Hukuk Tarihi

Yanıt Açıklaması: Yaralamada ödenecek diyette göz, kulak, burun ve diş gibi belli organlar için mikdar sabittir ve buna erş adı verilir. Bunların dışındaki yaralamalarda ise duyulan elem ve acının büyüklüğüne göre hâkim diyet mikdarını takdir eder ki buna da hukûmet-i adl denilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukundaki genel kabule göre hükümdarın sorumsuzluğu veya dokunulmazlığı bulunmaz. İşlediği her suçtan dolayı yargılanır ve gerekirse cezalandırılır. İslam ceza hukuku dârülislam yani Müslümanların egemenliği altındaki ülkelerde uygulanır. Suçlunun aleyhindeki ceza kanunları geriye yürümez. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı 28 Şubat 1856'da ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Medenî Kanunda evlenmenin şekline ilişkin düzenlemeler yer almıştır, medenî inakh zorunlu hale getirilmiştir. Böylece evlilik kurumu devlet denetimi ve gözetimi altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Şer’î vergiler (Tekalif-i Şer'iye) esas olarak zekât, haraç ve cizyedir. Bunlara define vergisi (rikâz) ve gümrük vergisi de eklenebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Geliri bir köy veya mahalle halkının veya esnafın beklenmedik ihtiyaçlarını karşı­lamak üzere kurulan vakıflara avârız vakfı denilir.

Yanıt Açıklaması: 4 Ekim 1926’da İsviçre Medenî Kanununun iktibas edilmesiyle birlikte, Türkiye Roma-Cermen hukuk sistemine dâhil olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kopenhag Kriterleri çerçevesinde, 1920’li yıllarda yabancı devletlerin baskısı, Türkiye Cumhuriyetinin ilk yıllarında yapılan hukuk resepsiyonunun sebeplerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı 2010 Anayasa Değişiklikleri ile tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: 3 Ekim 2001 tarihli ve 4709 sayılı yasa ile yapılan değişikliklerden birisi de hak arama hürriyeti çerçevesinde ilk defa AİHS’nin 6. md.sindeki ‘adil yargılanma’ hakkının (Anayasa, 36. md.) Anayasamıza girmiş olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kanunda yazılmayan eylemlerin suç oluşturması düşünülemez. Tipiklik de denilen bu unsur hem Batı ceza hukukunun hem de İslam ceza hukukunun temelidir. Had ve kısas suçları ve cezaları nas denilen Kitap (Kuran) ve sünnette belirlenmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk üzerinde sadece babaya değil, anneye de velayet hakkının tanınması Medeni Kanun kapsamında kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1875’de Avukatlık kurumu, Osmanlı hukukuna kesin olarak girerken, 1878 yı­lında da Mukâvelat Muharrirleri Nizamnamesi ile noterlik kurumu Osmanlı hu­kukuna girmişti.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı’nın ilanını takip eden ilk kanunlaştırma hareketi ceza hukuku alanında olmuş, Fermanın ilanından itibaren bir sene geçmeden, tüm tebaayı kapsamına alan 1840 tarihli Ceza Kanunnamesi hazırlanmıştı.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü Uyum Paketi ile getirilen en önemli değişiklik, ölüm cezasının savaş ve yakın savaş tehdidi halleri dışında kaldırılmasıdır. Diğer şıklardaki değişiklikler İkinci Uyum Paketi içerisinde düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: “Türk” adı kaynaklarda ilk olarak Orhun Yazıtlarında geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı’nın Osmanlı tebaasına tanıdığı güvenceler, Osmanlı hukuk sistemi açısından -pek de- yeni güvenceler değildi. Zira Tanzimat Fermanı da Osmanlı Devletinin adaletname denilen, bezeri hatt-ı hümayunları yayınlama geleneğinin devamıydı ve fermanda tebaaya tanınan güvenceler, padişahın tek yanlı iradesinin sonucuydu. Bu belgeyi diğer adaletnamelerden ayıran şey ise padişahın kendi kendisini de fermanın getirdiği esaslarla sınırlamasıydı. Fermanda tebaanın can, mal, namus güvenliğinden bahsedilmesi, tebaaya verilen güvencelerin teminatının olup olmadığı sorusunu gündeme getirir. Fermanda tanınan güvencelerin teminatı -söz konusu güvencelere aykırı davranışların yaptırımı- padişah için dinî yani uhreviydi. Çünkü padişah, ferman hükümlerine aykırı davranmayacağına dair yemin edecekti; ayrıca belgenin sonunda hükümlerin hilafına hareket edecek olanlara beddua edilmekteydi. Padişah için ettiği yemine sadık kalma yükümlülüğünü getiren dinî sorumluluktan başka, pozitif hukuka dayanan bir sorumluluk söz konusu değildi. Öyleyse hükümdar, tek yanlı iradesiyle tanıdığı güvenceleri, hukuki açıdan, yine tek yanlı iradesiyle geri alabilecekti. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Şer’iyye sicilleri, kadı defteri, kadı sicili, kadı sicilleri, zabt-ı vekayi veya şer’iyye sicil defterleri gibi çeşitli tabirlerle adlandırılmaktadır. Zaman zaman bunlardan Osmanlı mahkeme kayıtları veya Osmanlı mahkeme sicilleri diye de söz edilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman 1535 yılında Fransaya tanıdığı imtiyazlar çerçevesinde bu devletin Osmanlı ülkesindeki tüccar uyrukları arasındaki her türlü ihtilaflar kendi konsolosluğunda kendi hukuklarına göre çözülecekti. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Divan-ı Hümayun Osmanlı Devletindeki en yüksek mahkemeydi. Hem İslam hukukuna (şer’î), hem de kanunname hukukuna (örfi) göre davalara bakardı.