Türkiye Cumhuriyeti İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: Bretton Woods toplantısının başladığı 1 Temmuz 1944 tarihinde dünya, ekonomik ve mali açıdan karmaşa içinde yer alıyordu. Burada kabul edilen sistemle, ülkeler Amerikan Doları dışında herhangi bir para birimini sadece istisnai durumlarda ve sınırlı oranda kullanmayı kabul etmiş, karşılığında da ABD, bu ülkelerin ellerindeki doları, istedikleri zaman altına çevirmeyi taahhüt etmiştir. 1970’lerden önce finansal yapıdaki bu sınırlayıcı çerçeve ülkeleri genellikle kendi imkânları ile baş başa bırakıyor, ya da ilişkilerinin iyi olduğu ülkelerden resmi yollardan kredi, borç ya da hibe bulabilecek kadar nefes aldırıyordu. Derken 1971 yılında Bretton Woods sistemi çöktü. Bu sistemin çöküşü, gelişmiş dünya ülkelerinde sermaye kontrollerinin kalkmaya başlamasını beraberinde getirmiştir. Bu başlangıcı takiben tüm dünya büyük bir globalleşme dalgasının yayılmasını izlemeye başlamıştır. Bu dalgayla birlikte insanların ve ticari ürünlerin sınırlar arası geçişleri oldukça kolaylaşmış ve hızlı bir şekilde artmıştır. Bu süreç, dünya ekonomilerini daha entegre hale getirmeye başlamıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Günümüz dünyasında, özellikle gelişmekte olan ülkelerin belirlediği finans politikaları McKinnon (1973) ve Shaw (1973)’ın finans alanında değişimlerin başlangıcı olduğu kabul edilen çalışmalarının ürünleridir. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Mart 1974’de CHP ve MSP koalisyon hükümeti haşhaş ekimini yeniden başlatacağını duyurmuş ve 1 Temmuz 1974’de sıkı kontrol altında 7 ilde üretime onay vermiştir. 16 Temmuz’da da ABD, Türkiye’ye gönderilen bütün askeri, ekonomik ve diğer başlıklı yardımlar ile tüm savunma amaçlı mühimmat ya da hizmet satışı ve silah nakliyesine ait ruhsatları askıya almıştır. Aynı gün Temsilciler Meclisi aldığı diğer bir kararla ABD İhracat ve İthalat Bankası’nın Türk Hükümeti’ne, ajanslarına ve ulusal kuruluşlarına garanti, sigorta ve kredi vermesini 1 Ocak 1975’ten geçerli olmak üzere durdurmuştur. Bütün bu ifadeler ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı ekonomik ambargonun başlıklarını oluşturmaktadır ve ekonomik ilişkilerin askıya alındığını göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: 2015 yılı için insani gelişmişlik indeksleri göz önüne alındığından Türkiye 187 ülke arasında 69. sıradadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, 2002-2007 döneminde ortalama yıllık %6,8 büyüme oranı ile dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden biri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Milli olmaktan uzak ve Osmanlı Devleti’nin sömürülmesine aracılık eden bu bankalardan bazıları şunlardı: • Şirket-i Umûmiye-iOsmaniye Bankası(1864) • Şirket-i Maliye-i Osmaniye Bankası (1866) • İtibar-ı Umumî-yi Osmanî Bankası (1869) • Avusturya-Osmanlı Bankası (1871) • Osmanlı-Türk Bankası (1871) • İstanbul Bankası (1872) • Kambiyo ve Esham Bankası (1872) • Rus Bankası (1871) • Osmanlı Umûr-ı Nafia Bankası (1871

Yanıt Açıklaması: 24 Ocak Kararlarının temel amacı ithal ikameci saniyeleşme politikasının terk edilerek ihracata dönük sanayileşme politikasının benimsenmesini sağlamak ve Türkiye ekonomisinin dışa açılmasını kolaylaştırmaktır. Doğru cevap A dır?

Yanıt Açıklaması: Bireysel kredi kartlarının geri ödemelerinde oluşabilecek riskleri azaltmak için 2013 Ekim’inden itibaren BDDK kredi kartı limitlerini gelire göre belirleme kuralını getirdi. Kredi kartlarının minimum ödemleri arttırıldı ve bu düzenlemeler tüketici borçlanmasındaki büyümeyi yavaşlattı.

Yanıt Açıklaması: 1933 yılında Yüksek Ziraat Enstitüleri kurulmaya başlanmış ve ilk enstitü Ankara’da açılmıştı.

Yanıt Açıklaması: 1850’de Kanunname-iTicaret-i Berriye adıyla bir kanun çıkartıldı

Yanıt Açıklaması: İlk işgücü göçünü düzenleyen anlaşma, 1961’de Türkiye ile Almanya arasında yapılmıştır. 1964’de Avusturya, Hollanda ve Belçika ile 1965’de Fransa ile 1967’de İsveç ile benzer bir anlaşma imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kıbrıs sorununun geçmişi de 1950’lere kadar götürülebilir. 1954’de, daha sonra bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı ve Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu olan III. Makarios, Kıbrıs’ın Yunanistan’a katılması gerektiğini söylemektedir. Doğru cevap B

Yanıt Açıklaması: Türk Hükümeti 1957 seçimlerinin hemen ertesinde, OEEC ve IMF’yle borç ertelemek ve yeni kredi bulabilmek için bağlantı kurduğunda, IMF tarafından desteklenen istikrar programları konusunda blgilendirilmiştir. Müzakereler 1958’in ortalarına kadar sürmüştür. Üzerinde uzlaşılan kredi anlaşması • Para arzının kontrol altına alınması, kredi hacminin daraltılması • Kamu iktisadi kuruluşlarının ürünlerinin fiyatlarının yükseltilmesi • İhracat artırılmak için destekleme tedbirleri alınması • Denk bütçe sağlayacak şekilde kamu harcamalarının azaltılması • Yatırımlarda verimli ve kısa vadeli olanlara öncelik verilmesi • Türk lirasının değerinin düşürülmesi temel başlıklarını içermektedir (Tokgöz, 1997: 128) Standart IMF reçetesi olarak düşünülebilecek bu önlemler, ekonominin alıştığı para arzı düzeyini ve kamu harcama düzeyini düşürmeyi, dış ticarette daha çok liberalizasyon önerdiği için genellikle uygulanırken, ülke ekonomilerini sıkıntıya düşürmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kliring de ise, anlaşma imzalayan ülkelerde ithalatçılar ithal ettikleri malların bedelini kendi ülkelerinin ulusal paralarıyla öderler. Bu paralar anlaşmalı ülkeye ihracatta bulunmuş kişilere alacaklarının ödenmesinde kullanılır. Böylece dövizle ödeme yapma zorunluluğu ortadan kalkar.

Yanıt Açıklaması: İthalatı ikâme etmeye yönelik bir sanayileşme planı, birkaç basamaklı bir koruma modelini gerektirmektedir. Örneğin: Koruyucu dış ticaret politikası izlenmesi: İthal ikâmesi politikaları özünde yurt dışından alınmak zorunda kalınan ürünlerin içerde üretilmesini hedefler. Doğru cevap B dir.

Yanıt Açıklaması: İttihat ve Terakki Cemiyeti, uzun yıllar süren askeri ve politik bir mücadeleden sonra 23 Temmuz 1908’de meşruti düzeni ikinci kez ilan ettirmeyi başarmıştı. Cemiyet’in 1908’den önceki temel amacı, 1876 Kanun-u Esasi’sini tekrar uygulanmasını ve Meclis-i Mebusan’ın yeniden toplanmasını sağlamaktı. Ancak birçok yazar tarafından “1908 Devrimi” olarak nitelendirilen bu gelişme, daha sonraki yıllarda toplumun sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel yapısını değiştirme amacına evrildi. Osmanlı aydınlarının uzun süreden beri sordukları “Bu devlet nasıl kurtarılabilir?” sorusuna bu yıllarda farklı cevaplar verildi.

Yanıt Açıklaması: Bankalar arası para piyasası da 1986 yılında bankacılık sektöründe likidite durumunu düzenlemek amacıyla kurulmuştur. Doğru cevap E dir

Yanıt Açıklaması: 1.Beş Yıllık Kalkınma Planı (1.BYKP) 1963-1967, 2.BYKP 1968-1972, 3.BYKP 1973-1977 yıllarını kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Güçlü bankacılık piyasası bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1952-1953 yılları civarında dış borç olanakları azalınca, kalkınma yoğun olarak Merkez Bankası kaynakları ile finanse edilmeye başlanmıştır.