Osmanlı İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: I,II,III doğrudur. Büyükbaş hayvancılık iş gücü yanında et ve sütü içinde yararlanılırdı. Ancak Osmanlı toplumunda et tüketimin esasını küçükbaş hayvancılık olduğu belirtilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Bütün seçenekler Osmanlı'da sayım yapılan olaylardandır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı vakıf sistemi, genel olarak sosyal güvenlik, eğitim, kültür ve dinle ilgili işlevler gören bir kurumdu. Onun işlevlerinin arasında bir yerleşim yerinin güvenliğini sağlamak yoktur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bâd-ı hevâ, Bir kimsenin mal, mülk ve davarına zarar verenlerden alınan cezadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap bir ve ikidir. Diğerleri doğru değildir. Diğer şıklardaki Celali isyanlarının çeşitli sebepleri vardır. Anadolu’nun nüfusu da sürekli artış göstermemiştir

Yanıt Açıklaması: Tapu sayımları ile her köyün geliri, nüfusu, otlakları, ormanlar kısaca mâlî yapı tesbit edilirdi. Böylece haslı eyaletler oluşturulur, bunlar da sancaklara ayrılır, sancaklar da tımar, vakıf ve ocaklık olarak hak sahiplerine tahsis edilirdi.

Yanıt Açıklaması: Harâc, İslâm vergileme düzeninde silahlı mücadele ile fethedilen topraklardan %50 ye kadar alınabileceği kaydedilen vergidir.

Yanıt Açıklaması: Gelir Kalemleri 1. Muhasebe-i evvel (Başmuhasebe),Cizye Muhasebesi,Haremeyn Muhasebesi,Haremeyn Mukâtaası

Yanıt Açıklaması: Tümü doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Tütün, Amerika kıtasının keşfinden sonra ilk defa Avrupa'ya getirilmiş ve müteakip yüz yıl içinde de bütün dünyaya yayılmış tarım ürünüdür. Kısa sürede toplumlar içinde tüketimi yaygınlaşan bu Yeni Dünya bitkisi hem siyasi, hem dini hem de sosyal tepkilere neden olmuştur. Osmanlı topraklarına 1560'larda girmiş ve 1583 yılında Milas'ta ekimine başlanmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İslâm devletlerinde kamu maliyesinin üç yönü vardır. Bunlardan birincisi rakamları bütçelere yansıyan merkez maliyesi, ikincisi askerî zümreye maaşlarına karşılıkk toprak gelirlerinin bağlanmasını ifade eden ikta (ve tımar) ve üçüncüsü de genellikle yatırım harcamalarını yapan vakıf sistemidir. İktisadî ve sosyal refahı sağlayan en önemli unsur bu yatırımlardır.

Yanıt Açıklaması: Keten, Osmanlı İmparatorluğu’nun genelinde yetiştirilen ve hem dokumada kullanılan hem de tohumlarından yağ çıkarılan bitkidir.

Yanıt Açıklaması: Görülüyor ki, provizyonizm ilkesine dayanan Osmanlı iktisadi anlayışında ihracat, üretim faaliyetinin hedefi olmayıp, ülke içi ihtiyaçların karşılanmasından sonra artan malın yer değiştirterek tüketime sunulması anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fiskalizm, hazineye ait gelirleri mümkün olduğu kadar yüksek düzeye çıkarmaya çalışırken ulaşılan düzeyin altına inmesini engellemeye amaçlar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Buğday değil mısır, İtalya’da Granaturco, Macaristan’da “Türk buğdayı” olarak adlandırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Resm-i asiyab, dirlik içerisinde işletilen değirmenden maktu olarak alınan vergidir.

Yanıt Açıklaması: Ziraî vergiler Bunlar umumiyetle öşür adı altında toplanırlar ve % 10 civarında bir orana sahip idiler. Aslında müslümanlardan alınan ve mülk topraklarının mahsullerinin zekâtını ifade eden öşür onda bir demektir. Yine Osmanlı uygulamasında harâc-ı mukâseme vergisinin ve toprak kirasının alt dilimi olarak görülmüştür. Öşür, toprak mahsullerinden vezir, kumandan vs. lere ayrılan pay olan sâlâriye ile birlikte tahsil edilirdi. Bu vergilerin aynen tahsili mecburiyeti vardı. Dirlik sahiplerinin reayadan nakdî karşılık istemeleri ço¤unlukla yasaktı.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılın başlarından itibaren devlet, Fabrika-i Hümayunlar diye adlandırılan büyük sınaî kuruluşlar oluşturdu. Bunun en önemli amacı, özellikle askerî ihtiyaçların yurt içi üretimle karşılanması yoluyla hem askerî giderlerden tasarruf sağlanması hem de paranın yurt dışına kaçmasının önlenmesi idi.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat’tan Meşrutiyet’e kadar birlik ilkesine bağlı kalınarak devlet gelir ve giderleri tek bir bütçede gösterilmiştir. 1874 yılında ikinci defa yayınlanan bütçe nizamnamesinden sonra 1876 yılında Meşrutiyet’in ilanıyla bütçe yapma hakkı Kanun-ı Esasî ile Meclis-i Mebusân ve Meclis-i Ayân’a verildi. Padişaha bütçeyi onaylama ve eski bütçenin bir yıl daha uygulanması yetkisi tanındı. Bütçe kelimesi de ilk defa Kanun-ı Esasî’nin 97. maddesinde kullanıldı.

Yanıt Açıklaması: Tümü doğrudur. Merkez maliyenin eyalet gelirleri içindeki payı daha sonra artmıştır. Merkez memurlarına maaş ödenmesi 2. Mahmut döneminde başlayacaktır. Devletin en önemli gider kalemi yeniçeri ulufeleridir. Klasik dönemin maliye nazırı demek baş defter demektir.