Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Markos İncili’nde yazar adından bahsedilmemektedir. Havarilerden sonraki ilk Hıristiyan yazarların tümü bu kitabın yazarının isminin Markos olduğunu belirtmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Günah işleyip pişman olan bir Hristiyan, papaza samimi olarak itirafta bulunur. Bir daha günah işlememeye azmettiğini belirtir. Tevbesi sayesinde vaftizden sonra işlemiş olduğu her türlü günahın affedileceğine inanır.

Yanıt Açıklaması: Yahudi bayramları arasında mazisi en eski dönemlere dayanan, “Bahar Bayramı”, Özgürlük Bayramı” ve Hamursuz Bayramı” olarak da bilinen Pesah (Fısıh) bayramı, İbrani takvimine göne Nisan ayının 15’inde kutlanmaktadır ve Yahudi hac bayramlarından ilkidir.

Yanıt Açıklaması: Peygamber Zerdüşt, başlangıçtan beri var olan bir tek üstün gücün, Ahura Mazda’nın üstünlüğünü savunmuştur. Ahura Mazda her şeyi bilen, mutlak iyi ve mükemmel olan tanrıdır. Bu düşüncesiyle Zerdüşt, yaşadığı dönemde İran’da yaygın olan naturalistik politeizmi reddetmiş; politeist gelenek içerisinde oldukça önemli olan Mitra gibi tanrısal varlıklara inanç sisteminde yer vermemiştir.

Yanıt Açıklaması: Hicretin 10. yılında ‘Veda Haccı’ olarak da bilinen Hac ibadeti için Mekke’ye giden Hz. Muhammed’i orada ona eşlik etmek isteyen 140 bin Müslüman karşılar. Hz. Muhammed, ünlü Veda Hutbesi’ni burada gerçekleştirir.

Yanıt Açıklaması: On emire göre Yahudilikte; seni Mısır diyarından ve esaret evinden çıkaran Tanrı benim, benden başka Tanrın olmayacak, kendin için yontma put ve hiçbir şeyin resmini yapmayacaksın, tanrının adını boş yere ağza almayacaksın, cumartesi gününe riayet edeceksin, babana ve annene hürmet edeceksin, öldürmeyeceksin, zina yapmayacaksın, çalmayacaksın, yalancı şahitlik yapmayacaksın, komşunun hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.

Yanıt Açıklaması: Yahudiliğin iman esasları arasında yer almasa da Yahudiler, Tanrının seçilmiş kavmi olduklarına ve Arz-ı Mev’ud’un,( Vadedilmiş topraklar) Tanrı tarafından kendilerine vaad edildiğine inanmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Dinler tarihi bilim dalı Osmanlı döneminde 19. yüzyıldan itibaren eğitimin kurumlarında yer almaya başlamıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yahudi doğmadığı halde Yahudi olmak isteyenlerin belli bazı safhalardan geçmesi gerekmektedir. Bunun için de önce bir hazırlık ve eğitim safhası söz konusudur. Bu dönemde adayın Yahudi olma niyetinin samimi olup olmadığı değerlendirilmekte ve Yahudi dininin temel özellikleri öğretilmektedir. Yahudiliğe geçişin temel prosedürü erkek için sünnet olma, ayrıca erkek ve kadın için mikve adı verilen bir havuzda tümüyle suya dalma (tevilah) ve Yahudi şeriatının emirlerini kabul etmedir.

Yanıt Açıklaması: III. İstanbul Konsili (680-681) Bu konsilde “İsa’da tek bir iradenin varolduğuna inanma” (monothelisme) anlayışını savunanlar mahkûm edilmiş ve Kadıköy iman formülü aşağıdaki sözlerle tamamlanmıştır: “İsa’da bölünmeyen, ayrılmayan ve birbirine karışmayan iki iradeyi ve iki tabiî enerjiyi kabul ediyoruz. İki irade insani irade gibi, Tanrısal iradeyi takip eder ve ona tâbî olur

Yanıt Açıklaması: Modern Yahudi akımları içinde en liberal kanadı temsil eden Reformist hareket, XIX. yüzyılda Alman Yahudileri arasında ortaya çıkmış, daha sonra Amerika’ya taşınmış ve asıl gelişmesini Amerikan Yahudileri arasında göstermiştir. İlk öncüleri Moses Mendelssohn (1729-1786), Abraham Geiger (1810-1874), Ludwig Philipson (1811-1889) ve Samuel Holdheim’dir

Yanıt Açıklaması: Yahudilikte peygamberliğin iki temel şartı Tanrıdan ilahi vahiy alması ve aldığı vahyi insanlara tebliğ etmesidir. Yahudilikte vahyin çeşitleri vardır. Vahyin en kestirme ve en üstün şekli ve yolu, hiçbir aracı olmaksızın doğrudan Rab Yahve’den ilahi vahyi almaktır ki Yahudi inancına göre vahyin bu şekli sadece Hz. Musa’ya özgüdür. Vahyin diğer bir şekli rüyada veya vizyon (rüyet) halinde vahyin alınmasıdır. Hz. Musa dışındaki peygamberlere vahiy genelde bu şekilde gelmiştir.  Tanah’da adı geçen peygamberlerin, peygamber oluş yaşları farklıdır. Hz. Musa 80, Hz. Harun 83 yaşında peygamber olduğu gibi Samuel ve Yeremya daha çocuk yaşta Rabbin sözüne muhatap olmuşlardır. Peygamberlerin çoğu olgunluk yaşlarında peygamber olarak seçilip görevlendirilmişlerdir. Yahudilik’te peygamberlik sadece erkeklere mahsus değildir, kadınlardan da peygamberler gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mecusiliğin kutsal metni Avesta’dır. Birkaç ana bölümden oluşan Avesta’nın bölümleri; Yasna, Visperad, Yaşt, Videvdat (Vendidat) ve Hurda Avesta (Küçük Avesta) olarak adlandırılır. Bu bölümler arasında en eski metinler 72 kısımdan oluşan Yasna’da bulunur. Yasna’nın 16 kısmı, geleneksel olarak Zerdüşt’ün kendisine atfedilir ve bunlar Gathalar (ilahiler) diye adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: İslâm’da inanç esaslarına ‘iman esasları’ da denmektedir. İman, kelime olarak inanmak ve itimat etmek anlamına gelmektedir. İmanın terim anlamı ‘mutlak tasdik’tir. Mutlak tasdikin üç mertebesi vardır. Bunlar: kalp, dil ve fiil ile tasdiktir. Mümin, kalbi ve diliyle birlikte İslâm’ın iman esaslarını tasdik eden kimsedir. İman esaslarını kalbi ile tasdik etmediği halde sadece diliyle yani sözde tasdik edene ‘münafık’ denmektedir. Fiil ile tasdik ise, kalp ile tasdik edilen esasların davranışlarla gösterilmesidir. Yani, kişinin kalben iman ettiğinin gereğini işinde göstermesi ve iman ettiği esaslara göre yapılması gerekeni yapması, yapılmaması gerekeni yapmamasıdır. İslâm’ın iman esaslarının tamamını veya bir kısmını kabul etmeyen kimseye ise ‘kafir’ denmektedir. Hz. Muhammed, halk arasınd ‘Güvenilir’ anlamında ‘El-Emin’ diye biliniyordu.Allah ile insanlar arasında yardımcı ve yaratmada ortak olan varlıklara inananlara ‘müşrik’ denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hıristiyanlar için bunların dışında başka isimler de kullanılmaktadır. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür: Şâkirtler, Kardeşler, Azizler, İnananlar, Seçilmişler, Çağırılmışlar, Kilise, Fakirler, Dostlar, Celileliler.

Yanıt Açıklaması: İskenderiye Ekolü temsilcileri Oğul’un bedenleşmesinden sonra iki tabiatın tam olarak birleşmesinden bahsediyorlardı. Antakya Ekolü ise, İskenderiye Ekolü’nün ifadelerinde bir tehlike görüyorlardı. Buna göre insanî tabiat ilahi tabiat tarafından yutulmuş oluyordu. Devrin İstanbul piskoposu Nestorius da Antakya ilahiyatçılarını destekler bir tavır göstermişti. İki taraf arasındaki tartışma gittikçe şiddetleniyordu. Bunun üzerine imparator II. Thedose bu konunun aydınlatılması için 431’de Efes’de bir genel konsil düzenlemeye karar verdi. Yapılan konsilde İsa’nın tek kişilikli ve iki tabiatlı olduğu karara bağlandı ve İstanbul piskoposu Nestorius mahkum edildi.

Yanıt Açıklaması: Işık alemiyle karanlık alemi arasında bir bakıma aracı varlıklar olan Yuşamin, Abatur ve Ptahil (maddi alem ve insanın yaratıcısı) gibi figürler de karanlık alemine atılmış varlıklar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Kutsal Yazılar (Ketuvim): Mezmurlar, Meseller, Eyub, Neşideler Neşidesi, Rut, Mersiyeler, Vaiz, Ester, Daniel, Ezra-Nehemya, Tarihler (I-II) bölümlerinden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Cebrail, Mikail, Azrail ve İsrafil, İslâm’da dört büyük melek olarak bilinir. Mikail, insan da dâhil olmak üzere canlıların rızıkları, dolayısıyla yağmurların yağması ve bitkilerin gelişmesi gibi işlerle ve tabiat olaylarını idare etmekle görevli melektir.

Yanıt Açıklaması: Aşkenazim; sosyal, ekonomik ve siyasi statü açısından İsrail toplumunun en tepesinde yer alır.