Osmanlı Diplomasisi

Yanıt Açıklaması: 1878-1918 döneminin Osmanlı diplomasi tarihi açısından en önemli özelliği, diplomasisinin Babıâli’den Yıldız Sarayı’na kayması ve Sultan II. Abdülhamid’in (1876-1909) uhdesine geçmesiydi. Tanzimat ve Islahat dönemlerinde görülen diplomaside bürokrat belirleyiciliği ve sorumluluğu sonra ermiş; her türlü yetki artık II. Abdülhamid’in eline geçmişti. Babıâli, Sultan’ın belirlediği diplomasiyi uygulayan bir daire konuma gelmişti. Saray merkezli diplomasi 1908 Jön Türk İhtilâli’yle sona ermiş ve diplomasi yeniden hükümetin sorumluluk alanına girmiştir. Bu süre zarfında cereyan eden diplomatik faaliyetlerde, Avrupalı Büyük Devletlerin büyükelçilerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale etmeleri Tanzimat ve Islahat dönemlerine göre azalmıştır. Fakat yine de ilgili devletlerin hükümetleri gerek gördüklerinde kritik dayatmalarda bulunmaya devam etmişlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tercüme odası dış temsilcilikler teşkilatı içinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’nin Osmanlı Devleti’yle 4 Haziran 1878'de yaptığı anlaşmaya göre İngiltere, Kıbrıs’ın kendisine bırakılması karşılığında Rusya’nın yeniden saldırması durumunda silahla Osmanlı Devleti’ne yardım edecekti.

Yanıt Açıklaması: Fuad Paşa, Rusya'yı "devletimizin doğal düşmanı" olarak nitelendirmektedir. Rusya'nı Doğu'ya doğru genişleme siyasetinin olduğunu ve buna karşı devletin kuvvetli olması gerektiğini ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı'nın hazırlanması için kurulan heyette Rusya Elçisi yer almamıştır.

Yanıt Açıklaması: III. Selim Avrupa’nın önemli merkezlerinde ilk defa daimî elçilikler açmıştır

Yanıt Açıklaması: 3 Kasım 1839’da Tanzimat Fermanı ilan edilerek Modernleşme devlet siyaseti hâline getirilmiştir. Mustafa Reşid Paşa, Tanzimat’ın neden ilan edilmesi gereğini Sultan Abdülmecid’e izah ederken kullandığı “Avrupa’nın teveccühünü” kazanmak ifadesi önemli olsa gerekir.

Yanıt Açıklaması: Balkanlardaki ilk milli nitelikli isyan hareketi Sırbistan’da 1804’te Kara Yorgi’nin liderliği altında ortaya çıkmıştır. 1806-1812 Osmanlı- Rus Savaşı sırasında Rusların askeri yardımlarıyla daha da güçlenmiştir. Osmanlılar 1813’te isyancı birlikleri kontrol altına alarak isyanı kontrol altına almıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devletin ana kayıtlarını tutmakla mükellefti ve bu özelliğinden dolayı da “Divan Kalemi” olarak da bilinen Divan-ı Hümayun Kalemiye birimi Beylik'tir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlılar'ın takip ettiği tarafsızlık politikası Napolyon komutasındaki Fransızların Temmuz 1798'de Mısır'ı işgal etmesiyle sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devletinin diplomatik ilişkilerinde padişah ve onun mutlak vekili olan Veziriazam en yetkili iki kişidir. Bununla birlikte savaş ve barış gibi konular Divan-ı Hümayun’da ele alınır ve ayrıca gerekli görülen hallerde, bilhassa Müslüman beylikler ve devletlerle savaş durumunda şeyhülislam fetvasına ihtiyaç duyulurdu.

Yanıt Açıklaması: Osmanlıların davasını Avrupa nezdinde savunmak amacıyla ikamet elçiliklerini 1834’te tekrar faaliyete geçiren II. Mahmud Paris, Londra ve Viyana’da elçilikler açtı.

Yanıt Açıklaması: Rus gölgesinde Balkan ittifak bloğunun oluşması sürecini aslında Nisan 1911’e kadar geri gitse de, Osmanlı-İtalyan Savaşı’nın başlamasıyla gizli görüşmeler tekrar başlamıştı. Bu bağlamdaki ilk diplomatik adım Rusya’nın yönlendirmesiyle Bulgaristan tarafından atılmıştır. Rusya’nın teşvik ve onayı ile hareket eden Bulgaristan ilk ittifak antlaşmasını 13 Mart 1912’de Sırbistan’la yapmışı. İttifak görüşmesi sırasında kazanılacak toprakların paylaşılmasında çıkan pürüzlerin halledilmesinde Sofya’daki Rus diplomatları bizzat devreye girmişlerdi. Devamında ise 29 Mayıs’ta Bulgar-Yunan ve 6 Ekim’de ise, Sırbistan-Karadağ ittifakı gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 8 Temmuz 1833’de Hünkar iskelesi’ndeki Rus kampında imzalanan Osmanlı-Rus antlaşması Rusların emellerinin büyük bir bölümünü kapsıyordu. Bu antlaşma savunma ittifakı olup iki devletten biri saldırıya uğrarsa, diğeri ona her türlü yardımı yapacaktı.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı diplomasisinin son dönemini teşkil eden 1878-1918 yılları, Osmanlı tarihi açısından kritik bir süreç olmuştur. Bunun başlangıcını ve akışını belirleyen temel gelişme ise, 1878 Berlin Kongresi idi. Berlin Kongresi’nin ihtiva ettiği maddeler ve bu kongre ile birlikte tesis edilen yeni diplomatik düzen, 1918’e kadar devam eden süreci belirlemiştir. Berlin Kongresi ise, 1856 Paris Kongresi’nin oluşturduğu yeni diplomatik düzenin neden olduğu olayların bir sonucuydu. Paris Kongresi’yle oluşan bu düzenin finali 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi olurken; savaşın ardından yapılan 1878 Berlin Kongresi ise, 1856 Paris Kongresi gibi bir fonksiyon görmüş ve Birinci Dünya Savaşı’nın (1914-1918) patlak vermesine kadar geçen yeni bir diplomatik düzenin başlangıcını teşkil etmiştir. Dolayısıyla Berlin Kongresi’nin maddeleri ve yeni diplomatik düzeni, Osmanlı Devleti’nin bundan sonraki tarihini belirlemiştir.

Yanıt Açıklaması: En ağır maddesi Kırım’ın kaybedilmesi olan antlaşma Küçük Kaynarcadır.

Yanıt Açıklaması: XVIII. yüzyılın ilk yıllarında bürokrasinin temel taşları olan kalem ehlinin öne çıkmasında, başarılı bir murahhas olarak Karlofça’da Avrupalı kurt diplomatlarla masa başında Osmanlıyı temsil eden dönemin Reisülküttabı Mehmed Rami Paşa'nın önemli bir rolü vardır.

Yanıt Açıklaması: Aynalıkavak Tenkihnamesi görüşmelerinde Osmanlı tarafını Abdürrezzak Bahir Efendi temsil etmiştir.

Yanıt Açıklaması: İran Mukasemenamesi Antlaşması Osmanlı-Rusya arasında imzalanmıştır

Yanıt Açıklaması: Selanik Olayı 1876'da gerçekleşmiştir.