Osmanlı Diplomasisi

Yanıt Açıklaması: 1878-1918 döneminin dışişleri teşkilatında ülke dışı yazışmalar Tahrirât-ı Hâriciye adlı organ tarafından yürütülmüştür. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: II. Mahmud döneminde İstanbul'da İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya, Prusya, Hollanda, İspanya, Sardunya, Danimarka, Sicilyateyn, Portekiz, Yunan, ABD ve İran diplomatik temsilcilikleri bulunmaktaydı. Mısır'ın diplomatik temsilciliği bulunmamaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Fransız ordusunun Mısır’ı işgali nedeniyle ortaya çıkan gelişmelerle ilgili oldu. Osmanlılar 1792’den beri izlemeye çalıştığı denge ve tarafsızlık politikasıyla savaşa katılmama durumunu terk etmek zorunda kaldı. Kendi inisiyatifi dışında gelişen gelişmeler karşısında Osmanlı Devleti, Fransa’ya karşı önce 23 Aralık 1798’de Rusya’yla, daha sonra 5 Ocak 1799’da İngiltere’yle ittifak antlaşmaları imzaladı. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin sonu olmuştur. Bu acı sonun sürecini belirleyen asıl gelişme 1908 Jön Türk İhtilâli ve sonrası olmuştur. İhtilâlle birlikte II. Abdülhamid’in hem Balkanlar hem de Avrupalı Büyük Devletler indinde kurmuş olduğu diplomatik denge çözülmüş; bunun yerini alabilecek bir diplomatik yapı bir daha tesis edilemediği için bu acı sonu hazırlayan süreç vuku’a gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: 11-23 Aralık 1876 tarihleri arasında İstanbul'da yapılan "Tersane Konferansı'na" İngiltere, Rusya, Fransa, Avusturya, Almanya  ve İtalya katılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Ordusu, Yunan Ordusunu dağıtıp bütün Mora’yı geri alma fırsatı elde etmiştir. Ancak önce Rus Çarı Alexandrowitsch Romanow, II. Abdülhamit’i arayarak savaşın durdurulmasını istemiştir. Ardından diğer Avrupalı büyük devletlerin araya girmesi ile 20 Mayıs’ta mütareke yapılmak zorunda kalmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ebubekir Ratip Efendi Avrupa ülkeleri hakkında bilgi almak için Viyana'ya elçi olarak gönderilmiştir.

Yanıt Açıklaması: II. Mahmud, Avrupa başkentlerinde ikamet elçiliklerinin faaliyetlerinin artmasıyla, içerideki ve dışarıdaki icraatlarda daha etkin olabilmeleri amacıyla, 1836'da Reissülküttablık makamını Hariciye Nezareti'ne çevirdi.

Yanıt Açıklaması: Pasarofçadan sonra Osmanlı yöneticileri statükocu ve barışçı politikaları daha belirgin bir biçimde benimsemeye başlamışlardır

Yanıt Açıklaması: Damat İbrahim Paşa Avrupa'daki gelişmeleri yakından takip etmek istemekteydi. Bu çerçevede 1720 yılında Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi Paris'e gönderilmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı'nın geri çekilme sürecinde özellikle de 1784 yılında Kırım'ın Ruslara terk edilmesi, Osmanlı tarihinde ve zihin dünyasında bambaşka bir yere sahiptir. Gerek tarihi, kültür ve gerekse nüfus olarak takriben 1000 yıllık Müslüman Türk toprağı Kırım'ın Rusların eline geçmesi, Osmanlı tarihinin en önemli kırılma noktalarından birini teşkil etmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlık tarihinin en önemli ve etkili imparatorluklarından biri olan Roma İmparatorluğu’nda diplomasinin var olduğu fakat ilerlemediği bilinmektedir. Bunun sebeplerinden birisi çok kuvvetli ve dinamik askeri güce sahip olması; bunu başta komşuları olmak üzere diğer devletlere kabul ettirmesidir. Bir diğer neden imparatorluğa hakim olan iktisadi yapının ticaretten ziyade tarıma dayalı olmasıdır. Ayrıca Roma’nın komşularıyla ilişkisinin gelişmemiş olması diplomasinin zayıf kalmasına neden olmuştur. Roma İmparatorluğu’nda diplomasinin ilerlemesinin az olmasının son nedeni olarak geniş coğrafyada hakim güç olarak kendi dil ve kültürlerini dayatmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti'nin Avusturya ve Rusya karşısında kazandığı savaşlar sonucunda 1739 yılında imzalanan Belgrad Antlaşmalarının sonuçları şu şekilde sıralanabilir. 1699 Karlofça sonrası Osmanlı devleti ilk defa iki güçlü devletle başa çıkmış ve onları geri çekilmeye mecbur kılmıştır. Avusturya Pasarofça'daki tüm kazançlarını yitirmiştir. Ruslar Azak ve diğer işgal ettikleri toprakları geri vermiştir. Osmanlıların Avrupa'daki itibar ve kredisi artmıştır. Ancak Prusya ile Fransa arasındaki gizli antlaşma bu antlaşmanın sonuçları arasında gösterilemez. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Rusya ile barışın hangi esaslar dahilinde yapılacağı  27 Ocak 1698 tarihinde yapılan Edirne Protokolü ile karar bağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1683 yılında yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Avusturya Dışişleri Bakanı Andrassy, Ayastefanos'un "bütün maddelerinin" gözden geçirilmesi için bir kongrenin yapılmasını 6 Mart 1878'de resmî olarak gündeme getirmiştir. Rusya ise, bundan dolayı İngiltere ve Avusturya ile çatışmak istemediği için bu isteği kabul etmek zorunda kalmıştı. Bundan sonra İngiltere kongre öncesinde ilginç diplomatik hamlelerde bulunarak üç devletle gizli anlaşmalar imzalamıştır. Bunlardan ilkini 30 Mayıs 1878 tarihinde Rusya ile yaparak, kongrede nelerin değişeceğini kararlaştırmıştır. Buna göre, Bulgaristan’ın sınırları İstanbul önlerinden Balkan Dağları'nın savunma hattına çekilecek; İngiltere, Kars ve Batum ile Baserabya’nın Rusya'ya verilmesine karşı çıkmayacak. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1639 yılında imzalanmıştır

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu'nun modern anlamda kurduğu ilk ittifak Avrupalı Hıristiyan bir devlet olan Prusya ile gerçekleşmiştir. 1790 yılında Prusya ile karşılılık prensibine dayanan bir askerî ittifak anlaşması imzalamıştır. III. Selim daha sonraki yıllarda ihtiyaç hâsıl olduğunda bu kez Rusya ve İngiltere gibi devletlerle de ittifaklar yapmıştır. Bundan sonraki süreçte bu tür ittifaklar, Osmanlı diplomasisinin sıkça müracaat ettiği çözümlerin başında gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mısır Hidivi, 1841’den itibaren Mısır Vâlisi karşılığı olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Halet Efendi, Avrupa’ya gönderilen ilk Osmanlı ikamet elçileri içinde, Avrupa medeniyeti hakkında en olumsuz görüşlere sahip olup, gönderdiği raporlarda genelde Avrupa medeniyetini sürekli biçimde eleştirmiştir.