Türkiye Cumhuriyeti İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: İçişleri Bakanı'nın parti genel sekreteri olması zorunluluğunun kaldırılması, illerde valilerin il başkanı olması sistemine son verilmesi, parti müfettişliklerinin oluşturulması ve TBMM'de denetimi sağlayabilmek amacıyla parti içinde "müstakil grup" kurulması gibi değişiklikler ile otoriter rejimin yumuşatılması hedeflenmiştir. Bu durum aynı zamanda parti-devlet bütünleşmesinin hafifletilmesi anlamına da gelmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaretin ülkelere göre yapısına bakıldığında 1932-1938 yılları döneminde Almanya’nın olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir tarımsal vergi olan aşarın kaldırılması daha çok tarım kesimlerini ilgilendiren bir talepti. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eti Bank verilen seçenekler arasında liman işletmeciliği yapmak için kurulmadığı bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dönemin tarımsal üretiminde Toprak Mahsulleri Ofisi, piyasayı düzenlemek ve korumak amacıyla kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kendisine devredilmiş sanayi kuruluşlarını kurulacak şirketlere devir olana dek yönetmek Sanayi ve Maadin Bankası’nın başlıca görevidir.

Yanıt Açıklaması: 1908 Devrimi döneminde Osmanlı toplumunda Serbest ticaret ve usul-i himaye ekolleri tartışılmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik bunalım sırasında fiyatı en çok düşen tarım ürünü ise buğday olmuştu

Yanıt Açıklaması: Ticaretin ülkelere göre yapısına bakıldığında Cumhuriyet’in ilanından 1929 yılına kadar İtalya’nın ön planda olduğu söylenebilir

Yanıt Açıklaması: İş kazaları konusunda çok fazla artış olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Tüccar grubunun esasları ise yirmi konu ve 119 madde ile belirlenmiştir. Bunlardan biri “Ekonomik ve mali kararlarda meslek ve ihtisas kuruluşlarının görüşlerinin alınması” şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet’in ilk yılında saptanabildiği kadarıyla 18’i milli 13’ü yabancı banka olmak üzere toplam 31 banka vardı.

Yanıt Açıklaması: Ziraat Bankası 1931 yılında, köylüden buğday alarak fiyatlardaki düşüşü önlemeye çalışmıştı. Alımlar ise köylünün borcunu ödeyememesi nedeniyle borca karşılık yapılacaktı. Bankanın bu işten doğabilecek zararı ise devletçe karşılanacaktı. Ziraat Bankası kanalıyla piyasaya müdahale, alım fiyatlarının düşük tutulması nedeniyle yeterli olamamıştı. Hükümet de 3 Temmuz 1932 tarihinde 2056 sayılı “Buğday Koruma Kanunu”nu çıkarmıştı. Kanun ile buğday fiyatlarındaki kısa dönemli dalgalanmaların önlenmesi hedeflenmişti.

Yanıt Açıklaması: Matrahı gayrisafi ürün olan aşar vergisi, çiftçinin hasat sonu elde ettiği hasılatın üzerinden hesaplanmıştı. Vergi oranı esas olarak 1/10’du.

Yanıt Açıklaması: 1924 tarihli bütçe kanununa göre Ziraat Bankasının üstleneceği görevler ve yapacağı işler şu şekildedir. Çiftçilere tek tek veya toplu kefaletle veya diğer teminatlarla kredi vermek, • Tarımsal ürünler ve mevadı kendi veya diğer şahıslar hesabına alıp satmak, • Aynî suretle arazi kiralanması, imarı ve devri yapmak, • Tarımsal sanayi veya sair zirai amaçlarla kurulmuş şirketlere iştirak etmek, kredi vermek vb. suretlerle yardım etmek, • İdare meclisi kararı ile çıkarlarına ve kuruluş amacına uygun her türlü bankacılık işlemi yapmak, • On beş milyon liraya kadar tahvil çıkarabilmek. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Maden İhracatı ikinci Dünya Savaşı yıllarında gelişme kaydetmiştir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı’dan alınan miras 1920’li yılların Türkiye tarımını ve üretim ilişkilerinin niteliğini belirlemişti. Bu mirasın belirgin özellikleri arasında; toprağın yüksek merkezileşme/toplulaşma düzeyi ve pazar ekonomisinin “gelişkenliği” açısından farklı bölgelerin varlığı sayılabilir. Cumhuriyetin kurulmasından sonra, Türkiye tarımına genelde küçük köylü işletmeler egemendi. Aile emeği ile üretim yapılan bu yapıdaki işletmeler “geçimlik” işletme niteliğine sahipti. Kıyı bölgelerinin dışında ise “kapalı köy ekonomisi” vardı. Büyük toprak mülkiyeti ise “küçük köylü ekonomisi”nden ayrı ve adeta sorunlu bir unsurmuş gibi değerlendirilmekteydi. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Dönemin ekonomi politikası incelendiğinde “Sümerbank’ın başarısının yetersiz oluşu” gerekçe olarak yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Diğerleri 1924-26 yılları arasında kurulmuşken Vakıfbank 1954 yılında kurulmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Erken Cumhuriyet Dönemi içerisinde dikkati çeken bir başka faaliyet de kooperatifleşmeyi teşvik etmeyi amaçlayan 1935 tarih ve 2834 sayılı “Tarım Satış Kooperatifleri Kanunu”nun çıkarılmasıdır. Kanun’un temel amacı, küçük üreticiyi örgütlemek ve bu kesimi özel girişimciliğin güçlü bir unsuru olarak ekonomik yaşama sokabilmekti.