Hukuk Tarihi

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet dönemi resepsiyonunun mimarı, dönemin adalet bakanı Mahmut Esat Bozkurt'dur.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı da, Tanzimat Fermanı gibi içinde bulunduğu çağa uygun bir Osmanlı toplumu (milleti) meydana getirme aşamalarından biriydi. Bu noktayı tespit açısından fermanın metnine dönülürse, Müslüman ve Müslüman olmayan Osmanlı tebaası arasındaki farklılıkların kaldırılarak, eşit statüdeki Osmanlı yurttaşını meydana getirme çabasıyla karşılaşılır. Fermanın kabul ettiği esasların çoğu, tebaa eşitliğini oluşturmaya yönelikti. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kardeş katli uygulaması, Fatih Sultan Mehmet öncesinde de uygulansa da hukuki zemine Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nde kavuşmuştur. Bu uygulamaya temel oluşturan sebeplerden biri eski Türklerdeki egemenlik anlayışıdır. Zira bu anlayış uyarınca Tanrı'nın kut bahşettiği soya mensup her erkek bireyin egemenlik hususunda hakkı olduğu, devletin kağan ailesinin ortak malı olduğu kabul edilir. Her erkek bireyin taht üzerinde hak iddiasının önüne geçmek amacıyla kardeş katline olanak tanınmıştır. Bununla birlikte ekberiyet usulünün kabulü ile bu uygulamadan vazgeçilmeye çalışılmıştır; çünkü ekberiyet usulü Osmanlı hanedanlığına mensup yaşça en büyük erkek bireyin tahta çıkmasını öngörür. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İslâm hukukunun teşekkül tarihinde en mühim devir Asr-ı Saadet de denilen vahiy devridir

Yanıt Açıklaması: Müslüman olan ve olmayan tebaa arasında eşitlik ilkesine vurgu yapılması, biri ulemaya, biri devlet adamlarına ilişkin iki ceza kanununun kabulü, Tanzimat Dönemi kanunlaştırmalarında ve yargı örgütünde önemli bir unsur olarak ortaya çıkan Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye’nin kuruluşu, hükümet (kabine) sisteminin kabul edilmesi, müsaderenin ve siyaseten katlin “hemen hemen” tarihe karışması ve Yeniçeri Ocağının kaldırılması da dâhil olmak üzere birçok reform, II. Mahmut’un iktidar dönemine rastlar. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kamu yararının gerektirdiği durumlarda şer’î vergiler dışında toplanan vergilere örfî vergiler denilmiştir. Esas itibariyle iki tür örfî vergi vardır: Tekâlif-i divaniye veya avârız-ı divaniye de denilen avârız vergileri ve rüsum-ı örfiye vergileri. Bir de bunlar dışında kalan örfî vergilerden söz edilebilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kanunların değiştirilmesi amacıyla kurulan komisyonlar dinî kurallara dayalı hukuk sisteminin etkisi altında kalmış ve etkin çalışamamıştır. Bu sebeple resepsiyonun gerekliliği yönündeki düşünce hakim olmuş ve çok kısa bir hazırlık sürecinden sonra tüm kurumların batıdan alındığı kapsamlı bir hukuk resepsiyonu yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Eşlerden sadece kadının değil, kocanın da evlenme sırasında evli bulunmaması zorunluluğu Medeni Kanun kapsamında getirilmiştir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir Müslümanın dinini alenen terk etmesine irtidat denilir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı sultanı tahta çıktıktan sonra paytahttaki önde gelen yöneticiler kendi­sine biat ederlerdi. Biat İslam hukukuna göre devlet başkanı (halife, imam) olacak kimseye, önde gelenlerin bağlı kalacağına dair teminat vermesiydi; bunun karşı­lığında devlet başkanı da hukuka uygun, adaletli bir yönetim sergileyeceğine dair söz vermiş olurdu.

Yanıt Açıklaması: 4721 Sayılı Medenî Kanun'un yürürlüğe giriş tarihi 1 Ocak 2002'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devletindeki bütün kadıları tayin yetkisi devletin başı sıfatıyla padişaha aittir. Fakat padişah bu yetkisini kazaskerlere bırakmıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1831 tarihli Belçika Anayasası ve 1850 tarihli Prusya Anayasası’ndan esinlenilerek  Kanun-ı Esasi düzenlenmiştir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: İkinci uyum paketi 4748 sayılı Kanunla, 26 Mart 2002 tarihinde kabul edilmiş, 9 Nisan 2002 tarihli ve 24712 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Bu uyum paketiyle toplam sekiz yasada değişikliğe gidilmiştir. Bunlar içinde Devlet Memurları Kanunu da bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kral, savaşa ve barışa karar verir, şehrin idaresini ve güvenliğini sağlar, suç işleyenlere ceza verirdi.

Yanıt Açıklaması: Veziriazam da denir. Osmanlı Devletinde padişahtan sonra gelen en yüksek görevlidir. Padişahın mutlak vekilidir, bu sıfatla padişahın yetkilerini kullanır.

Yanıt Açıklaması: Durer’ül Hükkam; fıkıh, Behcetü’l-Fetava; fetva mecmuası, Kanun-ı cizye-i cinganeha kanununamedir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra kamu hukuku alanında ilk hazırlanan yasa 1840 Ceza Kanunnamesi'dir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1876 Kanun-ı Esasi uyarınca, padişah yürütme organının başıydı. Heyet-i Vükela’nın (Bakanlar Kurulu) başkan ve üyelerini, yani sadrazamı, şeyhülislamı ve vekilleri padişah tayin eder ve azlederdi. Meclis-i Umumi adını taşıyan yasama meclisi ise Heyet-i Âyân ve Heyet-i Mebusandan oluşmaktaydı. Heyet-i Âyân’ın üyeleri padişah tarafından ömür boyu bu görevde kalmak üzere atanırlarken, Meclis-i Mebusan’ın üyeleri, her elli bin erkek nüfusa bir temsilci olmak üzere, dört yıl için, seçim yoluyla bu göreve gelirlerdi.