Osmanlı Devleti Yenileşme Hareketleri (1876-1918)

Yanıt Açıklaması: Sened-i İttifak'ta yer alan, devlet adamlarının keyfî uygulamalarının önlenmesi ve halkın korunması, vergilerin adil düzenlenmesi, sadrazamın yetkilerinin şarta bağlanması ve merkez yönetimi ile taşra âyanının karışılıklı söz vermesi gibi unsurlar -temsil derecesi sınırlı olmakla birlikte- bir toplumsal mutabakata işaret eder. Doğru Cevap: B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kütahya 1.Dünya Savaşı zamanında ordu merkezi olarak kullanılan şehirlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Babıali, Kanun-i Esasi döneminde hükümete verilen isimdi. Topkapı ve Dolmabahçe sarayları ise II. Abdülhamit dönemi öncesindeki padişahların ikamet ettikleri saraydı. II. Abdülhamit devlet yönetimini Yıldız sarayından gerçekleştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1918 yılı itibariyle Osmanlı Hava Kuvvetleri'nde bulunan uçak sayısı 90'dır.

Yanıt Açıklaması: Söz konusu nitelikleri taşıyan filozof ve siyaset adamı  John Locke'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı tarihinde Osmanlı-Rus Savaşının "93 Harbi" olarak anılmasının sebebi Savaşın yapıldığı 1877-78 yıllarının Rumî takvimde 1293 tarihine denk düşmesidir.

Yanıt Açıklaması: Birinci meclisin kapatılmasından sonra II.Abdülhamit döneminde yapılan reformlar;Mülkiye Mektebi’nin programları yeniden düzenlendi, Adli ve hukuki reformlar yapıldı. Ulaşım ve iletişim alanında gelişmeler sağlandı, Pek çok gazete, dergi yayın hayatına başladı ve kitaplar basıldı.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı’da merkezle taşra bürokrasisi arasında bir köprü vazifesi gören kapıkethüdalıkları 1909’da yapılan bir düzenlemeyle kaldırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa ve Ali Süavi “Yeni Osmanlılar” olarak adlandırılan yenilikçi aydın gurubunda olan isimlerdir.

Yanıt Açıklaması: Gayrimüslim çocuklarının eğitimlerini de düzenleyen nizamnameye göre, Müslüman ve Hristiyanların karışık yaşadığı yerlerde her toplum için ayrı bir mektep bulunacak; okulların yapım, bakım ve öğretmen giderleri ilgili toplum tarafından karşılanacak; Hristiyan öğrenciler bu mekteplerde dinlerini öğrenecek ve Osmanlı tarihini kendi dillerinde okuyacaklardı. Dolayısıyla, Müslüman ve gayrimüslüm çocuklar karma eğitim görmezler.

Yanıt Açıklaması: 870’de Fransa’yı yenmiş olan Avrupa’nın öne çıkmış kara gücü Prusya (Almanya) idi.

Yanıt Açıklaması: Umur-ı Siyasiyye Müdürlüğü Hariciye Nezareti teşkilatı ile yapılan bir düzenleme ile getirilmiştir. Diplomatik işlerden sorumlu olan ve elçiliklerle ilişkileri yürüten müdürlüktür.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid’in saltanatının ilk yıllarında Sırbistan, Mısır, Tunus, Lübnan ve Karadağ gibi bölgeler özerk eyaletler arasında yer alıyordu. Bu özerkliklerinden dolayı da aı geçen bölgeler 1877’de yapılan seçimlerde Osmanlı başkenti İstanbul’a temsilci göndermemişler ve bu durum padişah II. Abdülhamid’i ciddi bir şekilde etkilemiştir.

Yanıt Açıklaması: II. Mahmud döneminden beri devam eden merkezi bürokratik reformlar neticesinde Osmanlı merkez ve taşra bürokrasisi iş hacmi ve personel olarak öncesiyle kıyas kabul etmez derecede büyümüş ve II. Abdülhamid döneminde tahmini bir rakamla 35.000 kişiyle zirvesine ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Goltz Paşa, Ekim 1909-Ocak 1910 arasında geçici olarak Osmanlı hizmetine geri döndü. Edirne’de düzenlediği büyük tümen manevrası ile Osmanlı ordusunun Balkan kaynaklı bir tehdide karşı seferberlik ve harekât hazırlıklarını sahada icra ettirdi; iki sene sonra Balkan Savaşı’nda Osmanlı ordusunun esas alacağı sefer ve seferberlik planlarının hazırlanmasında rol aldı. Aynı tarihlerde Deniz Kuvvetleri için de yabancı bir danışman heyeti getirtildi. Kara ordusunda Alman etkisi hissedilirken, donanmada 19. yüzyılın ortalarından beri olduğu gibi, yine İngiliz danışmanlar kullanıldı. Nitekim önce 1909 başlarında Amiral Gambel’in başkanlığını yaptığı bir heyet; ardından Mayıs 1910-Şubat 1911 arasında Amiral Williams ve son olarak da Amiral Limpus Nisan 1912’de Osmanlı hizmetine girdi ve Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti ile İngiltere’nin düşman kamplara ayrılmasına kadar vazifesini sürdürdü. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı ordusunda iki dönem de çalışarak yenilikler yapan Alman Paşa'nın adı Goltz'dur.

Yanıt Açıklaması: Amerikalı Orville ve Wilbur Wright Kardeşlerin 1903’teki ilk başarılı uçuş denemesinden sonra havacılığın askerî sahada da kullanılması yönünde çalışmalar başlamıştı. Meşrutiyet’in ilânı sonrasında askerî ataşe olarak Fransa’ya gönderilen Fethi (Okyar) Bey, bu ülkede gözlemlediği askerî uçuşları İstanbul’a rapor etti ve bu kabiliyetin Osmanlı ordusuna da kazandırılmasını önerdi.

Yanıt Açıklaması: 1885’de Albay Kaehler’in İstanbul’da hayatını kaybetmesi üzerine Osmanlıların “Goltz (Golç) Paşa” olarak adlandırdığı Freiherr von der Goltz, askerî misyonun başına geçmiş ve 1896’ya kadar hizmet verdiği Osmanlı ordusunda sonradan etkileri görülecek olan kalıcı değişikliklere imza atmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sibyan mektebi geleneksel eğitim sisteminden devralınan okullardı ve ilk okul seviyesindeydi. Medrese ise geleneksel Osmanlı eğitim sisteminde dini ağırlıklı eğitim evren okullardı. İdadiler farklı tebaaların bir arada eğitim görmesine olanak sağladığı için Osmanlıcılık ideolojisinin doğrudan yansımalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Eski rejiminin bütün izlerini devlet kadrolarından silmek isteyen ihtilâlciler, zaman geçirmeksizin bürokraside büyük bir tensikata başladılar ihtilalin ardından başlayan bu çabalar, 31 Mart olayından ve padişahın tahttan indirilmesinden sonra daha da hızlanıp radikalleşti.