Yaşayan Dünya Dinleri

Yanıt Açıklaması: Dinin bir alt kolu ya da dinin kapsamı içerisinde sayılan ekoller olarak nitelenebilecek olan kavram “mezhepler”dir. Yapıları itibarıyla itikadî, fıkhî ve siyasî olmak üzere üç ana kategoride incelenebilir.

Yanıt Açıklaması: Tao-Te-King’de üzerinde durulan konulardan biri de, ‘vu-vey’ (wu wei) prensibidir. ‘İş yapmadan çok iş yapmak’ anlamına gelen bu prensibe göre, iyi bir yönetici devlet işlerine en az müdahale eden yöneticidir.

Yanıt Açıklaması: Bir din olarak Budizm’in tarihi, Goutoma Siddhartha’ya kadar geri gider. Siddhartha 35 yaşında Bodhi ağacının altında, dört soylu gerçeği keşfeder. O artık aydınlanmış, uyanmış bir kimsedir (Buddha). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yedinci yüzyıla kadar Budizm Hindistan’da gelişti ancak bu tarihten sonra burada, sanghanın gücündeki düşüş, laik desteğin azalması, Cayinizm’in yayılması ve ibadet ve felsefi bakımdan tutarlı, tedricen Budizm’i içine alan Hinduizm’in ortaya çıkmasıyla bir çöküş yaşadı.

Yanıt Açıklaması: Kutsalın sıra dışılığı, olağanüstülüğü ya da diğer şeylerden farklı bir değer taşıması, bambaşkalığı, bu evrenin dışından bir anlam taşıması gibi hususlar dikkati çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Soruda anlatılan inanç Taoizm'dir. Buna göre insanlar bu dünyada yaptıkları iyi veya kötü veya kötü işlerin karşılığını hem bu dünyada hem de gelecek dünyada göreceklerdir. Doğru cevap:E

Yanıt Açıklaması: Sihlerin kutsal metinleri, Guru Grant Sahib olarak bilinen kitaptır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Her iki dini geleneğin Budizm’in etkisinde kalması, bu uygulamanın daha da yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Vinaya Pitaka, Buddha’nın şakirtlerinin yanlış davranışları karşısında düzenlenmiş olan 227 davranış kuralını ve kadın (bhikkhuni) ve erkek keşişlerin (bihukkhu) manastır hayatında uyacakları sıkı eğitimin ne ve nasıl yerine getirileceğine dair bilgileri içerir.

Yanıt Açıklaması: Şintoizm Japon dini olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hindu kutsal metinleri iki gruba ayrılır: Şruti ve Smriti. “İşitilen, görülen” anlamına gelen şruti kategorisi içinde Vedalar; smriti kategorisinde ise Puranalar, Ramayana, Mahabharata ve Dharma-şastralar yer alır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle 19. yüzyıldan itibaren çeşitli alanlarda yaygın kabul gören pozitivist teoriler doğrultusunda metafizik değerlere ve dine yönelik sorgulamalar insanlık tarihinde dinin yerine ve dinin kökenine yönelik pozitivist değerlendirmeleri de beraberinde getirmiştir. Buna göre din, tarihte insanlığın geçirdiği tekâmüle paralel tarzda bir tekâmül geçirmiş; ruhçuluk ve tabiata tapınma ile iç içe olan mitolojik dönemi metafiziğe dayalı kavram ve değerler izlemiştir. Dolayısıyla ruhçuluk, atalar kültü ve büyü, geleneksel din ve tanrı düşüncesinin temelinde bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Birçok tanrının varlığını kabul etmekle birlikte bunlardan yalnızca birisine tapınmayı esas alan teolojik yaklaşıma Henoteizm denir.

Yanıt Açıklaması: “Uyanmış olma, anlama” anlamlarına gelen budh kökünden türeyen Buddha, aydınlanmış olan kimse için kullanılan bir sıfattır. İki tür Buddha vardır, bunlardan Pacceka Buddha, hakikate ulaşan ancak onu insanlara öğretmeyen; ikincisi olan Samma Sambuddha ise, hem hakikate ulaşan hem de onu insanlara öğreten Buddha’dır.

Yanıt Açıklaması: Budizm’in dinler tarihinin mi dolayısıyla bir din ve felsefe tarihinin mi dolayısıyla da felsefi bir sistem mi olduğu zaman zaman tartışılan bir konudur. Ancak onun ruhlara, tanrılara, kendisine hedef olarak koyduğu fakat tanımlanamaz olarak kabul ettiği nirvana inancından ve kutsal-kutsal olmayan arasındaki ayırımdan (bu dünyadan olan/ lauikaka ve bu dünyadan olmayan/ lokattara ) ve “sekiz seçkin yol” öğretisinden dolayı bir din olduğu hususunda bugün genel bir uzlaşı vardır.

Yanıt Açıklaması: Şu King Çin’in en eski tarih kitabıdır. Kitapta, eski Çin imparatorlarına ait sözler ve onlara ait tarihi bilgiler ile öğütler, emirler, kanunlar, sözleşmeler gibi belgeler yer almaktadır. M.Ö. 2000-630 yılları arasındaki olayların yer aldığı bir belge niteliğinde olan ve 58 bölümden oluşan bu eser, saray tarihçileri tarafından tutulan kayıtlardan meydana gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hinduizm’i beş safhaya ayırmak mümkündür: Birinci safhayı Hinduizm’in köklerinin bulunduğu İndus Vadisi medeniyeti dönemi; ikinciyi Brahmanızm olarak da adlandırılan Veda Dini dönemi; klasik Hinduizm, Ortaçağ Hinduizm ve Yeni Hinduizm.

Yanıt Açıklaması: Budist kutsal metinleri üç kategoriye ayrılır: Birincisi, içeriklerinin genel olarak Buddha’nın ağzından geldiği kabul edilen Pali dilindeki Tipitakada (Sanskritçe=tripitaka) korunmuş olan erken dönem kanonik metinler.

Yanıt Açıklaması: Çince’de ‘yol’ anlamına gelen ‘Tao’, Taoizm’in tanrıyı ifade etmek için kullandığı bir kavramdır. Taoizm’in kurucusu olan Lao-Tse’nin yazmış olduğu eserin adı ‘Tao-Te-King’dir ve ‘Yol ve Onun Erdeminin Kitabı’ anlamına gelmektedir. Konfüçyanizm ile birlikte Çin’in milli dinlerinden biri olan Taoizm, öğretilerinde yoğun olarak sırlara yer vermesi ile dikkati çekmektedir. Ayrıca, âlemi ‘Ying’ ve ‘Yang’ diye isimlendirilen iki zıt kutubun ilişkisinden hareketle izah etmesi bu dinin en belirgin özelliklerindendir.

Yanıt Açıklaması: Farklı inanç sistemlerinden inanç ve ibadet unsurları taşıyan melez dinsel gelenekler “senkretik dinler”olarak tanımlanmaktadır. Örneğin İslâm ile Hindu geleneğinden birçok unsur taşıyan Sih dini senkretik bir din olarak tanımlanabilir. Yine son dönemlerde ortaya çıkan ve Hıristiyanlıkla Yahudilikten ya da Hıristiyanlıkla Budizmden birçok unsur taşıyan Yahova Şahitleri, Moonculuk, Sayentoloji gibi hareketler senkretik akımlar olarak değerlendirilebilir.