Tarihi Coğrafya

Yanıt Açıklaması: Siyasi coğrafyanın kurucuları arasında sayılan Mackinder'in “Britain and the British Seas” isimli çalışması bulunmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tarihi coğrafya , coğrafya biliminin içerisinde yer almaktadır. Coğrafya tarihi, tarih/bilim tarihi içerisindedir.

Yanıt Açıklaması: Değişimin tarihi coğrafyada benimsenmesinde Darby ve Mitchell’in çalışmaları etkili olmuştur. Nitekim 1954’te Mitchell’in “Historical Geography” isimli eserinde, Britanya’nın tarih öncesinden XX. yüzyıl başlarına kadar yerleşmelerin geçirdiği “değişim” konusu ön planda tutulmuştur. Doğru yanıt “A” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizdeki tarihi coğrafyanın ilk dönemini temsil eden ve "Türk İllerinin Tarihi Coğrafyasına Ait Derslere Methal" adlı eserin sahibi olan isim Zeki Velidi Togan’dır. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen eser Gümüşçü’ye ait ve farklı baskıları olan ve coğrafyanın tanımı, kavramları, metodu,ve içeriği ile ilgili önemli bir eserdir.

Yanıt Açıklaması: Tarihi coğrafyanın interdisiplinler karakteri, tarih yazıcılığı ve coğrafyada kullanılan metodolojiden daha geniş bir yelpazede olmasını belirler ve tarihi coğrafyanın amacına ulaşmak için izlenen yolları beş kısımda değerlendirmeyi mümkün kılar. Bunlardan üçü şu şekilde ifade edilebilir: Araştırmanın başarısı için ön koşul, incelenen peyzajın ve yerel halkın yaşam biçiminin doğrudan ampirik gözlemle belirlendiği saha araştırmasıdır. Tarihi coğrafyadaki yaygın ve eski yöntemlerden birisi, kartografik yöntemdir. Özel büyük bir grup metot olarak, CBS kullanımıyla ilişkili yöntemleri belirtmek mümkündür. Bu bağlamda verilen üç seçenek de doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde ilk arkeolojik kazılar 1871 yılında Troia/Truva’daki kazılar ile başlatılır.

Yanıt Açıklaması: Kelime olarak zaman, “(Arapça zeman) geçmişe akıp gitme, bir nesne üzerinde sürenin geçmesi, eskime, karışma” anlamlarına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kronolojik tasnifte coğrafyayı, kendi içerisinde dört gruba ayırmak olasıdır. Jeolojik zamanlar ve Holosen’e kadar olan dönemi araştıran coğrafya ‘paleocoğrafya’; Holosen/Neolitik dönemden günümüze  kadar olan dönemi araştıran "‘tarihi coğrafya’; bugünü araştıran ‘çağdaş/modern coğrafya’ ve son olarak geleceğin coğrafyası da diyebileceğimiz ‘planlama coğrafyası’.

Yanıt Açıklaması: Coğrafi olayın bütünsel açıdan anlaşılmasını sağlamak için coğrafya çalışmalarında olayları incelerken amaca göre mekansal sınıflandırmalar yapılır. Buna göre bölge, seçilen bazı ölçütler açısından belirlenen alan olarak ya da mekansal özellikler açısından bir alanı sınıflama ve sınırlandırma şeklinde tanımlanabilir. Sınıflandırılan ve sınırlandırılan alanlar benzer ve farklılıkların ortaya konulmasında ve mekanın daha kolay anlaşılmasına yardımcı olur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aslında ünlü bir filozof olan Immanuel Kant (1724-1804), uzun yıllar fiziki coğrafya dersleri de vermiş ve “Physische Geographie” isimli bir kitap yazmıştır. Kant, coğrafi incelemenin tarihi incelemelerin doğal tamamlayıcısı olduğunu düşünüyor ve coğrafyayı mekansal çeşitliliklerin incelemesi olarak kabul ediyordu.

Yanıt Açıklaması: Arkeoloji, insanın geçmişini, geride bıraktığı maddi kültür belgelerine dayanarak inceleyen bilim dalı olup bu belgeler, uygarlık tarihinin başlangıcından, yani insanoğlunun ilk aleti yaptığı andan bu güne kadar, kendi gereksinmeleri için kullandığı nesnelerin tümüdür.

Yanıt Açıklaması: Almanların Historiche Geographie,,,

Yanıt Açıklaması: Eski Yunan devrinin seçkin bilim adamlarından Miletli Anaksimander (MÖ.611-547) ilk harita yapımcısı ve matematiki coğrafyanın kurucusu kabul edilmektedir. Bu dönemde, başlıca temsilcileri Miletli Thales (MÖ. 580 dolayları), bir dünya haritası da çizen Miletli Hekataios (MÖ. 550-480), Platon (MÖ. 427-347), Eratosthenes (MÖ. 275-195) olan; güneş, güneş sistemi, gezegenler, yıldızlar, dünyanın şekli, hareketleri, boyutları ve dünya üzerindeki yerlerin konumunu belirleyerek haritacılığa zemin hazırlayan ‘matematiki coğrafya’ görüşü ileri sürüldü. Adı geçen ilim adamlarından Eratosthenes’in, dünyanın yuvarlaklığına inandığını ve hatta şaşırtan bir kesinlikle dünyanın çevresini (250.000 stadium, bir stadium 158 m olduğuna göre 39.816 km olarak) hesapladığını biliyoruz.

Yanıt Açıklaması: Jeolojik zamanlar ve Holosen’e kadar olan dönemi araştıran coğrafya ‘paleocoğrafya’dır.

Yanıt Açıklaması: Yunanca “ geo-yer ile graphien-yazmak ” yerin yazımı/tasviri anlamına gelen ve köklü bir bilim olan coğrafya, uzun süre kelime anlamına uygun bir bilim olarak kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tarihi coğrafya, Dünya’da XVIII. yüzyıl başlarında ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Paleocoğrafya haritaları, yalnızca incelenen geçmişteki kara ve deniz dağılımını gösterecek kadar basit olabilir. Ama fosil, bitki ve hayvan topluluklarının yerleşimini ve dağılımını; tortullaşma ortamlarını (örneğin deltalar, resifler, çöller, derin deniz havzaları); yükselme, aşınma ya da alçalma ve çökelme bölgelerini; başlıca mevsim kuşaklarını gösteren karmaşık ve ayrıntılı haritalar da vardır.

Yanıt Açıklaması: Herodothos ( MÖ. 485-425) döneminde yerleşilen ve bilinen dünyanın bir tasvirini yaparak; dünyada yaşayan halkların adını sayıp, coğrafi görüşlerden biri olan “bölgesel coğrafya” fikrini ortaya attı. Seçeneklerden “Çevreci determinizm” ise insan faaliyetlerinin tamamen ortam/fiziki çevre tarafından kontrol edildiğini ileri süren görüştür. Modern coğrafya ise günümüzü araştıran coğrafyadır.

Yanıt Açıklaması: Geçmişten kalan belgelere yani birinci arşiv malzemelerine dayanarak tarihi coğrafya çalışan ilk Türk coğrafyacı Mesut Elibüyük’tür. Doğru cevap A'dır.