Tarihi Coğrafya

Yanıt Açıklaması: Ağaç halkalarına göre buzullaşma süreçleri denrokronolojinin "Dendro glasyoloji" dalının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Araştırma yaparken dikkat edilmesi gereken modern coğrafyanın üç temel ilkesinden bahsetmek faydalı olacaktır. Yukarıda da belirtildiği gibi coğrafyanın üç temel ilkesi: ‘nedensellik, karşılaştırma ve dağılıştır’.

Yanıt Açıklaması: Arşiv malzemesi niteliğinde olup da, kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan gerçek ve tüzel kişilerin elinde bulunan benzeri belgelerin oluşturduğu arşivlere özel arşivler denir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Ölçek, herhangi bir dağılışı oluşturan eleman ya da kalıpların türlerinin saptanması ve açıklanmasındaki en önemli unsur olarak belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlk büyük devletlerin ve siyasi organizasyonların çöller ve kurak bölgelerde doğmasında suyun çok büyük bir rolü olmuştur. Bundan dolayı ilk büyük siyasi topluluklara “hidrolik medeniyetler” de denilmektedir

Yanıt Açıklaması: Tortulların birikiminde iri taneli olanlar ve ince taneli olanlar birbiri üzerine sıralanmıştır. Bu diziler sayılarak bunların zaman aralıkları belirlenmesine "Varv Yöntemi" adı verilir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: “Yer arşivleri/Geoarchives” veya “proxy kayıtları” olarak da adlandırılan tabii arşivler, sedimentler (örneğin polen, odun kömürü, bitki makrofosilleri ve fitolitler, göller, topraklar vb.), hayvan depozitoları, yıllık bitki ve hayvan büyüme döngüsü (ağaç halkaları ve mercan tabakaları gibi) ve diğer katmanlı kayıtlar (buz tabakaları) gibi yerküre sistemi süreçleri tarafından kaydedilirler. Bunlar geçmişteki çevresel bilginin fiziksel ve biyolojik değişkenlerle filtrelenmesine tabidirler. Bu yöntem, tarihsel arazi kullanımını ve arazi örtüsünün bin yıl veya daha uzun bir zaman aralığında, palinolog, ekoloji uzmanı, arkeolog ve jeolog tarafından yeniden inşası ve yapılandırılmasında yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Buzullar katmanlı kayıtlardır.

Yanıt Açıklaması: Verilen eser ve mekan tanımlaması Farabi’ye aittir. Descartes ise mekan ve cismi aynı görerek tanımlamıştır, Kant- mekanı nesnel gerçekliği olmayan sezgisel fenomenleri görme biçimiyle tarif etmiştir.

Yanıt Açıklaması: M. Elibüyük “Matematik Coğrafya” adını verdiği kitabında coğrafyayı; 1-Matematik coğrafya, 2-Fiziki coğrafya, 3-Beşeri coğrafya, 4- Ekonomik coğrafya, 5- Bölgesel coğrafya, 6- Tarihi coğrafya olmak üzere altı bölüme ayırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aslına bakılırsa yeniden inşa meselesi sadece tarihi coğrafyanın değil tarih, arkeoloji, prehistorya, sanat tarihi gibi geçmişi araştıran tüm disiplinlerin bir gerçeğidir. Yani, geçmişle ilgilenen her disiplin, araştırmaları sonucunda elde ettikleri tüm bulguları kendi yöntemleri çerçevesinde değerlendirerek, bir inşa işi gerçekleştirirler. Ortaya konan girişim, geçmişte yaşanmış ve bitmişi inşa etmek olduğundan, haliyle yapılan iş “yeniden inşa” niteliğindedir. Her disiplin inşa yaparken, kendine ait ilkeler, yöntemler ve kaynaklardan faydalandığı gibi, komşu ve yakın disiplinlerden de yararlanır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan jeomorfolojik araştırmalar ile geçmişin hidrografik özellikleri (akarsular, göller, sulak alanlar vb.) ortaya çıkarılabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir kaynakta “insanoğlunun yaşadığı veya ilgilendiği alanın tamamında/bir kısmında yer alan fiziksel detayların, bu detaylarla ilgili bilgilerin veya bu alanda meydana gelen olgularla ilgili bilgilerin, genellikle düz bir yüzey üzerinde, belli bir ölçekte gösterimidir” şeklinde tanımlanan harita, esasen yeryüzünün seçilmiş bir tarafını temsil eden grafiklerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Konya’nın Çumra ilçesinde olan ve 8000 yıl öncesine dayanan Çatalhöyük’te kırmızı av ve dans içerikli duvar resimlerine ve haritalara rastlanır.

Yanıt Açıklaması: Mekan, içinde yaşayanlar tarafından algılanan ve değerlendirilen düzlemdir, ufuktur. Bir başka ifade ile mekan, insanın bütün faaliyetlerinin gerçekleştirildiği , tüm deneyimlerinin yaşandığı yerdir.

Yanıt Açıklaması: Kartezyen düşünce/felsefe: Rene Descartes’in (1596-1650) fizik ve metafiziği kesin olarak ayırdığı “düalist/ikicilik” felsefesidir. Eski felsefecilerin çoğu aslında “birci”ydi, yani varlığı düşünce/idea/ruh ve gözlenebilen/görüngü/beden olarak ayıran Eflatun (MÖ. 427-347); “idea”yı, yani düşünceyi temel almakta, herşeyin aslının düşünce olduğunu kabul etmekteydi. Descartes ise fiziğin ve metafiziğin kurallarının ilkelerinin farklı olduğunu, kendi içlerinde bir bütün olarak ele alınması gerektiğini, bu yüzden dini ve beşeri olanın ayrı kriterlere tabi tutulması gerektiğini savunmuştur

Yanıt Açıklaması: İnsanın meydana getirdiği mekanlar ve bunların çevreden etkileniş şekilleri, toplumun mekanı nasıl örgütlediği konuları Tarihi coğrafyada özellikle 1960’dan sonra araştırma konusu olmuştur.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşından önce karaların hakimiyeti önemliyken, II. Dünya Savaşından sonra denizlerin hakimiyeti önem kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kültürel Coğrafya, Beşeri Coğrafya'nın alanlarından biridir. Bölgeler, Yöreler ve Kıtalar Coğrafyası Bölgesel Coğrafya, Toprak Coğrafyası ise Fiziki Coğrafya'nın alanlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: D ünyanın manyetik alanının belli koşullarda maddenin kimyasını etkilediği bilgisinden hareketle, “ manyetik alan değişimi ”; canlı yaşamının sona ermesiyle ondan kalan fosillerde zamanla meydana gelen kimyasal değişiklikler, “ resamizasyon ”; toprak içinde bulunan fosil kemiklerde uranyum birikimi ile “ uranyum ”; yeraltı sularında bulunan kimyasalların toprak içinde bulunan fosil kemiklerdeki kimyasallarla tepkimeye girmesi ile, “ florin ”; volkan camlarında zamanla biriken su miktarı ise “ obsidiyen hidrasyonu ” yöntemlerinin geliştirilmesine imkan sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Buna benzer mekanın yeniden inşaasına dair olan yöntemler, hayvan kemiklerini, böcekleri, polen bilimini ya da polen analizlerini, tek hücreli yosunları içeren fosil organizmaların kullanımıyla yeniden canlandırmaya izin veren paleoekolojik teknikler gibi metotları kapsamaktadır.