafaza edilmiştir ifadesi ise Tanah’ın en eski ve tam yazma nüshası olan Masoretik metinin tanımıdır. E şıkkında yer alan; Yahudi inancına göre üç temel bölüm ve toplam yirmi dört kitaptan oluşmaktadır ifadesi ise TANAH’ın tanımıdır.

Yanıt Açıklaması: Hz. İsa’nın havarilerinden Aziz Todeos, Aziz Bartelomeos ve bunların bağlılarının çabaları sonucu Hıristiyanlıkla daha birinci asırda tanışan Ermeniler, 301 yılında Aziz Gregor’un öncülüğünde Hıristiyanlığı kabul etmişlerdir. Bu yüzden Ermeni Kilisesi’ne aynı zamanda Gregoryan Kilisesi de denir. Hıristiyanlığı toplu olarak ilk kabul eden milletlerden birisi, hatta ilki olduklarını ileri sürerler. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: II. Yüzyılda Filistin’de üç büyük Yahudi mezhebinin ya da grubunun tarih sahnesine çıkmasıdır ki bunlar Ferisiler (Peruşim), Sadukiler (Sadukim) ve Essenilerdir (İsiyim).

Yanıt Açıklaması: Noel, kök itibariyle Galya dilindeki (Keltce) yeni manasına gelen "noio" ile güneş manasına gelen "hel" in birleşmesiyle meydana gelmekte ve "yeni güneş" sözünü ifade etmektedir. Paganlarda yeni yılın başlangıcında yapılan şenliklere ad olmuştur. Mutlu bir olayı, örneğin tahtın mirasçısı büyük şahsın gelişini selamlamak ve bu doğumu bayram maksadıyla kutlamak için Roma döneminde yaşayan insanlar duygularını "Noel! Noel"! diye çığlık atarak dile getirirlerdi. Dolayısıyla Hıristiyanlık öncesi Roma kültüründen Hıristiyan dini kutlama günlerine bir etkinin sözkonusu olduğu anlaşılmaktadır

Yanıt Açıklaması: Ayetler, ihtiyaç halinde ve özel durumlara cevap olacak şekilde gelmiştir. Hz. Muhammed’in sağlığında tespit edilen Kur’an, birinci halife Hz. Ebu Bekir zamanında vahiy katiplerinden Zeyd b. Sabit başkanlığındaki bir komisyon tarafından derlenmiş ve kitap haline getirilmiştir. Üçüncü halife olan Hz. Osman zamanında ise, bu asli nüshanın kopyaları çıkarılarak çoğaltılmış ve Müslümanların yaşadıkları belli başlı şehirlere gönderilmiştir. Bugün Müslümanların kullandıkları Kur’an metinleri, söz konusu asli nüshanın kopyalarıdır. Böylece, mevcut Kur’an nüshalarının hiçbirinde farklılık bulunmamaktadır. Kur’an’da 114 ‘sûre’ yani bulunmaktadır

Yanıt Açıklaması: Kur’an’da Hz. İsa onbeş surede doksanüç ayette ismi veya bir sıfatı ile zikredilmektedir. Bu ayetlerde doğumunun müjdelenmesi, dünyaya gelişi, tebliği, mucizeleri, dünyevi hayatının sonu ve Allah katına yükseltilişi ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hinduizm’in ikinci safhasını/dönemini yanlışlıkla Brahmanizm olarak da adlandırılan Veda dini oluşturmaktadır. Veda dini tarihsel Hinduizm için bir ara dönemdir ve onun oluşumunda genellikle kabul edildiği gibi, önemli ve hayati bir rol oynamamıştır. Aksine, bu din tarafından tehlikeye düşürülen hususi dini felsefi şartlara karşı bir tepki olarak tarihsel Hinduizm ortaya çıkmıştır. Ancak Hinduizm, sırtını Veda inançlarına ve uygulamalarına dönmemiş, fiilen Vedaya mensubiyetini itiraf da etmiştir. Veda döneminin genel olarak MÖ. 2000’den 500’e kadar devam ettiği kabul edilir. Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Grekçe eucharistia kelimesiyle ifade edilen ve “komünyon”, (kutsal sofra) ismiyle de anılan evharistiya, "Tanrı'ya şükür duasında bulunma" manasına gelmektedir ve bunun için “şükran duası” isimlendirmesi de kullanılmaktadır. Mesih’in çarmıha gerilmesi evharistik kurban olarak değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yaratıcı Tanrı fikrine ağırlık veren Philo’nun beş prensiplik Amentüsü şöyledir: 1- Allah vardır ve hükmeder, 2- Allah birdir, 3- Bu alem sonradan Allah tarafından yaratılmıştır. 4- Yaratma birdir, 5- Yaratmayı ilahi takdir idare eder.

Yanıt Açıklaması: Hz. Muhammed’e ilk vahiy 40 yaşında iken gelir.

Yanıt Açıklaması: Mecusiliğin kutsal metni Avesta’dır.

Yanıt Açıklaması: Çoğulcu Yaklaşım'a göre bütün dinler Tanrı'ya götüren eşit vasıtalardır. Farklı dinlerin tanrı bilgisi ve tecrübesinde farklı metotlar vardır. Bu görüşün savunucuları azınlık durumundadır. Kapsayıcı veya Uzlaştırıcı Yaklaşıma göre Tanrının evrensel kurtarma iradesiyle, kurtuluşun sadece İsa Mesih ve Kilise'de olduğu görüşünü uzlaştırmaya çalışan bir görüştür. Kurtuluş bu gelenekleri de kapsar. Hıristiyanlık dışı dinlerde de Tanrı’ya götüren işaretler, manevi zenginlikler vardır. Ancak insanlığı kurtuluşa götürmekte yetersizdirler. İsa Mesih bunları tamamlar, mükemmel hale getirir. Bu görüşü savunanların sayısı da fazla değildir. Kilise Merkezli, Dışlayıcı Geleneksel Yaklaşım'a göre ise Hıristiyanlık dışındaki dinler insan uydurmasıdır. İnsanlığın kurtuluşuna vasıta olamaz. Kurtuluş yalnız İsa Mesih'in aracılığıyla Kilise'de kazanılır. Hıristiyan kiliselerinin büyük çoğunluğunun diğer dinlere yaklaşımı bu çizgidedir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tebliğ faaliyetinin başında Hz. İsa bu oniki kişiyi seçmiş ve bunlara havarî ismini vermiştir. Bunların isimleri bazı küçük farklılıklarla Matta (10: 2-4), Markos (3: 16-19), Luka (6: 14-16) ve Resullerin İşleri’nde (1: 13) yer almaktadır: Simon Petrus, Andreas, Yakup (Zebedi’nin oğlu), Yuhanna, Filipus, Bartolomeus, Thomas, Matta, Yakup (Alfeos’un oğlu), Taddeus, Gayyur Simun, Yahuda İskariyot.

Yanıt Açıklaması: İbrani kelimesi, Eber’in çocukları anlamında çok geniş bir kavimler topluluğunu ifade etmekte (Tekvin 10/21), bu kavimler içinde İbraniler yer aldığı gibi (Tekvin 11/16-26), Yoktan soyundan gelen Araplar (Tekvin 10/25-30) ve Nahor kanalıyla gelen bazı Arami kabileler de yer almaktadır. Eber kelimesi, bütün bu kavimlerin müşterek adıdır. O soydan gelen Hz. İbrahim de İbrani diye nitelenmektedir. İbraniler, içinde İsrailoğullarının da bulunduğu kavimler topluluğunu ifade etmekle beraber, Tanah’ta İbraniler adlandırması, İsrailoğulları için kullanılmakta, böylece İbrani kelimesi, Hz. İbrahim, Hz. İshak ve Hz. Yakub ile onların çocuklarını tanımlamaktadır. Doğru cevap D'dir.