Osmanlı Tarihi (1876–1918)

Yanıt Açıklaması: Kallay’ın 1903 yılında ölümünden sonra yerine gelen vali Stavan Burain ile yeni bir dönem başladı. Bu dönemde yeni bir toprak yasası çıkarıldı. Toprak devletin olacak, Müslümanlar bu toprakları ekip dikecekler yani, bir nevi tarım işçisi olacaklardı. Bu bağlamda, “kmet” adı verilen bir sistem kuruldu. İsteyen kişiler on yıllık peşin vergi verip toprağı işliyordu. Başlangıçta 6-7 aile kmet iken, 1908’e gelindiğinde 20 bin aileyi aşmıştı. Bu durum, Bosna’daki diğer iş kollarını da tetiklemiş ve ekonomik hayatta iyileşmeler görülmeye başlamıştı. Söz konusu gelişme, dini eğitim, ulusal eğitim, vakıf yönetimi, idare, spor, sanat gibi alanlarda Müslümanların sürekli dikkatli ve organize olmalarını sağlamıştır. Öyle ki Müslüman halk, 1905 yılındaki ek %5 götürü öşür vergisinin ve Müslümanların ülkede serbest dolaşım hakkının aynen Sırplar’da olduğu gibi verilmesini, dini yapılanmada Sırplara verilen özerkliğin kendilerine de sağlanmasını istediler.

Yanıt Açıklaması: İngiltere, Osmanlı Devleti'nin asker göndere­rek olayları kontrol etmesi gerektiğini sürekli gündeme getiriyordu. II.Abdülhamid, Sudan'a asker gönderilmesi konusunu Meclis-i Vükela Heye- ti'nin tartışmasına sunarak bu konuda katılımcı bir politika benimsedi. Meclisi-i Vü­kela üyeleri, İngiltere'nin teklif ettiği gibi, Sudan'ın Mısır idaresinden ayrılarak doğ­rudan doğruya Babıâli tarafından yönetilmesi konusunun, Osmanlı Devleti'nin yet­kisi dahilinde olmasına rağmen, Mısır Hıdivi'nden böyle bir talep gelmediği için, kabul edilemez bir politika olacağına karar verdi. Gerçekte Osmanlı Devleti açısın­dan Sudan isyanına son verecek çözüm, Sudan'a Osmanlı askeri gönderilmesi de­ğil, Mısır'ın İngiliz askerinden tahliye edilmesi idi. Diğer yandan İngiltere, Sudan olaylarını gerekçe göstererek, askerlerini Mısır'dan çıkarmamak için sürekli bu ba­hanenin arkasına saklanıyordu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Maltız Olayı sonrasında İngiltere'nin kendi vatandaşlarının hukukunu korumak iddiasıyla Mısır'ı işgalinin meşruiyet kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Berlin Antlaşması 13 Temmuz 1878'de imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti, vaat ettiği reformları yapmaya hazır olduğu, ancak protokol­de istenildiği gibi, sadece Hıristiyan ahaliye dönük olarak yapmasının mümkün ol­madığı, bu tür düzenlemeleri Kanun-i Esasi'nin ön gördüğü şekilde her tarafta ve bütün ahali için yapılabileceği cevabının verilmesi benimsendi. Aynı şekilde Kara­dağ ile kısa bir süre önce zaten bir anlaşma zemini sağlanmıştı. Devletler samimi ise bu çerçevede barışı kabul etmesi için Karadağ Prensi'ne baskı yapmaları gerek­tiğinin bildirilmesi benimsendi. Osmanlı hükümeti orduların dağıtılması meselesi­nin de Rus ordularının dağıtılmasına bağlı olduğunu düşünmekteydi. Osmanlı hü­kümetine göre olayların bu seviyeye gelmesinin sorumlusu Rusya idi. Ayrıca teklif edilen maddeler de ancak savaşta mağlup olmuş bir tarafa teklif edilebilecek nite­likteydi. Bu yüzden uzun tartışmalardan sonra protokolün reddedilmesi doğrultu­sunda devletlere nota verilmesi kararlaştırıldı. Osmanlı Hükümeti bu kararını da 12 Nisan'da devletlere bildirdi.

Yanıt Açıklaması: Kanun-ı Esasi'nin 113. maddesi, padişaha şüphe ettiği her hangi bir şahsı ülke dışına sürme hakkını tanımaktaydı. Kanun-ı Esasi’yi tamamen hükümsüz hale getirdiği söylenen 113. maddenin kimin önerisi ile anayasaya girdiği çok tartışıldı. Tahminler Damad Mahmud Paşa ile Padişah üzerinde yoğunlaştı. Söz konusu maddeye Namık Kemâl ve Ziya Paşa aşırı tepki gösterdiler ve kabul edilmemesini istediler. Ancak, muhtemelen Mithat Paşa, konulmaması halinde bütünüyle Kanun-ı Esasi’nin ilânının tehlikeye düşeceğini düşündü. Bu yüzden madde saraydan gelen metindeki haliyle korundu. Ne garibtir ki Kanun-ı Esasi’nin ilanından sonra, bu maddenin ilk kurbanı da Mithat Paşa’nın kendisi olacaktı.

Yanıt Açıklaması: İlk Osmanlı parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde yapılan bir tören ile açıldı.

Yanıt Açıklaması: Doğru Cevap A şıkkıdır: Doğu Beyazıt, Ardahan, Kars, Erzurum.

Yanıt Açıklaması: Antlaşmanın tamamı 29 madde olup, ayrıca bir ek fıkradan ibaretti.

Yanıt Açıklaması: Ayestefanos Antlaşmasından sonra Osmanlı da bir çok gelişmeler yaşanmıştır:Saltanatının daha ilk yılında Meşrutiyeti ilân eden II. Abdülhamid, savaşın neden olduğu kaos sebebiyle Mebûsan Meclisi’ni kapatmak zorunda kalmıştır. Bu arada Ali Suâvi, savaş sonunda İstanbul’da toplanan Balkan muhacir­lerinden bir grubun yardımıyla, padişahı tahttan indirip yerine tekrar V. Murad’ı geçirmek için Çırağan Sarayı’na bir baskın {Çırağan Baskını ) düzenlemiş, ancak başarısız olmuştur. Ayrıca, bu savaş yüzünden Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya öde­mek zorunda kaldığı yüklü harp tazminatı, devlet için ciddi bir maddî külfet olur­ken, Ayastefanos Antlaşmasının ağır hükümlerinden kurtulmak için İngiltere’nin yardımını sağlamak amacıyla Kıbrıs’ın idaresi de İngiltere’ye bırakılmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Norveç bu ülkelerden biri değildir. İngiltere Avrupa’da Viyana Kongresi ile sağladığı faydaların etkisiyle 1815 yılından sonra denizcilik, ticaret ve sömürgecilik alanlarında dünyada üstünlüğü elde etmeye başlamıştı. Kadim rakibi Fransa’nın bölgedeki ihtiraslı hareketleri İngiliz donanmasını alarma geçirmişti. Bu yüzden Fransızların 1830’daki Cezayir seferine şiddetli bir şekilde muhalefet ettiler. III. Napolyon ise, Cezayir ile yetinip İtalyanların Tunus’a, İspanyolların da Fas’a sahip olmaları için ikna olabilirdi. Ancak III. Cumhuriyet’in devlet adamları o kadar da duygusal değildiler. Onlar Tunus’u işgal edip Cezayir’e katmak ve Kuzey Afrika’nın bütününe sahip olmak istiyorlardı. Bu yüzden iki ulus arasındaki rekabet kaçınılmazdı.

Yanıt Açıklaması: Fransa

Yanıt Açıklaması: Avusturya yönetimi ile Müslümanların 1908 Ocak görüşmelerinin temelinde, işgal edilmiş toprakların Padişaha ait olduğu, Avusturya'nın geçici idareci olduğu düşüncesi vardı. Dini konularda padişahın, dolayısıyla hilafetin görüşü alınmalı idi. Bu tar tışmaların altın­da aynı zamanda II. Meşrutiyetin ayak izleri vardı. Musavat gazetesini s okunduğu her kah­vehane aynı zamanda II. Meşrutiyet taraftarı ve Bosnalı Müslümanların Avusturya'ya karşı duruşun merkezi halinde idi. 24 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet ilan edildiğinde, Müslü­manlar ve Sırplar ortak olarak Bosna Hersek'in Osmanlı Devleti'nin bir parçası olduğunu ve kendi anayasaları olması gerektiğini savunmaya başladılar. Bu durum, Avusturya'yı ra­hatsız etti ve 7 Ekim 1908'de Bosna-Hersek'in ilhakını açıkladı.

Yanıt Açıklaması: İngiltere'nin menfaatlerini korumak, II. Abdülhamit tahta çıktığından onu bekleyen sorunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Toska

Yanıt Açıklaması: Rusların Akdeniz’e inmesi birinci derecede İngiltereyi etkilemektedir.  Rusya eğer bu amaca ulaşırsa, İngiltere’nin Uzakdoğu, Ortadoğu ve Akdeniz’e giden stratejik yolları tehlikeye girecek ve İngiliz menfaatleri böylece büyük zarar görebilecekti.

Yanıt Açıklaması: 3 MArt 1878 Ayestefanos Antlaşmasının tarihidir.

Yanıt Açıklaması: Eylül 1885’te ortaya çıkan ayaklanmayla birlikte, Doğu Rumeli Vilayeti Bulgaristan’la birleşmiş, Osmanlı Devleti de bunu kabullenmek zorunda kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Plevne’nin düşmesi savaşınn gidişatı açısından bir dönüm noktasıydı. Zira, Rus ordusunun Edirne’ye doğru ilerleyişi önündeki aşılması gereken en ciddi engel ortadan kalkmıştı. Ruslar, bundan sonra önemli bir engelle karşılaşmadan ve süratli bir şekilde ilerlemeye başladı.Büyük bir felaketle karşı karşıya kalan Osmanlı Devleti ise, savaşın başından beri tarafsız olan Avrupalı devletlerden mütareke için aracılık istediyse de bu talep bir karşılık görmedi. Fakat, artık İstanbul da tehlikedeydi ve Ruslar, İstanbul’un yanı başına, Çatalca’ya kadar gelmişlerdi. Neticede II. Abdülhamid, 22 Ocak 1878’de bizzat Rus Çarına ateşkes teklif etti. Rus Çarı II. Aleksandr, II. Abdülhamid’in yaptığı ateşkes teklifini kabul edince, iki taraf arasında savaşı sona erdiren Edirne Mütarekesi 31 Ocak 1878 tarihinde imzalandı. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Berlin Antlaşması getirdiği sonuçlar açısından siyasi ve askeri gelişmeleri doğrudan etkilemiştir.