Osmanlı Devleti Yenileşme Hareketleri (1876-1918)

Yanıt Açıklaması: II.Abdülhamit 93 Harbinden sonra devleti içine düştüğü durumdan kurtarmak için ilk olarak askeriyeye el atmıştır.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid döneminde önemli hukuki düzenlemeler yapılmıştır. Noterlik bu dönemde kurulmuş, Anayasa’da zikredilen savcılık bu dönemde sistemleştirilmiştir. Fransız hukukundan yararlanılarak çıkarılan usul kanunlarıyla yargılama usulü şekillendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid döneminde askere alma alanında yapılan bir diğer önemli düzenleme de, Hamidiye Süvari Alayları adı altında Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Kuzey Irak’ta yaşayan göçer Kürt aşiretlerin Osmanlı ordusuna yarı düzenli atlı birlikler olarak katılmasının sağlanmasıydı.

Yanıt Açıklaması: İttihat ve Terakki Cemiyetiyle Ahrar Fırkasının katıldığı 1908 seçimlerini İttihat ve Terakki Cemiyeti kazanmıştır. Doğru Cevap : D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İlk öğretmen okulu olan Darülmuallimîn-i Rüşdi, rüştiyelerin öğretmen ihtiyacını karşılamak amacıyla 1848’de oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: II. Mahmud yeniçeriliği kaldırmış, ulemanın etkisini azaltmış ve idareye daha fazla katılımı sağlayacak kurumlaşmayı gerçekleştirmiştir. Abdülmecid devrinde ilan edilen Tanzimat Fermanı II. Mahmud'un başlattığı sürecin tamamlanması olarak görülmektedir. Doğru Cevap: C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı ordusunun İngilizler ve Rusları doğu cephesinde meşgul etme potansiyeli, Padişahın tüm İslam coğrafyasının halifesi olması, Almanya'nın savaşacağı ülkelerdeki Müslüman topluluğun mevcut ülkedeki isyan potansiyeli ve Avrupa basınında Balkan Savaşı mağlubiyetin sadece Osmanlıların değil onlara danışmanlık yapan Alman Genelkurmayı’nın başarısızlığı olarak takdim edilmesi, Almanya’nın Osmanlı Devleti ile müttefik olmayı kabul etmesinin nedenleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Bu kanuna göre askerlik yaşı 18'den itibaren başlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Merkezle taşra bürokrasisi arasında bir köprü vazifesi gören kapıkethüdalıkları 1909’da yapılan bir düzenlemeyle kaldırıldı.

Yanıt Açıklaması: 23 Aralık 1876’da yürürlüğe giren Kanun-i Esasi’nin ön gördüğü parlamento veya o zamanki adıyla Meclis-i Umumi, birisi halkın seçtiği temsilcilerin oluşturduğu Meclis-i Mebusan ve diğeri de üyelerini padişahın seçtiği Meclis-i Âyan’dan oluşan iki kanatlı bir meclisti.

Yanıt Açıklaması: 1912 Balkan Savaşı sırasında Osmanlılar'a karşı savaşan Balkan ittifakı şu devletlerden oluşmaktadır; Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan, Karadağ. Hırvatistan bu devletlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devletinde daha önce üst düzey görevlerde bulunmuş bazı bürokratlar, tecrübelerinden yararlanmak amacıyla hükümet üyeliğine atanırdı. Bunların görevleri maliye ve hariciye gibi belli bir alanla ilgili olmadığı için kendilerine sandalyesiz nazır nitelemesi yapılır; konumları günümüzde hükümette yer alan devlet bakanlarına benzerdi.

Yanıt Açıklaması: 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi’ndeki yenilgiden sonra edinilen tecrübeler sonucunda 1879’da ordunun birlik yapısında yeni bir düzene geçilmiştir. Osmanlı ordusunda barış zamanı en büyük taktik birlikler artık tümen (fırka) olacak; her tümende iki tugay (liva), her tugayda iki alay, her alayda dört tabur ve her taburda da dört bölük bulunacaktı.

Yanıt Açıklaması: Kanun-i Esasi’nin geneline bakıldığında metnin şekil bakımından çağdaşı diğer anayasalara yaklaştığı görülebilir. Özellikle 1831 tarihli Belçika ve 1850 tarihli otoriter Prusya anayasalarından etkilendiği kabul edilir. Kanun-i Esasi içerik olarak Osmanlı Devleti’nin kendi şartlarından doğan bir anayasa olduğu kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hafiye teşkilâtının başı olan Fehim Paşa ve bu teşkilâtı kendi çıkarları için kullanan bazı görevliler masum insanlara büyük zararlar verdikleri gibi, kendilerine de büyük menfaatler sağlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Döneminde ikili bir eğitim sistemi mevcuttu. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: 13 Nisan 1909’da çıkan ve Rumî takvimdeki karşılığıyla “31 Mart Vakası” olarak bilinen II. Abdülhamid taraftarı askerî ayaklanma, padişahın tahtan indirilmesiyle neticelendi.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid döneminde Osmanlı ordusunun muvazzaf (nizamiye) kuvvetlerinde olduğu gibi yedek ordu olan redif birliklerinde de tümen ve kolordu düzenine geçilmesi kararlaştırılmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kanun-i Esasi’nin getirmiş olduğu seçme ve seçilme şartlarından biri milletvekillerinin 30 yaşını geçmemiş olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: 1789’da yayımlanan İnsan Hakları Beyannamesi’yle geleneksel yasalardan vazgeçildi ve kralın uymak zorunda olduğu 1791 Fransız Anayasası ilân edildi. Anayasa, Rousseau’nun “halkın egemenliği” ve Montesquieu’nun “kuvvetlerin ayrılığı” ilkelerine dayandırıldı. Ardından radikal kararlar alınarak 1793’te kral ve kraliçe idam edildi.