Modern Ortadoğu Tarihi

Yanıt Açıklaması: 1809 yılında Kavasım’ın başkenti Re’su’l Hayme kuşatıldı ve donanmaları tamamen tahrip edildi. İngilizlerin bu tavrı civardaki emirlikleri de korkuttu. Aynı akıbete uğramak istemeyen Körfez emirlikleri (Ummu’l Kavain, Ajman, Abu Dabi, Dubai geç tarihte ise Bahreyn) 1820 yılından itibaren İngilizler ile anlaşma yolunu tercih etti.

Yanıt Açıklaması: Asuriler: Sami kökenli halklardan biri olan Asuriler Hıristiyan olup, İran’daki varlıkları eskiye dayanır.

Yanıt Açıklaması: Kuzey Afrika’nın ikinci en geniş ülkesi olan Libya’nın doğusunda Mısır, güneyinde Çad ve Nijer, batısında Cezayir, kuzeybatısında ise Tunus bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kuzey Afrika’nın en batısında bulunan Fas, kuzeyden Akdeniz, doğudan Cezayir, güneyden Moritanya ve batısında Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülke nüfusunun %55’ini Araplar kalanların büyük bölümünü farklı Berberi topluluklar oluşturmaktadır. Etnik olarak iki büyük gruptan oluşmakla birlikte, nüfusun tamamına yakını Müslümandır. Ülke topraklarının %20’si tarıma elverişli olmakla birlikte Akdeniz ve okyanus sayesinde yeşil bitki örtüsü yaygındır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Suudi Arabistan’ın tamamı Müslümandır. Ancak şu şekilde bir tasnif yapmak mümkündür: Başkentin bulunduğu Riyad ve çevresi Sünnî/Vehhabi; Doğu tarafında yer alan Katıf, Ahsa bölgeleri genelde Şiî; Hicaz bölgesi ise farklı Sünnî mezheplerden meydana gelmekle birlikte; Medine’de az da olsa köklü bir Şiî gurubu (Nahavile) da bulunmaktadır. Ayrıca Necran bölgesinde de İsmaililer yaşamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Fransa Cezayir'i 1830'da sömürgeleştirmiş ve Cezayir'in bağımsızlığını kazandığı 1962'ye kadar bu durum devam etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yerel Berberi hanedanlıklarca 1062 yılından itibaren kurulan Murabıtlar devleti, özellikle kuzey batı Afrika merkezli olarak uzun yıllar bölgeye hükmetti. 1147 yılında Murabıtlara karşı mücadelede başarılı olan başka bir Berberi hanedanlık devleti olan Muvahhitler devleti batıda Fas, doğuda ise Bingazi kentine kadar uzanan geniş coğrafyaya hüküm sürdü. Bölgenin en parlak dönemlerine şahitlik eden Muvahhitler dönemi, 1220’li yıllardan itibaren kademeli olarak merkezi otoriteyi yitirip yerini küçük hanedan devletçiklerine bıraktı.

Yanıt Açıklaması: 16 Mayıs 1916’da, İngiltere ile Fransa arasında Sykes-Picot Antlaşma­sı imzalandı. Bu antlaşmaya göre petrol bölgelerinin bulunduğu Arap vilayetleri, İngiltere ve Fransa arasında gizlice taksim edildi.

Yanıt Açıklaması: Fransızların, Faysal’ı Şam’dan kovması üzerine Britanya, Şerif’e vefa borcunu (!) yerine getirmek için Filistin’i ikiye bölerek Ürdün isimli bir devlet oluşturdu.

Yanıt Açıklaması: Başşehri Devha/Doha ‘dır. Yüz ölçümü 11.586 km kare olup yabancılar ile birlikte nüfusu iki milyon civarındadır. Resmi dili Arapça olmakla birlikte İngilizce de yaygın bir şekilde kullanılır. Güneyden Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin çevirdiği; genelde çöl ve alçak kumlu tepelerden ibaret olan arazisi tarıma uygun değildir; iklimi sıcak ve kuraktır. Çok büyük petrol ve doğal gaz yataklarına sahip olan Katar son yıllarda ayrıca sanayileşmeye de önem vermiştir. Verilen üç seçenek de doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Muzaffereddin Şah döneminin en önemli gelişmelerinden biri de Meşrutiyet’in ilan edilmesiydi. 19. Yüzyılın ikinci yarısında Kaçar hükümdarlarının kötü yönetimi ve Kafkasya’daki toprak kayıplarıyla birlikte artış gösteren siyasi, iktisadi ve sosyal problemler, İran Meşrutiyet hareketinin ortaya çıkmasında başlıca sebepler arasında yer alır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Musul petrol gelirlerinin %10’unun 25 yıl boyunca Türkiye’ye verilmesi öngören anlaşma Ankara Anlaşması’dır

Yanıt Açıklaması: 1860-1885 gazyağı dönemi: bu dönemde petrol, sadece gazyağı olarak ve aydınlatmada kullanıldı. 1885-1900 dönemi: petrol yağları, sanayide ve evlerde yağlama yağı olarak kullanıldı. 1900-1914 benzin dönemi: bu dönemde otomobil üretimi ve kullanımı yaygınlaştığından yeni petrol yatakları bulunarak işletilmeye başlandı. 1914-1930 Dönemi: sürekli damıtmanın, ısıl krakingin ortaya çıktığı ve fuel-oillerin kullanılmaya başlandığı dönemdir. 1930 sonrası dönem: petrol ürünlerinin kalitesini yükselten çeşitli yöntemlerin yerleştiği ve modern arıtma ve petrokimya tekniklerinin geliştiği dönemdir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Suudi Arabistan’da vehabiliğin merkezi ve doğum yeri olarak kabul edilen yer Dirriyedir

Yanıt Açıklaması: En eski kaynaklarda Fars; Osmanlı asırlarını tanımlayan harita, doküman ve eserlerde Basra; yirminci yüzyılda ise Araplar tarafından Arap Körfezi diye isimlendiren bölge üzerinde yapılan araştırmalar, M.Ö 4000 yıllarından itibaren iskân aldığını göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Basra Körfezi’nin ticari önemini ve jeopolitiğini kavrayan ikinci büyük Avrupalı deniz gücü Hollandalılar olmuştur. Onlar da aynı maksatlar ile ticaretlerini bu güzergâh üzerinden Anadolu ve Karadeniz’e taşımak niyetindeydiler.

Yanıt Açıklaması: 2017 rakamları ile yaklaşık 90 milyona nüfusa sahip olan Mısır Nijerya’dan sonra Afrika’nın en kalabalık ülkesidir. Mısır’ın %90’ı Müslüman’dır. Ülkede yaklaşık %10’luk bir Hıristiyan azınlık (Kıptiler) yaşamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Portekizliler. Vasco de Gama’nın 1468’de Ümit Burnu’nu keşfetmesi Avrupalılara burayı tanıtmıştır. Nitekim dönemin gelişmiş deniz gücüne sahip olan Portekizliler Hürmüz’e gözünü diken ilk emperyal güç olmuştur.

Yanıt Açıklaması: OPEC 1960 yılında kurulmuştur

Yanıt Açıklaması: 15 Ocak 1979’da Şahın ülkeden kaçması ve 1 Şubat’ta da sürgünde bulunduğu Fransa’dan gelen Humeyni’nin Tahran’da milyonlarca kişinin katılımıyla görkemli bir şekilde karşılanması, İran’da yeni bir devrin başladığının habercisiydi. 11 Şubat 1979’a gelindiğinde gösteriler sona erdi. Humeyni’nin kurduğu İslam Konseyi, Fransa’ya sürgüne gönderilen Bahtiyar’ın yerine Mehdi Bazirgân’ı başbakanlığa atadı. Ayetullah Humeyni İran İslam devriminin lideridir. Buna göre doğru cevap A'dır.