Osmanlı İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: Ahi Evren’in esnaf üretim birlikleri öncülü¤ünde üretimin yeniden organizasyonu teorisini 1205’te yerleştiği Kayseri’de önce deri sektöründe ve sonra da bölgedeki tüm sanayide uygulayarak başlattığı esnaf-sanayi devrimi, 1220’den itibaren Selçuklu devletince tüm ekonomide uygulanmaya başlanarak esnaf-sanayi devrimi yaygınlaştığı.

Yanıt Açıklaması: Doğudan gelip Osmanlı topraklarına giren en önemlş yol şüphesiz ipek Yolu idi. Çin’de Zşan’dan başlayıp Taklamakan ve Gobş çöllerini geçerek önce Türkistan’a sonra Kaşgar, Taşkent, Semerkant, Buhara ve Merv üzerinden Hazar’ın güneyine ulaşmaktaydı. Tahran ve Tebriz’den sonra Anadolu topraklarına giren bu yol, Erzurum-Kayseri-Ankara istikametinden istanbul’a ulaşmaktaydı. Boğaz’ı geçen yol, Via Egnatia’yı takşp ederek Avrupa içlerşine uzanmaktaydı. Diğer taraftan Hazar Denşzş’ne gelen tüccarlar, gemilerle kıyıya, Astrahan (Ejderhan) ‘a geçebşlşr ve doğruca Rusya’ya yönelebşlşrlerdş. Yine Erzurum’dan Trabzon’a geçip buradan gemilerle Kırım’a ya da Balkan kıyılarına mal götürmek mümkündü. Via Egnatia, Adriyatik’ten istanbul’a ulaşımı sağlamak için Roma imparatorluğu zamanında inşa edilen, Draç (Durres)’tan başlayıp istanbul’a ulaşan ve Osmanlıların Sol Kol olarak adlandırdıkları yoldur.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşına kadar şehir içi ulaşımının en büyük kısmını karşılayan atlı tramvay işletmeleri, İstanbul’dan başka İzmir, Selanik, Konya, Şam, Beyrut ve Bağdat’ta mevcuttu.

Yanıt Açıklaması: Klasik dönem Osmanlı esnaf teşkilatı birçok meslek teşekkülünden oluşuyor ve üst yönetici olarak Kadı’nın idaresi altında bulunuyordu. Bu olgu devlet denetiminin derecesini gösterir. Üretilen ve piyasaya arz edilen ürünler Kadı’nın bilgisi dahilindeydi.

Yanıt Açıklaması: Derbentler, bir bölgenin ve yolun emniyetinin sağlanması bakımından önemli bir tesis olmaları yanında, ıssız yerlerin şenlendirilmesi için iskân vasıtası olarak da kullanılmışlardır. iki çeşit derbentten söz edilebilir: ilki yurtluk ve ocaklık şeklinde tımar sistemi içerisinde kullanılan derbentler, ikincisi vergi muafiyeti karşılığında kurulan derbentlerdir. Bu ikinciler vakıf, has veya boş topraklar üzerinde kurulmuşlardır. Derbentleri ayrıca kale mahiyetinde olanlar (ribatlar), vakıf şeklinde bulunanlar, han ve kervansaray olarak kullanılanlar, köprü civarlarında bulunanlar şeklinde dört başlık altında sınışamak da mümkündür

Yanıt Açıklaması: 1731 yılından sonra akçe, ana hesap birimi olmaktan çıktı. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tağşiş uygulamalarına en çok Fatih döneminde rastlanmaktadır. 1444’e kadar akçenin gümüş içeriği oldukça istikrarlı bir seyir izlemişti. Buna karşılık 1444-1481 arasında akçenin ağırlığı ve gümüş içeriği tam 6 kez düşürüldü. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yıldırım Beyazıt zamanında

Yanıt Açıklaması: Moratoryum devletin borçlarını ödeyemez duruma geldiğini ilan etmesidir. bu yüzden doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Demiryolu yapımı temel politikaları arasında yer alan padişah Sultan II. Abdülhamit Han'dır.

Yanıt Açıklaması: Via Egnatia, Adriyatik’ten İstanbul’a ulaşımı sağlamak için Roma İmparatorluğu zamanında inşa edilen, Draç (Durres)’tan başlayıp İstanbul’a ulaşan ve Osmanlıların Sol Kol olarak adlandırdıkları yoldur.

Yanıt Açıklaması: Kefâlet sistemi, her esnaf birliğinin, kendi esnaf nizâmını uygulamasını temin ve garanti altına almayı içerir ve bu da esnaf kethüdalarına da büyük sorumluluklar yüklüyordu.

Yanıt Açıklaması: Kürt sorununda devletin bulduğu çözüm, Hamidiye Alaylarının kurulması olayında olduğu gibi onlarla ayn dini paylaşmaya dayalı adımlar atmak olmuştur. Böylelikle hem Ermeni sorunu karşısında ortak bir cephe oluşturulabilmiş, hem de yeni bir problemin ortaya çıkması engellenmiştir. Doğru cevap A dır.

Yanıt Açıklaması: 16. yüzyılın ortalarına kadar Osmanlı Devletiyle en büyük ticaret hacmine sahip Batılı devlet Venedik'ti.

Yanıt Açıklaması: I,II,III Konargöçerlerin karayolu güvenliği ticaretin sağlanması ve çeşitli ihtiyaçların temini ile ilgili bir görevi yoktur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye çalışma ilişkileri tarihinde, toplu iş ilişkileri konusunda, dolaysız düzenlemeler yapan ilk kanun olan Tarih-i Eşgal Kanunu II. Meşrutiyet Dönemi'nde uygulanmaya başlamıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Vücuh ortaklığına parasız ortaklıkta denir. Parası olmayan fakat şöhreti olan iki ortağın finansal ihtiyacını karşılamak amacıyla oluşturulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadı, temel tüketim maddeleri için satış fiyatlarının belirlenmesinde yetki sahibiydi. Üretim, ticaret ve esnaşa ilgili davaların çözüm yeri yine kadılıklardı. Kadılar, gerek ilgili davalara bakarken gerekse fiyat tespiti (narh), kethüda tayini, dükkân sayılarının belirlenmesi gibi iktisadî hayatı do¤rudan ilgilendiren konularda karar verirken halkın ihtiyaçlarının karşılanmasını yani arz-talep dengesinin korunmasını (iaşecilik), yerleşik uygulamaları (gelenekçilik) ve devletin malî çıkarlarını (fiskalizm) dikkate alırlardı.

Yanıt Açıklaması: Malların pazarlanması buralarda yapılır, vergisi de tahsil edilirdi. Toptan ticaret kapan denen pazarlarda yapılırdı. Başkentte un kapanı, yağ kapanı, bal kapanı, balıkhane ve sebze hanını toptan alışverişin yapıldığı yerlere örnek verebiliriz.

Yanıt Açıklaması: 15.yüzyılın son çeyreğinde altın sultaninin piyasaya sürülüşüne kadar, Osmanlı sikkeleri gümüş akçe ile bakır mangırdan oluşuyordu. Mangır, mankur ya da pul adı verilen bakır sikkeler, küçük hacimli alış verişlerde kullanılan, bozuk para hükmündeki küçük paralardır. Akçe Batılı kaynaklarda yunanca aspron kelimesinden esinlenerek, asper ya da aspre olarak belirtilir. Osmanlı Devleti yabancı sikkelerin tedavülüne izin vermekteydi. Dolaşımdaki diğer paralar iki büyük gümüş paraydı: Hollanda kaynaklı esedi kuruş ve İspanya kaynaklı real kuruş. Real kuruş 17. yüzyılın ortalarına kadar popülerdi, fakat bu tarihten itibaren ortadan kayboldu. Esedi kuruş işte bu ortadan kayboluştan sonra popüler para oldu.