Türkiye Cumhuriyeti İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: Mart 1974’de CHP ve MSP koalisyon hükümeti haşhaş ekimini yeniden başlatacağını duyurmuş ve 1 Temmuz 1974’de sıkı kontrol altında 7 ilde üretime onay vermiştir. Doğru cevap D.

Yanıt Açıklaması: Hızlı kentleşmenin yarattığı ilk sorun konut ihtiyacıdır. 1950’lerden sonra öncelikle İstanbul, Ankara gibi büyük şehirlerde gözlenmeye başlanan bu sorun, günümüzde bütün illerde söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Arap- İsrail çatışmasına geri dönersek, 1974’de Yom Kippur Savaşı sonrasında, çoğunluğu Arap ülkelerinden oluşan OPEC, ABD ve diğer gelişmiş ülkelere İsrail’i desteklemeye devam etmeleri durumunda petrol satışını durduracağını ya da sınırlayacağını ilan etti. Son çatışma sırasında hava köprüsü kurarak İsrail’i destekleyen ABD ve ona yardım eden Hollanda için ambargo hemen başladı.

Yanıt Açıklaması: 80’lerde başlayan plansız liberalleşme hareketleri Türkiye ekonomisinde 2001 yılına kadar süren ciddi sıkıntılara yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1960-1980 arası ekonomik sonuçlar yaratan sıcak çatışmalardan burada bahsedileceklerden ilki Vietnam Savaşı’dır. 1800’lerde Fransa ve İngiltere’nin sömürgeleştirdiği bir bölge olan Çinhindi (ya da Hindiçin ya da Fransız Hindiçini, bugünkü Vietnam, Laos, Kamboçya’yı da içeriyordu), İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransa’nın tekrar hâkimiyet kurma denemeleri sırasında Kuzey ve Güney Vietnam olarak ikiye bölünmüştür.

Yanıt Açıklaması: Emlak ve Eytam Bankası, bir inşaat sektörü bankası niteliğiyle konut ihtiyacının karşılanmasını sağlamıştı. Özellikle cumhuriyet yönetiminin merkezi olan Ankara’nın imarında büyük bir rol oynamıştı. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Dönemin belli başlı sektörleri tarım, sanayi, dış ticaret ve bankacılıktır. Bunun yanında ulaştırma ve enerji gibi sektörler de bu sektörlerin altyapı tamamlayıcısı niteliğindedir

Yanıt Açıklaması: Yüksek enflasyon oranları bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: TMSF, 1983 yılında kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bretton Woods sisteminde Dolar altına karşılığı olan kilit paradır. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: ABD’de bankacılık sektörünün elinde büyük miktarda para vardır ve bu paranın bir şekilde krediye dönüşmesi gerekmektedir. Bu amaçla bankalar bu parayı kredibilitesi az olan insanlara kredi olarak dağıtmaya başlamıştır. Faizlerin düşük olması insanları cezp etmiş düşük gelir grubundaki kişilerin kredi talebi artmıştır. Ancak 2006 ve 2007 yıllarında FED faiz oranlarını artırmış ve konut piyasası durgunluk yaşamaya başlamış, konut fiyatları ve kiralar gerçek değerinin altına düşmüştür. Bu durumda kredi çekip konut alan insanlar kredi borçlarını ödeyemez duruma gelmişlerdir. Akabinde piyasalarda Mortgage Krizi diye anılan kriz baş göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük Birliği antlaşması 1995 yılında imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1 980 öncesinde devlet kontrolünde olan bankacılık sektörü̈ 24 Ocak Kararlarından sonra liberalleşme sürecine girmiş̧, bankacılığın daha da verimli hale gelmesi için bazı yapısal değişimlere gidilmiştir. Bu doğrultuda faiz oranları ve döviz kurları üzerindeki baskı kaldırılmış̧ ve yeni bankaların piyasaya giriş̧ çıkışları serbest hale getirilmiştir. Türkiye’de İslami bankacılık özel finans kuruluşları adı altında 1984 yılında faaliyete geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de döviz hesapları 1984 yılından itibaren serbestleşmeye başlamıştır

Yanıt Açıklaması: Günümüz dünyasında, özellikle gelişmekte olan ülkelerin belirlediği finans politikaları McKinnon (1973) ve Shaw (1973)’ın finans alanında değişimlerin başlangıcı olduğu kabul edilen çalışmalarının ürünleridir. Çalışmalarında gelişmekte olan ülkelerin finans sistemindeki baskıların altı değişik boyutu açıklanmıştır. Aslında burada altı boyuttan bahsediliyor olsa bile suçlanan tek yer hükûmetlerdir.

Yanıt Açıklaması: Jan Tinbergen, matematik, istatistik ve fizik bilgisini iktisat ile birleştiren ve böylece iktisata hedeflenebilir değerler ve bu değerlere ulaşmak için kullanılabilir araçlar hediye eden ilk iktisatçılardandır.

Yanıt Açıklaması: Bütçe açıklarının finansmanı için iç borçlanmaya ilk kez 1946-1950 döneminde gidilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tasarruf bonosu ise zorunludur. Diğer bir ifade ile devlet, bu bonoları arz ederken, kimlerin alacağını da belirlemiştir. Gelir Vergisi (tüm ücretlileri kapsıyor), Kurumlar Vergisi, Veraset ve İntikal Vergisi ve Gayrimenkul Alım-Satım Vergisi mükellefleri vergi matrahlarının belli bir oranı kadar Tasarruf Bonosu almak zorundadırlar. Bu zorunluluk örneğin devletin  alışanlarına aylık ücretlerinin ve maaşlarının % 3’u kadar bir kısmını bono şeklinde ödemesi tarzında uygulanmıştır. Darbe ortamında elde edilen bu yetki, 1972 yılında çıkarılan “Mali Denge Vergisi Kanunu” ile resmen vergiye dönüştürülünceye kadar da kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Arap- İsrail çatışmasına geri dönersek, 1974’de Yom Kippur Savaşı sonrasında, çoğunluğu Arap ülkelerinden oluşan OPEC, ABD ve diğer gelişmiş ülkelere İsrail’i desteklemeye devam etmeleri durumunda petrol satışını durduracağını ya da sınırlayacağını ilan etti. Doğru cevap A dır.

Yanıt Açıklaması: Countries, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) Eylül 1960’ta kurulmuştur. Başlangıçta Venezuela, İran, Irak, Suudi Arabistan ve Kuveyt’ten oluşan gruba daha sonra sırasıyla Katar, Libya, Endonezya, Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir, Nijerya, Ekvator ve Gabon da katıldılar. OPEC üyesi ülkeler, Dünya ham petrol rezervlerinin üçte ikisine ve doğal gaz rezervlerinin de üçte birine sahip oldukları için Dünya petrol üretiminin denetimini ellerinde tutmaktadırlar.