Final Sınavı - XIX. Yüzyıl Türk Dünyası

Soru 1:

"XIX. yüzyılın ikinci yarısında bu yabancılaşmış aydın grubu ile geniş halk kitlesi arasındaki kopukluk, daha ılımlı bir aydın grubu tarafından giderilmeye başlandı." Batı ve Kazak kültürlerini sentez etmeye çalışan bu aydın grubun en tipik örneği aşağıdakilerden hangisidir ?

A) Ibıray (İbrahim) Altınsarin B) Abay Kunanbayev C) Çokan Velihanov D) Abay Kunanbayoğlu E) Şahkerim Kudayberdioğlu

Soru 2:

1860’lı yılların başında Rusya’nın Orta Asya’ya olan ilgisi arttı. Rus yayılmasının ilk hedefi neresi olmuştur?

A) Hokand Hanlığı B) Alimkul C) Buhara D) Ura-Tübe E) Semerkand

Soru 3:

Ruslar, Cengiz Han’dan başlayarak Moğollarla Türkleri ne olarak adlandırmışlardır?

A) Müslüman B) Osmanlı C) Türk D) Orta Asyalı E) Tatar

Soru 4:

I. Modern gelişmelere açık bir kimseydi. II. Birkaç defa Rusya’ya seyahat etti. III. Buhara’da yeni usul mektepler açılmasına karşı çıktı. IV. Hicaz demiryolunun yapımına, Petersburg Camisinin inşasına yardımda bulundu. Emir Abdulahad ile ilgili yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve IV E) Hepsi

Soru 5:

Kazaklarda kabilelerin başında bulunan kişiye ne ad verilirdi?

A) Adat B) Dest-i Kıpçak C) Biy D) Bey E) Kozak

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Neriman Nerimanov kütüphanesini diğerlerinden ayıran özelliklerinden biri değildir ?

A) Çağdaş eğitimcilerin çalışmalarının bulunması. B) Katalogların meydana getirilmesi. C) Çocuk edebiyatı şubesinin kurulması. D) Türk yazarların eserlerinin çevirilerinin bulunması. E) Kitapların çeşitliliği.

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyılda Türkistan tarihinin akışını olumsuz yönde değiştiren gelişmelerden birisidir?

A) Rusya'nın Türkistan'a yayılması B) Kazakların bozkırlara göç etmesi C) Deniz ticaret yollarının keşfedilmesi D) İran ve Türkistan'ın tek bir çatı altında birleşmesi E) Moğol istilası

Soru 8:

Osmanlıların basılmış eserlerini Türkistan’a ulaştıran ve İstanbul’un Türkistan üzerindeki tesirini arttıran Kızılsu-Semerkand demiryolu hangi yılda yapılmıştır?

A) 1906 B) 1900 C) 1894 D) 1888 E) 1882

Soru 9:

M. Karî'nin çıkardığı dergi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tercüman B) Pederküş C) Hurşid D) Hürriyet E) Münazara

Soru 10:

Yedi Yargı savunma ve ceza amaçlı ilkeler bütünüdür ve kırılgan Kazak siyasi yapısını bir arada tutmak amacıyla benimsenen yedi yargının ilk maddesi hangi ilke üzerinde durur ?

A) Adli cezalandırma ilkesi B) Savunma ilkesi C) Adil çalışma ilkesi D) Adil üretim ilkesi E) Adli görevlendirme ilkesi

Soru 11:

1905 Rus Devriminin Kazaklar için önemi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak ifade edilmiştir?

A) Otonomluklarını kazanmışlardır. B) Özerklik kazanmışlardır. C) Resmi Dinlerini kabul ettirmişlerdir. D) Kazaklara ekonomik ve dinî konuların tartışıldığı toplantılar yapma imkânı tanıdı. E) Kazaklar bağımsızlıklarını ilan ettiler.

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Türkistan tarihinin dönüm noktalarından sayılan gelişmelerdendir?

A) İran'ın Şiileşmesi B) Rus'ların istilası C) Moğol istilası D) Kazaklar arasındaki iç çatışmalar E) Özbeklerin Maveraünnehr’e yönelmesidir.

Soru 13:

Buhara ulemasından olan ve ilk Ceditçiler içinde yer alan siyasi, kültürel çok sayıda faaliyette bulunan ve Buhara Emiri'nin valisi tarafından yalanarak öldürülen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) İsmail Gaspıralı B) Mahmud Hoca Behbûdî C) Münevver Karî D) Abdurrauf Fıtrat E) Abdullah Kadiri

Soru 14:

Türkistan’daki uyanışa etki eden unsurlar dört ana başlıkta incelenebilir. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir ?

A) Usûl-i cedit mekteplerinin etkileri B) Türkistan yerel basınının gelişmesi C) Buharalı ve Türkistanlı Ceditçilerin faaliyetleri D) İstanbul’dan yayılan hürriyet fikirleri E) 1917 ihtilallerinin tesirleri

Soru 15:

Bir yardım cemiyeti (Hayır Cemiyeti) kurulması fikri ilk defa 1870’li yıllarda kim tarafından ortaya atılmıştır?

A) Hasan Bey Zerdabi B) Neriman Necefoğlu Nerimanov C) Mehmet Emin Resulzade D) Sultan Mecid Ganizade E) Seyid Azim Şirvani

Soru 16:

XIX. yüzyılın ikinci yarısında tahminen kaç adet mektep ve medrese vardı?

A) 500-700 B) 300-500 C) 150-200 D) 50-100 E) 500-600

Soru 17:

Gaspıralı tarafından çıkarılan gazetenin adı nedir?

A) Havadis B) Cedit-i Haber C) Ahvali Efgan D) Gündoğar E) Tercüman

Soru 18:

Kazakların kaybettikleri topraklarını geri almak amacıyla 1773-74 yıllarında katıldıkları ayaklanma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sultan Kenesarı ayaklanması B) Sultan Karatay ayaklanması C) Sultan Arın Gazi ayaklanması D) Pugaçev ayaklanması E) Speranskiy ayaklanması

Soru 19:

Azerbaycan’ın en önemli bestecisidir. İlk eseri olan Leyla ile Mecnun’u 1907’de yazmıştır. 1920’de Azerbaycan milli marşını bestelemiştir. Şeyh Senan, Rüstem ve Suhrap, Şah Abbas, Kerem ve Aslı gibi operalar onun tarafından yazmıştır. Yukarıda kısa biyografisi verilen Azerbaycanlı aydın hangisidir?

A) Hacı Zeynelabidin Tagiyev B) Abbas Kuliağa Bakühanov C) Ali Bey Hüseyinzade D) Üzeyir Bey Hacıbeyov E) Sultan Mecid Ganizade

Soru 20:

Rus Ortodoks misyonerlerinin (mesela İlminski’nin) burada misyoner faaliyetleri yürütme girişimlerini engellyen ve “Biz Orta Asya için Avrupa medeniyeti istiyoruz, Rus Ortodoksluğu değil” diyen Türkistan Genel Valisi kimdir?

A) Emir Abdulahad B) Emir Muzaffer C) General von Kaufman D) Emir Nasrullah E) Büyük Petro