Modern Ortadoğu Tarihi

Yanıt Açıklaması: 1972’de, hem Sovyetler Birliği ile bir anlaşma imzalanması hem de Saddam Hüseyin tarafından Irak petrollerinin millileştirilmesi, yönetimdeki Baas Partisi’nin popülaritesini yükseltmiştir. Irak’ın yarım milyar dolarlık petrol geliri, sadece iki yıl içinde 7 milyar dolara yükselmişti. Bu sayede alt yapı yatırımlarına büyük paralar harcandı; hayat standardında ilerlemeler kaydedildi. Bu dönemde Saddam Hüseyin ülkede tek söz sahibi olmuştur. ABD'nin Saddam Hüseyin’i baştan indirip Irak’ı işgal etmesi ise, ülkenin fiilen üçe bölünmesinin kapısını da aralamış oldu. Bağdat ve civarındaki merkezin dışında, kuzeydeki Kürt otonom bölgesi ve güneydeki Şii bölgesi, üç parçalı ve siyasi istikrardan yoksun Irak’ı meydana getirmektedir. Buna bağlı olarak diğer ülkelere ait petrol şirketleri arasında Irak petrolü üzerine bir mücadele başlamıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı donanması, birkaç asır boyunca ciddi bir tehditle karşılaşmasa da, XIX. yüzyıldan itibaren Avrupa yayılmacılığı ile mücadele etmek zorunda kaldı. Ancak bu güçlerden Fransa, 1830’de Cezayir’i, 1881’de Tunus’u, 1912’de Fas’ı, İtalya ise 1912’de Libya’yı ve İngiltere 1882 yılında Mısır’ı işgal etti. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Fas Osmanlı topraklarına katılmamış, dışarıdan desteklenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Petrol zengini Kuveyt’in işgaline, ABD ve Avrupa’nın göz yumması mümkün değildi. Saddam Hüseyin, bu işgalle birlikte, dünya ispatlanmış petrol rezervlerinin yaklaşık % 15’ini kontrol edecek ve böylece bölge ve dünya politikalarında kilit bir rol üstlenebilecekti. Bu durum, ABD ve Avrupa ekonomilerinin işleyişi açısından da sakıncalı olabilirdi. Sonuçta, 1991 yılı başındaki I. Körfez Savaşı’yla, Irak ordusu Kuveyt’ten sökülüp atılınca yükselen petrol fiyatları geriledi. Buna göre doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Afrika’nın ve Mısır’ın can damarı Nil nehri ülkeyi dört bölgeye ayırır.

Yanıt Açıklaması: Merkezi Fas’ta bulunan Birliğin üyeleri Cezayir, Moritanya, Fas, Tunus ve Libya’dır.

Yanıt Açıklaması: Sahil kesiminin dış güçlere açık olması yüzünden Portekizliler 1508 yılında Umman sahillerini işgal ederek 1650 yılına kadar sürecek olan en uzun istila başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Tarih içinde Avrupa’da genellikle hüsn-ü kabul görmemiş olan Yahudiler yurt arama fikrini daima canlı tutmuşlardı. Zihinlerinde mevcut olan “vaat edilmiş topraklar” fikri ise, onları Filistin’e yönlendiriyordu. Bu konudaki ilk adım 1870’de Alliance İsraélite tarafından Yafa yakınlarında bir ziraat mektebi açılması ve orada “Siyon Sevdalıları” adıyla bir cemiyetin kurulmasıyla atıldı. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Vasco de Gama’nın 1468’de Ümit Burnu’nu keşfetmesi sonrası bu bölgenin kontrolü için Portekiz ile mücadele içine girmiştir?

Yanıt Açıklaması: Mısır batı ile anlaşmaya ve ittifak yoluna gitmeye Enver Sedat ile başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1934 yılında Şah Rıza, modernleşme çabalarını yakından takip ettiği Atatürk’ün konuğu olarak Türkiye’ye dostluk ziyareti gerçekleştirdi. Bu sürecin bir devamı olarak da 1937’de, Irak ve Afganistan’ın da katılımıyla Sadabat Paktı imzalandı. Bu antlaşma bölgede barışın sağlanmasında önemli bir etkiye sahip oldu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 16. Yüzyılın başlarından itibaren Libya coğrafyasında Osmanlı dönemi başladı. Osmanlının bölge hakimiyeti bir seferde gerçekleşmedi. Bingazi bölgesi Osmanlı idaresinde iken, Trablusgarp’ı içine alan batı toprakları ise 1551 yılına kadar Malta Şövalyeleri ile İspanyolların elinde kaldı. 16. Yüzyıl boyunca bölgede Osmanlı ile İspanyollar arasında bu hakimiyet mücadelesi sürdü. 1551 yılında Osmanlı komutanı Turgut Reis, Trablus’u da imparatorluk topraklarına katarak tüm coğrafyayı kontrolü altına aldı. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1961 yılında bağımsızlığına kavuşan Kuveyt hemen Arap Birliği üyeliğine de alındı. Fakat bu bağımsızlığı Irak, toprakların aslında kendi parçası olduğu gerekçesiyle tanımadı ve Arap Birliği’ne de karşı çıktı. Kuveyt, komşusundan gelen bu açık saldırı karşısında yeni kurtulduğu İngiltere’den yardım istedi. İngilizler ve Arap Birliği de Kuveyt’in bağımsızlığını korumak için kuvvet gönderdiler.

Yanıt Açıklaması: Önemli şehirleri Tahran, Tebriz, Meşhed, İsfahan, Hemedan, Kum ve Şiraz’dır.

Yanıt Açıklaması: Araplar İranda yaşana sami kökenli halklardan biridir

Yanıt Açıklaması: Basra Körfezi’nin ticari önemini ve jeopolitiğini kavrayan ikinci büyük Avrupalı deniz gücü Hollandalılar olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Ortadoğu bölgesindeki en büyük petrol üreticisi ülke Suudi Arabistandır

Yanıt Açıklaması: Mağrip Birliğinin üyeleri Cezayir, Moritanya, Fas, Tunus ve Libya’dır. Sudan üye devletler arasında değildir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: ABD, 1930’larda Bahreyn’de ve bütün Suudi Arabistan’da petrol çıkarma ve işletme imtiyazları elde etti. Doğru cevap E'dir.